«Μανούσεια» - Ταραχές μεταξύ φοιτητών της θεολογικής και φιλοσοφικής σχολής Αθηνών του έτους 1848

ΕΙΚΟΝΑ: Πορτραίτο του Θ. Μανούση, ελαιογραφία του Δ. Τσόκου.

Μουσείο Ιστορίας ΕΚΠΑ https://estories.uoa.gr/el/manoyseia

Διωγμός κάθε ερμηνευτικής απόπειρας της Βίβλου! 

Το Φεβρουάριο του 1848 η εφημερίδα «Αιών», που εξέφραζε τις θέσεις του Ρωσικού κόμματος, δημοσίευσε άρθρο ενός φοιτητή που κατηγορούσε τον καθηγητή Μανούση ότι στις παραδόσεις του μιλούσε «ανευλαβώς περί της θρησκείας και του κλήρου». Μεγάλη αντίδραση προκάλεσε η πιο ορθολογική προσέγγιση του για τη διάβαση της Ερυθράς Θάλασσας, επισημαίνοντας πως ο Μωυσής δεν άνοιξε δρόμο στη θάλασσα με το ραβδί του, αλλά εκμεταλλεύτηκε το φαινόμενο της άμπωτης. Οι φοιτητές της Φιλοσοφικής και της Νομικής Σχολής υποστήριξαν τον Μανούση όπως και πολλές εφημερίδες, καθώς και η πλειοψηφία της κοινής γνώμης θεωρώντας υποκινητή της σκευωρίας τον Κωνσταντίνο Οικονόμο.

Λαμπρή εξαίρεση αποτελεί ο καθ. Φιλοσοφίας Θεόδ. Μανούσης που το 1848 αναφερόμενος στα θαύματα του Μωυσή στην Αίγυπτο, υπαινίχθη το ενδεχόμενο άλλης πιθανής ερμηνείας, με αποτέλεσμα να ξεσπάσουν ταραχές, τα επωνομαζόμενα «Μανούσεια», μεταξύ φοιτητών της θεολογικής και της φιλοσοφικής σχολής Αθηνών!

Στα λεγόμενα «Μανούσεια» (ταραχές μεταξύ φοιτητών της θεολογικής και φιλοσοφικής σχολής Αθηνών του έτους 1848) δημοσιεύθηκε μια λίβελος κατά του καθηγητή Μανούση, από τον ιερομόναχο Παϊσιο Ιωαννίτη, για τον λόγο ότι μεταξύ άλλων (π.χ. ότι υποστήριξε πως η διάνοιξη της Ερυθράς Θάλασσας οφείλετο σε παλιρροιακό κύμα…) απέδειξε ότι στην Π.Δ. δεν αναφέρεται ΤΙΠΟΤΑ περί αθανασίας της ψυχής.

Τα Μανούσεια
Στόχος των επεισοδίων ήταν ο καθηγητής της Γενικής Ιστορίας στη Φιλοσοφική Σχολή Θεόδωρος Μανούσης, ένας από τους πιο σημαντικούς λόγιους της εποχής του, γνωστός για τις φιλελεύθερες πολιτικές του θέσεις. Τον Ιανουάριο του 1848 δημοσιεύθηκε στον τύπο επιστολή του ιερομόναχου και φοιτητή Παϊσιου Ζ. Ιωαννίτη, με καταγγελίες εναντίον του καθηγητή γιατί στο μάθημα του διάβασε επιστολές που είχαν ανταλλάξει ο Βασιλιάς της Αγγλίας Ερρίκος ο Η΄ με τον Λούθηρο, αισχρολογικού περιεχομένου. Η ανάγνωσή τους θεωρήθηκε ότι υπερβαίνει τα εσκαμμένα και υποσκάπτει την χριστιανική θρησκεία, ενώ ο ίδιος κατηγορήθηκε ως «εχθρός του χριστιανισμού, ταύτης της κοινωνίας, αυτού του έθνους». Τις κατηγορίες ενίσχυσαν με άλλη επιστολή τους, φοιτητές της Θεολογικής, οι οποίοι απέδωσαν στον καθηγητή θρησκευτική ασέβεια και προσπάθεια εξήγησης των θαυμάτων της πίστης με λογικές εξηγήσεις. Αντέδρασαν οι φοιτητές της Φιλοσοφικής υποστηρίζοντας δημόσια και με θέρμη τον δάσκαλό τους, καίγοντας φύλλα της εφημερίδας Αιών, που φιλοξενούσε τις κατηγορίες εναντίον του.

Επιστολές Πρύτανη και Υπουργού των Εκκλησιαστικών και της Δημόσιας Εκπαιδεύσεως σχετικά με τις διαμαρτυρίες και κινητοποιήσεις φοιτητών κατά του καθηγητή της Γενικής Ιστορίας στη Φιλοσοφική Σχολή Θεόδωρου Μανούση (Μανούσεια).

Ιστορικό Αρχείο ΕΚΠΑ Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών

https://estories.uoa.gr/el/manoyseia

Οι κατηγορίες για προσβολή της θρησκείας εστιάζονται σε πέντε σημεία:
Α) Ότι παρέδωσε χωρίς επίκριση την απάντηση του Λούθηρου στον βασιλέα της Αγγλίας…

Β)  Ότι εξήγησε δια φυσικών αιτίων την θεοφάνεια στο όρος Σινά, όταν ο Μωυσής παρέλαβε τις δέκα εντολές

Γ) Ότι η διάνοιξης της Ερυθράς Θάλασσας κατά την Έξοδο των Εβραίων ωφείλετο στην παλίρροια.

Δ) Ότι την περιτομή παρέλαβαν οι Εβραίοι απ' τους Αιγύπτιους

Ε) Ότι στην Π. Διαθήκη δεν γίνεται λόγος για την αθανασία της ψυχής

Αυτά ενόχλησαν όχι τους φοιτητές της Φιλοσοφικής αλλά 11 ιερείς-φοιτητές της θεολογίας. Αποτέλεσμα ήταν προπηλακισμοί ακόμα και δια ροπάλων… Η παράδοση του Μανούση ήλθε σε ευθεία σύγκρουση με το ιδεολόγημα "εξ Ανατολών το φως" και της "ιστορίας" της Π. Διαθήκης. Ιδεολόγημα ισχυρό στην Ευρώπη. Πρέπει δε να λάβουμε υπ' όψιν μας, ότι ακόμα τον 19ο αιώνα ήταν σε χρήση η χρονολόγηση "από κτίσεως κόσμου" με βάση την γενεαλογία της Π. Διαθήκης.

greatlie.eu , wikipedia.org

-------------------------------

Ο ΑΓΝΩΣΤΟΣ ΠΟΛΕΜΟΣ

 ΤΑ «ΑΘΕΪΚΑ» ΤΟΥ ΒΟΛΟΥ