ΤΡΥΠΙΟ ΠΙΘΑΡΙ, ΤΟ ΑΚΟΛΑΣΤΟ ΜΕΡΟΣ ΤΗΣ ΨΥΧΗΣ

Αλλά, όπως βέβαια εσύ λες, η ζωή είναι δύσκολη. Διότι δεν θα απορούσα αν ο Ευριπίδης λέει την αλήθεια αναφέροντας: ποιος ξέρει αν η ζωή είναι θάνατος και ο θάνατος ζωή;

Και εμείς ίσως να έχουμε όντως πεθάνει· αυτό βέβαια το άκουσα από κάποιον σοφό, ότι δηλαδή τώρα εμείς είμαστε πεθαμένοι και ότι το σώμα είναι ο τάφος μας, ενώ αυτό το μέρος της ψυχής, στο οποίο κατοικούν οι επιθυμίες, τυχαίνει να είναι τέτοιο ώστε να μεταπείθεται και να κινείται προς κάθε κατεύθυνση.

Και αυτό, λοιπόν, διηγούμενος κάποιος ξακουστός άντρας, ίσως κάποιος Σικελός ή Ιταλός, δείχνοντας την ομοιότητα των λέξεων, το ονόμασε «πίθο», εξαιτίας του πιθανού και του πειστικού, και στούς ανόητους έδωσε την ονομασία «αμύητοι», και αυτό το μέρος της ψυχής των ανόητων, στο οποίο εδρεύουν οι επιθυμίες, δηλαδή το ακόλαστο και όχι στεγανό, είπε πως είναι τρύπιο πιθάρι, κάνοντας την παρομοίωση λόγω της απληστίας.

Αυτός αποκαλύπτει σε σένα, Καλλικλή, τα αντίθετα, υποστηρίζοντας ότι από όσους βρίσκονται στον Άδη -μιλώντας βέβαια για τα αόρατα- αυτοί οι αμύητοι θα είναι οι πιο δυστυχισμένοι και θα μεταφέρουν σε τρύπιο πιθάρι νερό με τρύπιο κόσκινο.

Κόσκινο, λοιπόν, λέει, όπως μου είπε ο συνομιλητής μου, ότι είναι η ψυχή-παρομοίασε την ψυχή των ανόητων με κόσκινο, επειδή έχει τρύπες, αφού δεν μπορεί να συγκρατήσει τίποτα εξαιτίας της απιστίας και της λήθης.

Αυτά επιεικώς είναι κάπως παράλογα, αλλά αποκαλύπτουν αυτό το οποίο εγώ θέλω να σου υποδείξω, αν κάπως μπορέσω να σε πείσω να αλλάξεις άποψη και, αντί της άπληστης και ακόλαστης ζωής, να προτιμήσεις την κόσμια ζωή, που ικανοποιείται και αρκείται στα παρόντα κάθε φορά.

Αλλά ποιο από τα δυο συμβαίνει, σε πείθω σε κάτι και, αλλάζοντας γνώμη, θεωρείς τους κόσμιους περισσότερο ευτυχισμένους από τους ακόλαστους, ή, ακόμη και αν διηγούμαι πολλά άλλα τέτοια, καθόλου δεν μεταπείθεσαι;

ΣΩΚΡΑΤΗΣ

ΑΠΟ ΤΟ ΕΡΓΟ ΤΟΥ ΠΛΑΤΩΝΟΣ - ΓΟΡΓΙΑΣ