ΙΠΠΟΚΡΑΤΗΣ - Η ΘΕΙΚΗ ΠΡΟΕΛΕΥΣΗ ΚΑΙ Η ΑΘΑΝΑΣΙΑ ΤΗΣ ΨΥΧΗΣ

Ο Ιπποκράτης απέδιδε ιδιαιτέρα σημασία στην έννοια της ψυχής, την οποία θεωρούσε αναπόσπαστο μέρος του σώματος και πρωταρχική αιτία της υγειούς υπάρξεως όλων των ζώντων οργανισμών επί της γης. Σε όλα, τα συγγράμματα - βιβλία του αναφέρεται με σεβασμό και σε βάθος, περί της Ψυχής, που προξενεί θαυμασμό και δέος σε κάθε σοβαρό ερευνητή, για τις τεράστιες γνώσεις του, την ορθή του σκέψι, για την σύνδεση της και την αλληλοεπίδραση της με το σώμα για την υγεία του ανθρώπου.

Από τα έργα του που αναφέρονται περισσότερο στο Μέγα θέμα της Ψυχής: Περί Διαίτης, Περί Σαρκών, Περί Επιδημιών, Περί Ιερής Νούσου, Περί των εντός Παθών.

Θα προσπαθήσω να σας το αναπτύξω με σεβασμό, και καθ’ ένας ελεύθερος ας εξάγει τα χρήσιμα συμπεράσματα του.

Για το πώς εισέρχεται η ψυχή στο σώμα, δίχως αμφιβολίες και πλεονασμούς γράφει: «Εσέρπει δέ ές άνθρωπον ψυχή, πυρός και ύδατος ξύγκρησιν έχουσα…». «Περί Διαίτης Α.7».

Η ψυχή εισέρχεται - περνάει - διεισδύει από έξω και διαχέει όλο το σώμα, άρα είναι ανεξάρτητη από αυτό. Χαρακτηρίζει δηλαδή την ψυχή σαν μία αυτοτελή οντότητα που ενοικεί στο σώμα που έχει επιλέξει να εγκατασταθεί. Κατά τον Ιπποκράτη, η αληθής έννοια του Πυρός και του Ύδατος, δεν είναι τα ομώνυμα υλικά στοιχεία, αλλά ανάγονται στην καθολική θεία ουσία που πληρεί όλο το σύμπαν και είναι τα αείζωα Πύρ και Ύδωρ. 

«Τό θερμότατον και ισχυρότατον πύρ, όπερ πάντων επικρατέεται, διέπον άπαντα κατά φύσιν, άϊωτον και όψει και ψαύσει, έν τούτω ψυχή, νόος, φρόνησις, αύξησις, κίνησις, μείωσις, διάλλαξις ύπνος, εγρήγορσις, τούτο διά παντός κυβερνά, και τάδε καί εκείνα, ουδέποτε ατρεμίζον…» «Περί Διαίτης Α. 10».

(Το θερμότατο και ισχυρότατο πύρ, το οποίο κυριαρχεί σε όλα και τα διέπει σύμφωνα με την φύση του το καθ’ ένα, είναι ασύλληπτο και από την όραση και από την αφή. Μέσα σ’ αυτό υπάρχει η ψυχή, ο νούς, η φρόνηση, η ανάπτυξη, η κίνηση, η μείωση, η εναλλαγή, ο ύπνος, η εγρήγορση. Αυτό κυβερνά τα πάντα, διέρχεται μέσα από όλα και αυτά και εκείνα (γήινα και ουράνια), δίχως να πέφτει ποτέ σε αδράνεια).

Στο κεφάλαιο «Περί Σαρκών 2» συμπληρώνει: «Δοκέοι δέ μοι ό καλέομεν θερμόν, αθάνατον τε είναι καί νοεείν πάντα ορήν καί ακούειν καί ειδέναι πάντα εόντα τε καί εσόμενα …». (Κατά την γνώμη μου αυτό που ονομάζουμε θερμό, είναι αθάνατο και νοεί τα πάντα, και βλέπει και ακούει και γνωρίζει τα πάντα, όσα υπάρχουν και όσα θα υπάρξουν…).

Σ’ αυτό το κεφάλαιο εκφράζει την βεβαία γνώμη του ότι, από αυτό το θερμόν προέρχεται και η ψυχή του ανθρώπου, που όπως και αυτό, κατέχει όλα τα χαρακτηριστικά και τις νοητικές ιδιότητες του, είναι δηλαδή αναπόσπαστο μέρος της θείας ψυχής, που ενοικεί μέσα στο σώμα ανεξάρτητη μεν αλλά σε επικοινωνία με το συμπαντικό θερμόν διά της αναπνοής. Και τονίζει με έμφαση, ότι κατέχει όχι μόνον τα παρόντα αλλά και τα μέλλοντα.

