Κυριακή 28 Φεβρουαρίου 2021

ΒΙΣΑΛΤΙΑ ΣΕΡΡΩΝ

Βισαλτία. Αρχαίο βασίλειο του θρακικού φύλου των Βισαλτών που αργότερα ενσωματώθηκε στη Μακεδονία, αλλά και πόλη (πρωτεύουσα) της περιοχής. Αποτελούσε ανατολική συνέχεια της Κρηστωνίας και εκτεινόταν δυτικά του ποταμού Στρυμόνα, μεταξύ της Αμφίπολης και της Σιντικής Ηράκλειας, δηλαδή επί σημερινών περιοχών του Νομού Σερρών. Το βασίλειο των Βισαλτών παλαιότερα εκτεινόταν και σε ολόκληρη τη Χαλκιδική. 

Πριν τον - 5ο αιώνα αποτελούσε βασίλειο με τη γειτονική Κρηστωνία.

Σύμφωνα με τον Ηρόδοτο, κατά την εισβολή των Περσών, ο Βασιλιάς της Βισαλτίας αρνήθηκε να υποταγεί στον Ξέρξη και κατέφυγε στη Ροδόπη, στους δε έξη γιους του απαγόρευσε να εκστρατεύουν κατά της νότιας Ελλάδος στο πλευρό του Ξέρξη. Αυτοί όμως δεν άκουσαν την συμβουλή του πατέρα τους, και όταν μετά τη φυγή των Περσών ο βασιλιάς επανήλθε και τους βρήκε, τους τιμώρησε βγάζοντας τους τα μάτια. 

Το - 479, μετά την υποχώρηση των Περσών (μάχη των Πλαταιών) ο Αλέξανδρος Α΄ της Μακεδονίας κατέλαβε τη Βισαλτία και την ενσωμάτωσε στη Μυγδονία. Από τα νομίσματα που κόπηκαν στη Βισαλτία και που έφερε στο φως η αρχαιολογική σκαπάνη έχουν βρεθεί πολλά οκτάδραχμα, τετράδραχμα με συνηθέστερη παράσταση γυμνού έφιππου που κρατά δύο δόρατα φορώντας καυσία (είδος μακεδονικού μάλλινου σκιαδίου με μεγάλους γύρους). Τα νομίσματα που κόπηκαν επί Αλεξάνδρου του Α΄ φέρουν το όνομά του. Λόγω του μεταλλευτικού πλούτου της περιοχής ο Περικλής έστειλε 1000 Αθηναίους αποίκους οι οποίοι εγκαταστάθηκαν εκεί, αλλά αργότερα εκδιώχθηκαν από τους Μακεδόνες.

Στη μάχη της Πύδνας το - 168, στην οποία κρίθηκε η τύχη του Μακεδονικού Βασιλείου ενάντια στη Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία, οι Βισάλτες πολέμησαν στο πλευρό του Περσέα. Τόσο πολύ διακρίθηκαν για την ανδρεία τους, ώστε ο Περσέας μετά την ήττα του, τότε μόνο απελπίστηκε τελείως, όταν τον εγκατέλειψαν και οι "ανδρείοι Βισάλτες".

Κατά τη ρωμαϊκή εποχή, τη Βισαλτία, που φημιζόταν για την εξαιρετική ευφορία του εδάφους της (Λίβιος, Στράβωνας), τη διέσχιζε μια διακλάδωση της Εγνατίας οδού, η οποία αποσπώταν από την Αμφίπολη και με βόρεια κατεύθυνση οδηγούσε στην Ηράκλεια Σιντική. Τα ρωμαϊκά Οδοιπορικά αναφέρουν στη διακλάδωση αυτή τους εξής τέσσερις ρωμαϊκούς σταθμούς : Trinlo (=αρχαία Τράγιλος), Graero ( κοντά στη σημερινή Τερπνή ), Arason (=αρχαία Άρωλος, κοντά στη σημερινή Νικόκλεια ) και Euporia (=αρχαία Ευπορία, στο σημερινό Καλόκαστρο).  Από την ίδια εποχή και συγκεκριμένα από την αυτοκρατορική περίοδο έχουμε αρκετές ενδιαφέρουσες επιγραφές που βρέθηκαν σε διάφορα σημεία της Βισαλτίας (Καλόκαστρο, Άμπελοι, Βέργη, Τερπνή, Ορέσκεια).

Οι σημαντικότερες πόλεις ήταν η πρωτεύουσα Βισαλτία, η Άργιλος στον Στρυμονικό κόλπο, η Τράγιλος, η Βέργη, πατρίδα του κωμικού μυθιστοριογράφου Αντιφάνη του Θράκα, η Ευπορία, το Κερδύλιον απέναντι από την Ηδωνική Αμφίπολη, η Ορέσκεια ή Ορεσκία, η Όσσα παρά το Σωχό, η Άρρωλος και ο ρωμαϊκός σταθμός Graero.

Για την αρχαία Βισαλτία και την πρωτεύουσά της ο Νιγριτινός ιστοριοδίφης Αστέριος Θηλυκός (Α.Θ.) δημοσίευσε το 1976 σχετικό άρθρο. Στο άρθρο αυτό:

α) Δίνεται η αναφορά του λεξικογράφου Στέφανου Βυζάντιου για τη Βισαλτία: «Βισαλτία πόλις καὶ χώρα Μακεδονίας ἀπὸ Βισάλτου τοῦ Ἡλίου καὶ τῆς Γῆς. Τὸ ἐθνικὸν Βισάλτης. Έστι καὶ Βισάλτης ποταμός· Τὸ ἐθνικὸν Βισάλτιος ἀφ’ οὗ Βισαλτία ἡ Χώρα».

