ΑΓΑΛΜΑΤΑ ΑΠΟ ΞΥΛΟ "ΗΜΕΡΗΣ ΕΛΑΙΗΣ"

Η γη της Επιδαύρου ήταν κάποτε άγονη. Οι κάτοικοι προσέφυγαν στο Μαντείο των Δελφών. Η ιέρεια τους συμβούλεψε να φτιάξουν αγάλματα τα Αυξησίας, αν θέλουν να αλλάξει η τύχη τους. Οι Επιδαύριοι ρώτησαν τότε από τι να φτιάξουν τα αγάλματα, από χαλκό ή από λίθο; Η Πυθία απάντησε ούτε με το ένα ούτε με το άλλο, αλλά από ξύλο ήμερης (καλλιεργημένης) ελιάς. Οι Επιδαύριοι παρακάλεσαν τους Αθηναίους να κόψουν ελιές από την Αθήνα, γιατί τις θεωρούσαν ιερότατες. Λένε μάλιστα ότι εκείνη την εποχή δεν υπήρχαν πουθενά αλλού ελιές παρά μόνο στην Αθήνα. Ἐπειρώτεον ὦν οἱ Ἐπιδαύριοι κότερα χαλκοῦ ποιέωνται ταὰ ἀγάλματα ἢ λίθου· ἡ δὲ Πυθίη οὐδέτερα τούτων ἔα, ἀλλὰ ξύλου ἡμέρης ἐλαίης. ἐδέοντο ὦν οἱ Ἐπιδαύριοι Ἀθηναίων ἐλαίην σφι δοῦναι ταμέσθαι, ἱρωτάτας δὴ κείνας νομίζοντες εἶναι. Λέγεται δὲ καὶ ὡς ἐλαῖαι ἦσαν ἄλλοθι γῆς οὐδαμοῦ κατὰ χρόνον ἐκεῖνον ἢ ἐν Ἀθήνῃσι. (Ηροδοτ 5.82.2)

Οι Αθηναίοι ικανοποίησαν την επιθυμία των Επιδαυρίων κι αυτοί με τη σειρά τους αποδέχτηκαν να πληρώνουν κάθε χρόνο ένα ιερό χρέος στην Αθηνά. Έφτιαξαν τα αγάλματα από ξύλο ελιάς και η γη τους έβγαλε πλούσιους καρπούς. Πηγή...