Αυτή είναι ακόμη μία επιβεβαίωση της θεϊκής προελεύσεως της, διότι τα μέλλοντα μπορούν να τα γνωρίζουν μόνον οι Θεοί.

 Επίσης το δεύτερο ψυχικό στοιχείο το υγρόν, εκπροσωπεί την αντίθετη υλική δύναμη της θερμής, που επιδρούν και οι δύο στο σώμα κάθε οντότητος. Η ψυχή έχει την ικανότητα – ενέργεια να τηρεί το μέτρο και να εξισορροπεί αρμονικά αυτές τις αντιθετικές δυνάμεις, ώστε να λειτουργούν ομαλά οι νοητικές και αισθητικές διεργασίες σε κάθε ανεξάρτητη οντότητα. 

«Εσέρπει είς άπαν ζώον, ό τι περ αναπνέει… «Π. Διαίτης Α.25».

Όλα τα έμβια όντα κατά τον Ιπποκράτη, που αναπνέουν έχουν ψυχή. Η βεβαιώτης της υπάρξεως της ψυχής και η σχέσις της με την αναπνοή δεν είναι τυχαία. Με την αναπνοή ο οργανισμός δεν τροφοδοτείται μόνο με το απαραίτητο οξυγόνο, αλλά και με το πέμπτο στοιχείο των προγόνων μας τον «Αιθέρα», που τα τελευταία χρόνια αναγνώρισαν την ύπαρξιν του οι σύγχρονοι αστροφυσικοί και τον ταυτίζουν με τα Νετρίνα, της πρωταρχικής σχάσεως του κοσμογονικού Ορφικού Ωού ! Οι ακολουθούντες τις ανατολικές δοξασίες τον αποκαλούν ¨ Πράνα¨. Αυτό τροφοδοτεί, αναζωογονεί και ενισχύει την ψυχή, με τρόπο, που οι σύγχρονοι επιστήμονες, όλων των κλάδων, δεν μπορούν να ερμηνεύσουν με κάποια βεβαιότητα.

Ο Ιπποκράτης διαχωρίζει με απόλυτη βεβαιότητα, όπως και η πλειονότης των Μετασωκρατικών Φιλοσόφων, την ψυχή από το σώμα γράφοντας « Η μέν ψυχή τώ αυτό πάσι τοίς εμψύχοισι, τό δέ σώμα διαφέρει εκάστου… «Π. Διαίτης Α, 28». 

Εδώ δηλώνει κατηγορηματικά και με σαφήνεια ότι, σε όλα τα σώματα ενοικεί η ψυχή που έχει την ίδια φύσι, διότι έχει θεϊκή προέλευση και έχει εντελώς διαφορετική αποστολή και ιδιότητες από εκείνες του σώματος.

Και συνεχίζει, «Ψυχή μέν ούν αιεί ομοίη καί έν μείζονι καί έν ελάσσονι, ού γάρ αλλοιούται ούτε διά φύειν ούτε διά ανάγκην…». (Λοιπόν η ψυχή είναι πάντοτε όμοια και στο μεγαλύτερο και στο μικρότερο όν, γιατί δεν αλλοιώνεται από καμιά φυσική επίδραση ούτε από καμιά ανάγκη…).

ΕΛΕΥΘΕΡΙΟΣ ΔΙΑΜΑΝΤΑΡΑΣ

 ΙΣΤΟΡΙΑ - ΦΙΛΟΣΟΦΙΑ

-------------------------------------------

ΙΠΠΟΚΡΑΤΗΣ: O ΘΕΜΕΛΙΩΤΗΣ ΤΗΣ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗΣ ΙΑΤΡΙΚΗΣ (Κως 460 – Λάρισα 377) 

ΙΠΠΟΚΡΑΤΗΣ: O ΘΕΜΕΛΙΩΤΗΣ ΤΗΣ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗΣ ΙΑΤΡΙΚΗΣ (Κως 460 – Λάρισα 377)

Ο διαπρεπέστερος και σπουδαιότερος Ιατρός όλων των αιώνων και θεμελιωτής της επιστημονικής ιατρικής, που αναγνωρίζεται από όλες τις ιατρικές κοινότητες του κόσμου, είναι δίχως καμία αμφισβήτηση ο Ιπποκράτης. Δικαίως λοιπόν αποκαλείται και «Πατήρ της Ιατρικής».