β) Δίνεται η αναφορά του ιστοριοδίφη Μαργ. Δήμτσα στα «πολίσματα» της αρχαίας Βισαλτίας, τα οποία ήταν: Η Όσσα, η Άργιλος, το Κερδύλιον, η Βισαλτία, η πρωτεύουσα της χώρας, αι Καλλίτεραι, η Ορέσκεια, η Ευπορία, η Βέργα. Αναφέρονται επιπλέον τα πολίσματα Άρασον, Βενδύδια, Βρέα, Ιμέραιον, Τίντος (Τζίντζιος-Σιτοχώρι), Τράγιλος (Τραΐλιον).

γ) Ο Α.Θ. επιχειρεί να προσδιορίσει τη θέση της πρωτεύουσας της αρχαίας Βισαλτίας, αναζητώντας μία αρχαία πόλη παρόχθια του άγνωστου μέχρι σήμερα ποταμού Βισάλτη που χύνεται στο Στρυμόνα. Αναφέρεται στους χείμαρρους Καστρόλακα, Εζοβίτη, Μεγάλο ρέμα (Γκουλιουμαρυάκα) και σε ό,τι έχουν βρεθεί κατά καιρούς δίπλα τους, ενώ παραλείπει τους χείμαρρους της Δυτικής Βισαλτίας. Αφού εκφράζει τις αμφιβολίες του για τη μια ή την άλλη εκδοχή, στο τέλος καταλήγει και πιθανολογεί για την ταυτότητα του αρχαίου ποταμού Βισάλτη και για τη θέση της πρωτεύουσας της αρχαίας Βισαλτίας, χωρίς να αποκλείει το ενδεχόμενο να βρίσκεται η αρχαία Βισαλτία σε άλλη θέση από αυτές που ερεύνησε, ανάμεσα στις οποίες είναι και «η αγροτική θέση Παλιόκαστρο Τερπνής».

Από την πλευρά μας σημειώνουμε, ότι όταν γράφτηκε το άρθρο του Α.Θ. δεν είχε αποκαλυφθεί ο αρχαίος οικισμός στο Παλιόκαστρο Τερπνής, που κατά τη γνώμη μας καλύπτει τις προϋποθέσεις τις οποίες ερευνούσε ο Α.Θ. Είναι δηλαδή δίπλα στο χρυσοφόρο, μέχρι τη γενιά των γονιών μας, ποταμό, το σημερινό χείμαρρο Σαρπουβνό ποταμό της Τερπνής ή Χρυσορρόη της Νιγρίτας. Αν είχαν αποκαλυφθεί οι αρχαιότητες στο Παλιόκαστρο πριν από το 1976, ίσως ο Α.Θ. διατύπωνε ως πιθανότερη την εκδοχή, ότι ο Χρυσορρόης είναι ο αρχαίος ποταμός Βισάλτης και ότι η αρχαία Βισαλτία βρίσκεται θαμμένη στα «Αρχαία της Τερπνής». Μένει βέβαια στην αρχαιολογική σκαπάνη να αποδείξει αν μια τέτοια εκδοχή είναι όντως βάσιμη.

Από τα νομίσματα που έκοψαν οι βασιλείς της Βισαλτίας έχουν διασωθεί τα ονόματα τριών εξ αυτών:

Μώσσης (- 500 με - 480)
Δημήτριος (- 450 )

ΕΙΚΟΝΑ ΠΡΩΤΗ: Η θέση της αρχαίας Βισαλτίας, βόρεια της ανατολικής πλευράς της Χαλκιδικής, κοντά στο Στρυμονικό κόλπο

ΕΙΚΟΝΑ ΔΕΥΤΕΡΗ: Αρχαίο νόμισμα ιδιαίτερα σπάνιο, καθώς πρόκειται για ασημένιο οκτάδραχμο του οποίου η κοπή χρονολογείται στα -480.Ανήκει στο θρακικό βασίλειο της Βισαλτίας (περιοχή Σερρών σήμερα) και εκτιμάται πως κόπηκε από έναν δυνάστη με το όνομα Μώσσης. Στη μια πλευρά του ασημένιου οκτάδραχμου εικονίζεται ένα άλογο και δίπλα ένας στρατιώτης που φέρει τόξο, ενώ διακρίνονται και ακόντια. Στην άλλη πλευρά δεσπόζει το έμβλημα του βασιλείου του Μοσσέως στη Βισαλτία. 

https://el.wikipedia.org/

-------------------------

ΔΕΟΣ ΣΤΙΣ ΣΕΡΡΕΣ! ΕΥΡΗΜΑΤΑ 7.000.000 ΕΤΩΝ ΦΕΡΝΟΥΝ ΣΤΟ ΦΩΣ ΟΙ ΑΝΑΣΚΑΦΕΣ

Η ΕΛΛΑΔΑ ΤΩΝ ΑΣΤΡΩΝ (Ο ΛΕΩΝ ΤΗΣ ΑΜΦΙΠΟΛΗΣ #2)

Η (αποξηραμένη) ΛΙΜΝΗ ΤΟΥ ΑΧΙΝΟΥ ΣΕΡΡΩΝ

ΑΡΧΑΙΑ ΑΡΓΙΛΟΣ & ΑΡΧΑΙΑ ΤΡΑΓΙΛΟΣ

ΣΕΡΡΕΣ

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Φόρμα επικοινωνίας

Όνομα

Ηλεκτρονικό ταχυδρομείο *

Μήνυμα *

Αρχειοθήκη ιστολογίου