Το μοναδικό έργο του, καταυγάζει, λαμπρύνει και καθοδηγεί την Ιατρική επιστήμη και όλους τους θεράποντας του Ασκληπιού μέχρι των ημερών μας.

Από την μητέρα του είχε καταγωγή από τον Ηρακλή και από τον πατέρα του από τον Ασκληπιό. Μυήθηκε στην ιατρική επιστήμη από τον ίδιο τον πατέρα του και συνέχισε τις σπουδές του στο Ασκληπιείο της ιδιαιτέρας του πατρίδας, που ήταν από τα πλέον φημισμένα του Αρχαίου κόσμου. Είχε επισκεφθεί την Ηπειρωτική Ελλάδα, τα Άβδηρα, την Κύζικο και πολλές άλλες πόλεις, όπου είχε την ευκαιρία να γνωρισθεί με επιφανείς άνδρες της εποχής του, όπως τον Φιλόσοφο Δημόκριτο, τον Σοφιστή Γοργία και άλλους. Υπήρξε συγχρόνως και ένας φλογερός πατριώτης Έλληνας, αφού απέρριψε την πρόταση του βασιλέως της Περσίας Αρταξέρξη, που του προσέφερε μυθώδη αμοιβή, για να μεταβεί στην Περσία.

Σε αυτόν ανήκει η τιμή, ότι πρώτος απέρριψε και ανέτρεψε την άγνοια, την αμάθεια, τις προκαταλήψεις και τις δεισιδαιμονίες της εποχής του, που αφορούσαν τις αιτίες των ασθενειών και βάσισε την άσκηση της ιατρικής του στην λογική παρατήρηση και την έρευνα. Έτσι κατέστησε την ιατρική από αμφίβολη εμπειρική τέχνη σε αληθή ανθρωπιστική επιστήμη. Μελετούσε επισταμένα την εμφάνιση των ασθενών και των ασθενειών τους και τηρούσε με ευλάβεια και σχολαστικότητα τα ατομικά τους μητρώα από την εκδήλωση της κάθε ασθένειας μέχρι της πλήρους θεραπείας των. Πρώτος αυτός τόνισε την μεγάλη σημασία της Δίαιτας, του καθαρού αέρα, της γυμναστικής, των ιαματικών λουτρών και την καταλυτική επίδραση του κλίματος και του περιβάλλοντος για την υγεία του σώματος και της ψυχής, που αποτελούν πρόδρομο ακόμη και σήμερα για τις ιατρικές αντιλήψεις.

Συνοπτικά, η ιατρική θεωρία του Ιπποκράτους στηρίζεται στην μεταβολή των χυμών του σώματος, τους οποίους όρισε σε τέσσερις : Αίμα, Βλέννα, κίτρινη και μέλανα Χολή. Η κανονική μίξη αυτών των χυμών (ευκρασία) προκαλεί την υγεία, ενώ η ελαττωματική μίξη τους (δυσκρασία) τις διάφορες ασθένειες, που ο Ιπποκράτης τις απέδιδε στην κακή σίτιση, στις επαγγελματικές αλλοιώσεις, τον τρόπο ζωής, το κλίμα, την κληρονομική διάθεση κ.τ.λ.

Τόνιζε ότι στον οργανισμό του ανθρώπου υπάρχει έμφυτος δύναμις η Φύσις, η οποία ρυθμίζει την κανονική λειτουργία των οργάνων του σώματος, η οποία αντιδρά σε περιπτώσεις διαταραχών για την επαναφορά της αρχικής τάξεως (νούσων φύσιες ιατροί) και έργο του ιατρού είναι να βοηθήσει την φύση για την θεραπεία του ασθενούς, φροντίζοντας η θεραπεία να μην προκαλέσει, σε καμιά περίπτωση, βλάβη στον ασθενή (ωφελέειν εί μή βλάπτειν), συνιστούσε δε πάντοτε την απλή ολιγοφαρμακεία.

Η σχολή του Ιπποκράτους απέρριπτε τις θρησκευτικές αιτίες των ασθενειών εγκαινιάζοντας την ορθολογιστική μελέτη του σώματος και της ψυχής. Τα έργα υπολογίζονται από 60 έως 100 και αποτελούν την καλουμένη Ιπποκράτειο Συλλογή (Corpus Hippοcraticus), είναι μία σειρά από Ελληνικά Ιατρικά κείμενα, που τα συγκέντρωσε τον 3ον π.χ. αιώνα ο Μνήμων ο Αλεξανδρεύς. Σε αυτήν έχουν προστεθεί και άλλα κείμενα που χρονολογούνται από το 500 π.χ. μέχρι περίπου το 250 μ.Χ. Η αξία τους φυσικά είναι διάφορος, αλλά όλα διαπνέονται από σύγχρονο ορθολογιστικό πνεύμα και εκφράζουν την πεποίθηση του συγγραφέα ο,τι στην φύση επικρατεί τάξις, την οποία μπορεί να ανακαλύψει ο σοβαρός μελετητής ιατρός με υπομονετική έρευνα και παρατήρηση.

Ο περίφημος όρκος του Ιπποκράτους, ο οποίος χρησιμοποιείται από όλες περίπου τις ιατρικές σχολές του κόσμου, κατά την ορκωμοσία των πτυχιούχων της ιατρικής, είναι βέβαιο ότι δεν είναι έργο του Ιπποκράτη, αλλά εκφράζει το όλο του πνεύμα και την ηθική του, γράφτηκε από τους άξιους διαδόχους του περί το 200 μ.Χ. Το τεραστίας αξίας και μεγέθους έργο του είχε επηρεασθεί από τους Ίωνας προσωκρατικούς φιλοσόφους, κυρίως από τον «σκοτεινό-λαμπρό» Ηράκλειτο, από την Ελεατική Φιλοσοφική σχολή της Μεγάλης Ελλάδος και άλλους Έλληνες προυπήρξαντας φιλοσόφους.

ΕΛΕΥΘΕΡΙΟΣ ΔΙΑΜΑΝΤΑΡΑΣ

 ΙΣΤΟΡΙΑ - ΦΙΛΟΣΟΦΙΑ

---------------------------------

Η ΠΑΡΑΞΕΝΗ ΕΠΙΣΤΟΛΗ ΤΩΝ ΣΥΜΠΟΛΙΤΩΝ ΤΟΥ ΔΗΜΟΚΡΙΤΟΥ, ΠΡΟΣ ΤΟΝ ΙΠΠΟΚΡΑΤΗ... 

Αρχίλοχος ο Πάριος - η συναρπαστική ιστορία του πολεμιστή / ποιητή

Εικόνα: Από shakko - Έργο αυτού που το ανεβάζει, CC BY-SA 3.0, Μουσείο Πούσκιν Μόσχα, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=7408002

----------------------

της Ελευθερίας Κανελλάκη, ιστορικού / αρχαιολόγου

Ο ποιητής Αρχίλοχος ήταν ιαμβογράφος, έγραφε δηλαδή ιαμβικά ποιήματα, όχι όσον αφορά το μέτρο τους, αλλά τη γλώσσα τους. Τα ποιήματά του ήταν γραμμένα σε επιθετική και χλευαστική γλώσσα και αποτελούσαν πρωτοτυπία για την εποχή τους και τα μέχρι τότε ιδανικά που πρόβαλαν τα έπη του Ομήρου.

Ο Αρχίλοχος γεννήθηκε περίπου το πρώτο μισό του έβδομου αιώνα προ Χριστού. Πρόκειται για σίγουρη χρονολογία καθώς μιλά για μια έκλειψη ηλίου η οποία έγινε το 648 π.Χ. στα χρόνια της βασιλείας του Γύγη, επομένως την ίδια εποχή περίπου θα έζησε και ο ποιητής.

Ο ποιητής, καταγόταν από την Πάρο, πατέρας του ήταν ο Τελεσικλής και μητέρα του η Ενιπώ. Ο πατέρας του καταγόταν από αριστοκρατικό γένος και υπήρξε αρχηγός της αποικιστικής εκστρατείας στη Θάσο. Η μητέρα του μάλλον ήταν δούλη.

Διαβάζοντας τα ποιήματά του βλέπουμε πως ο Αρχίλοχος παρουσιάζει τον εαυτό του με ως υπηρέτη βασιλιά του πολέμου και δηλώνει πως γνωρίζει καλά το αξιέραστο δώρο των Μουσών. Αυτός ήταν ένας κοινός τόπος στην αρχαία ελληνική λογοτεχνία και ποίηση, να παρουσιάζεται δηλαδή η ποιητική ικανότητα ως δώρο των Μουσών (για παράδειγμα στον Όμηρο και στον Ησίοδο).

Στο ποίημα για την ασπίδα, ο Αρχίλοχος χρησιμοποιεί λέξεις και θέματα από τον Όμηρο για να τα ανατρέψει στη συνέχεια. Το ποίημα αφορά τη ριψασπία του ποιητικού υποκειμένου. Η ασπίδα αυτή ήταν ένα αψεγάδιαστο όπλο που το ποιητικό υποκείμενο εγκατάλειψε κοντά σε κάποιον θάμνο χωρίς να το θέλει. 

Όλο το πρώτο δίστιχο είναι σοβαροφανές αφού αυτό που το ακολουθεί, έρχεται με συνεχείς αντιθέσεις να αναιρέσει όσα ειπώθηκαν στην αρχή. Το ποιητικό υποκείμενο χαίρεται που κατάφερε να σωθεί και αδιαφορεί για την ασπίδα που έχασε αφού ξέρει ότι μπορεί να αποκτήσει πάλι κάποια καλύτερη ενώ η ανθρώπινη ζωή όταν χαθεί δε μπορεί να γυρίσει πίσω. 

Ο Αρχίλοχος για το ποίημά του αυτό δέχτηκε δριμύτατη κριτική από από τους συγχρόνους και τους μεταγενέστερούς του, αφού η ιδέα της ριψασπίας όπως εκφράζεται στο ποίημα έρχεται σε πλήρη αντίθεση με τον ομηρικό κόσμο και τα ομηρικά ιδεώδη. Για τους ομηρικούς ήρωες η εγκατάλειψη ενός αψεγάδιαστου όπλου έφερε τεράστια καταισχύνη. Ο ομηρικός ήρωας μπορούσε να τρέξει, να γυρίσει πίσω, να πληγωθεί, ποτέ όμως να πετάξει τα όπλα του. Γνωστό είναι επίσης το αρχαίο δωρικό ρητό που έλεγαν οι Σπαρτιάτισσες μητέρες στους γιούς τους πριν από κάθε μάχη «ή ταν ή επί τας», δηλαδή να επιστρέψεις με την ασπίδα σου ή αλλιώς νεκρός πάνω σ'αυτήν.

Δε γνωρίζουμε ωστόσο αν η πληροφορία για τη ριψασπία αφορά τον ίδιο τον Αρχίλοχο ή πρόκειται απλώς για ένα λογοτεχνικό μοτίβο.

Αν δεχτούμε ωστόσο ότι το ποίημα αφορά τον ίδιο τον ποιητή δε μπορούμε να τον κατηγορήσουμε για δειλία ή μη συνειδειτοποίηση της ευθύνης του στη μάχη αφού γνωρίζουμε ότι τελικά ο Αρχίλοχος πέθανε σε μάχη υπερασπιζόμενος την πατρίδα του από τους Ναξίους. Μία παράδοση σχετικά με το θάνατό του διηγείται πως η Πυθία έδιωξε αυτόν που είχε σκοτώσει τον Αρχίλοχο, τον Κάλωνδα από το ναό του Απόλλωνα. Επιπρόσθετα η ριψασπία αυτή δε συνέβη σε μάχη υπεράσπισης της πατρίδας του Αρχιλόχου, της Πάρου, αλλά σε επεκτατικό πόλεμο της Πάρου εναντίον της Θάσου, όπου βρισκόταν ο Αρχίλοχος λόγω φτώχειας ως μισθοφόρος.

Εικόνα: Απόσπασμα που βρίσκεται σήμερα στην συλλογή παπύρων στην Κολωνία της Γερμανίας. (P. Köln II 58). Από Archilochos - Papyrussammlung Köln, Band II, Nr. 58, Κοινό Κτήμα, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=5492478

Όσον αφορά τη σχέση της ποίησης του Αρχιλόχου με τους θεούς, είχε συνθέσει ποιήματα για το Διόνυσο και τη Δήμητρα και έναν ύμνο στον Ηρακλή. Ξεκάθαρη είναι και η άποψη περί παντοδυναμίας των θεών που ανάλογα με τη θέλησή τους υψώνουν τον άνθρωπο ή τον γκρεμίζουν συθέμελα, όπως ακριβώς απαντά η άποψη αυτή και στο «Έργα και Ημέραι» του Ησιόδου για την παντοδυναμία του Δία. Θεωρεί επιπρόσθετα ο Αρχίλοχος πως οι θεοί δίνουν στους ανθρώπους την «τλημοσύνη», δηλαδή την υπομονή με θάρρος, ως φάρμακο για τα κακά που συμβαίνουν στη ζωή του κάθε ανθρώπου.

Εξέχουσα σημασία στη θεματική του Αρχιλόχου έχει και ο έρωτας, ο οποίος παρουσιάζεται σαν ασθένεια που ταράζει τον άνθρωπο συθέμελα, κλέβει το μυαλό του ανθρώπου και τον τυφλώνει. Χαρακτηρίζει τον έρωτα «λυσιμελή», δηλαδή λέει πως λύνει τις έγνοιες του μυαλού όπως χαρακτηρίζεται στην Ιλιάδα και στην Οδύσσεια ο Ύπνος που λύει, χαλαρώνει τα μέλη του σώματος και το μυαλό.

Γνωστή είναι και η ιστορία με το Λυκάμβη, ο οποίος του είχε υποσχεθεί πως θα του έδινε για νύφη την κόρη του Νεοβούλη πράγμα όμως που τελικά δε συνέβη, εξοργίζοντας τον ποιητή. Σύμφωνα μάλιστα με μια διήγηση, οι οργισμένοι στίχοι του Αρχιλόχου για την επιορκία του Λυκάμβη οδήγησαν σε θάνατο τον ίδιο το Λυκάμβη ή την κόρη του Νεοβούλη.

Ο έρωτάς του για τη Νεοβούλη εκφράζεται άλλοτε με τρυφερές ειδυλλιακές εικόνες, όπου περιγράφεται η κόμη της κόρης, τα παιχνίδια της με κλαδιά μυρτιάς και τριαντάφυλλα, το άγγιγμα του χεριού της από τον ποιητή και άλλοτε πάλι με περισσότερο τολμηρές περιγραφές.

Ανάθημα από τον τάφο του Αρχιλόχου: ΑΡΧΙΛΟΧΟΣ ΠΑΡΙΟΣ ΤΕΛΕΣΙΚΛΕΟΣ ΕΝΘΑΔΕ ΚΕΙΤΑΙ Αρχαιολογικό Μουσείο Πάρου

Από Parapher - Έργο αυτού που το ανεβάζει, CC BY-SA 4.0, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=56201717

Συνοψίζοντας λοιπόν, ο Αρχίλοχος ήταν ο ποιητής που πάτησε πάνω στους ώμους της παράδοσης των επών, στους ώμους του Ομήρου για να προχωρήσει την αρχαία ελληνική σκέψη και να στρέψει το ενδιαφέρον από το μακρινό, στο κοντινό, από το τότε, στο τώρα, από τους θεούς και τους ήρωες στον ίδιο τον άνθρωπο της αρχαϊκής εποχής και στα προβλήματα που αντιμετώπιζε. Πέρασε στην ποίησή του ιδανικά, σκέψεις και απόψεις για τους όρκους, τον έρωτα, τον πόλεμο, το θάνατο και κατ' επέκταση όλα όσα αφορούσαν τον άνθρωπο την εποχή εκείνη, μια εποχή αλλαγών και ανακατατάξεων. Θεωρούσε τέλος, πως ψέγοντάς τον ο άνθρωπος γίνεται καλύτερος και προτιμούσε να συγκρουστεί με παραδοσιακές αξίες όπως στο ποίημά του για την ασπίδα, παρά να πολεμήσει παράτολμα, προτάσσοντας έτσι σε όλες τις πτυχές της ζωής του το μέτρο, το υψηλότερο ιδανικό των αρχαίων Ελλήνων.

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

1) Ιστορία της Αρχαίας Ελληνικής Λογοτεχνίας,Albin Lesky,Εκδόσεις αφων Κυριακίδη, Θεσσαλονίκη 2006, αναθεωρημένη έκδοση

2) Εγκυκλοπαίδεια Πάπυρος Larousse Britannica, Αθήνα 1981.

3) Ελεγεία και Ίαμβος,ΙΩ.-ΘΕΟΘ.Α.Παπαδημητρίου, Αθήνα 1984.

της Ελευθερίας Κανελλάκη, ιστορικού / αρχαιολόγου

Απόσπασμα. Ολόκληρο το άρθρο εδώ: https://www.historical-quest.com

--------------------------------------------------

Η ΛΥΡΙΚΗ ΠΟΙΗΣΗ

Η Βίλα των Παπύρων

Εικόνα: Απανθρακωμένος πάπυρος από το Ερκολάνο

https://www.epicuros.gr/arthra/a_arthra_papyri.htm

Η Βίλα των Παπύρων (ιταλικά: Villa dei Papiri‎‎), είναι μια μεγάλη και πολυτελής ρωμαϊκή έπαυλη που ανακαλύφθηκε στον προαστιακό χώρο του Αρχαίου Ηρακλείου (Ερκουλάνεουμ), στην Καμπανία της Ιταλίας, στο σημερινό Ερκολάνο.

Η βίλα καταχώθηκε στη γη κατά την έκρηξη του Βεζούβιου το έτος 79 και καλύπτεται από στερεοποιημένη λάσπη. Επάνω από τη λάσπη υπάρχουν οι αποθέσεις από διάφορες διαδοχικές ηφαιστειακές εκρήξεις, συμπεριλαμβανομένης μιας ροής λάβας του 1632, η οποία είναι πολύ εύθρυπτη. Το μεγαλύτερο μέρος της συνολικής επιφάνειας της βίλας δεν έχει ανασκαφεί, παραμένει κάτω από το έδαφος.

Η Βίλα βρέθηκε τυχαία το 1750. Από το 1752 έως το 1754, μέσα από την ανασκαφική διαδικασία, ήρθαν στο φως πολυάριθμοι κύλινδροι παπύρου, γεγονός το οποίο ερμηνεύει την επονομασία «Βίλα των Παπύρων». Όλοι οι πάπυροι ήταν απανθρακωμένοι, πολλοί έμοιαζαν με κομμάτια καμένου ξύλου και πετάχτηκαν.

Από το τμήμα που έχει αποκαλυφθεί, καταλογογραφήθηκαν περισσότερα από 1.800 τεμάχια απανθρακωμένοι κύλινδροι παπύρων.

Όλοι σχεδόν οι πάπυροι γράφηκαν στην ελληνική γλώσσα, εκτός από περίπου 100 παπύρους που γράφηκαν στη λατινική. Οι ελληνικοί πάπυροι περιείχαν, σχεδόν αποκλειστικά, έργα παρεμφερή της επικούρειας φιλοσοφίας, που αποδίδονται κυρίως στον Φιλόδημο τον Γαδαρηνό, και μερικά της στωϊκής φιλοσοφίας.

Τα έργα τέχνης

Εξίσου σημαντικά αρχαιολογικά ευρήματα ήταν τα γλυπτά, χάλκινα στην πλειονότητά τους, που κοσμούσαν τους χώρους της βίλας. Σε αυτά προστίθενται και άλλα, όπως τοιχογραφίες, δάπεδα ψηφιδωτά και μαρμαροθετημένα, αντικείμενα καθημερινής χρήσης, έπιπλα.

Η Βίλα των Παπύρων φιλοξενούσε μια εκτενή συλλογή από ογδόντα γλυπτά εξαιρετικής ποιότητας, τα οποία σώζονται σήμερα στο Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο της Νάπολης. Μεταξύ αυτών είναι ο καθήμενος Ερμής, που βρέθηκε το 1758. Γύρω από την πισίνα υπήρχαν 11 χάλκινα αγάλματα σατύρων, που έριχναν νερό από έναν αγγείο και ένας ερωτιδέας που έχυνε νερό από το στόμα ενός δελφινιού. Άλλες προτομές και γλυπτά βρέθηκαν σε κόγχες στους τοίχους γύρω από το αίθριο. Πέντε χάλκινα αγάλματα γυναικών σε φυσικό μέγεθος, που έχουν ένθετα μάτια, φέρουν δωρικό πέπλο και έχουν διαφορετικές στάσεις, είναι αντίγραφα έργων του -5ου αι. Είναι υδροφόρες: φέρνουν νερό από μία πηγή.

Η προσπάθεια της αποκρυπτογράφησης των παπύρων του Ερκολάνο συνεχίζεται έως τις ημέρες μας, με σύγχρονες μεθόδους ψηφιακής τεχνολογίας.

Στο βίντεο που ακολουθεί, το οποίο είναι απόσπασμα από την ταινία "Black μπεε" του Θόδωρου Μαραγκού, γίνεται αναφορά τους παπύρους του Ερκολάνο που βρέθηκαν στην Βίλα των Παπύρων. 

https://el.wikipedia.org , Nikos K.

-----------------------------------

Φιλόδημος ο Επικούρειος

Φιλόδημος ο Επικούρειος

Κείμενο της Τετραφάρμακου από τη Βίλα των Παπύρων

https://www.korinthia.net.gr/2021/10/21/53407/

Ο Φιλόδημος ο Επικούρειος (Γάδαρα, Κοίλη Συρία, κατά προσέγγιση 110 π.Χ. – περίπου 40-35 π.Χ.) ήταν επικούρειος φιλόσοφος, ποιητής και επιγραμματοποιός, με πλούσιο συγγραφικό έργο.

Ήταν μαθητής του Ζήνωνα του Σιδώνιου. Ο Φιλόδημος, με τη διδασκαλία του, επηρέασε τους Ρωμαίους ποιητές Βιργίλιο, Βάρο και Οράτιο.

Εγκατέλειψε την πόλη της Αλεξάνδρειας και μετέβη στην Αθήνα, πιθανώς το 86-83 π.Χ., την εποχή που ο Φίλων ο Λαρισαίος δεν ήταν σχολάρχης της Ακαδημίας του Πλάτωνα. (PHerc. 1021)

Ο ίδιος, σε σωζόμενα αποσπάσματα συγγραμμάτων του, αναφέρει ότι ήταν πιστός μαθητής του Ζήνωνος του Σιδώνιου, σχολάρχη της Επικουρείου σχολής στην Αθήνα, και καταγράφει τις απόψεις του δασκάλου του, καθώς και τού Επίκουρου και των διαδόχων του.

Εγκαταστάθηκε στην Ιταλία, αρχικά στη Ρώμη και από τη δεκαετία του 70 π.Χ. έζησε κυρίως στο αρχαίο Ηράκλειο Καμπανίας, όπου ίδρυσε επικούρεια φιλοσοφική σχολή. Εκεί συνδέθηκε με τον Λεύκιο Καλπούρνιο Πείσωνα Καισονίνο, τον πεθερό του Ιουλίου Καίσαρα. Εικάζεται πως οι σχέσεις με τον Πείσωνα έδωσαν στον Φιλόδημο την ευκαιρία να επηρεάσει νεαρούς σπουδαστές, από το αρχαίο Ηράκλειο και τη Νάπολη, στην Ελληνική γραμματεία και Φιλοσοφία.

Αποσπάσματα έργων του βρέθηκαν στους παπύρους του Ηρακλείου Καμπανίας στα μέσα του 18ου αιώνα περίπου, όταν ανακαλύφθηκαν τα παπυρικά χειρόγραφα στη Βίλα των Παπύρων. Οι πάπυροι περιέχουν επίσης έργα του Επίκουρου και άλλων μεταγενεστέρων Επικουρείων.

O Φιλόδημος φαίνεται πως ξεπέρασε το μέσο λογοτεχνικό πρότυπο, από το οποίο εμπνεύστηκαν οι πιο πολλοί επικούρειοι. Εικάζεται πως επηρέασε τους πιο μορφωμένους και διακεκριμένους Ρωμαίους της εποχής του. Κανένα κείμενό του δεν μας ήταν γνωστό, ώσπου ανακαλύφθηκαν οι απανθρακωμένοι πάπυροι στα ερείπια της Βίλας.

Αποδίδονται στον Φιλόδημο τα εξής έργα (αρκετά αποσπάσματα σώζονται από τους παπύρους του Ηρακλείου Καμπανίας):

Περί Αισθήσεως, Περί Θεών, Περί Ευσεβείας, Περί των Στωικών, Περί Πλούτου, Περί Οργής, Περί Ποιητικής, Περί Ρητορικής, Περί Φιλαργυρίας, Επικούρειες Δόξες, Περί Ομιλίας, Περί Αρετών και Κακιών, Περί Υπερηφάνειας, Περί σύνταξις των Φιλοσόφων, Περί Θανάτου, Περί Σημείων και Σημειώσεων, Περί Ηθικής, Περί Χάριτος, Περί Οικονομίας, Περί Παρρησίας, Περί Μουσικής, Περί του καθ΄ Όμηρον αγαθού βασιλέως, Περί Κολακείας, Περί Επιχαιρεκακίας.

Στο βίντεο που ακολουθεί, το οποίο είναι απόσπασμα από την ταινία "Black μπεε" του Θόδωρου Μαραγκού, γίνεται αναφορά τους παπύρους του Ερκολάνο που βρέθηκαν στην Βίλα των Παπύρων. 

https://el.wikipedia.org , Nikos K.

------------------------------

Η Βίλα των Παπύρων

Η ΛΥΡΙΚΗ ΠΟΙΗΣΗ

Η λυρική ποίηση είναι λογοτεχνικό είδος, το οποίο αναπτύχθηκε στην Αρχαία Ελλάδα. Είναι ποίηση η οποία, μέσα από τα μονοπάτια της τέρψης, εκφράζει τα προβλήματα του ανθρώπου.

Η προέλευση του όρου

Στον -7ο αιώνα, κατά τη μαρτυρία του Αρχίλοχου, παρά το ότι υπήρχε η λυρική ποίηση, δεν υπήρχε ο όρος «λυρικός». Αντ’ αυτού, χρησιμοποιείτο ο όρος μέλος που σήμαινε μελωδική γραμμή, μελωδία (οι ποιητές αναφέρονται ως «μελικοί»). Τον -5ο αιώνα προστίθεται ο όρος «μέλπος». Η λέξη "λυρικός" παράγεται από το ουσιαστικό «λύρα» και είναι μεταγενέστερη επινόηση των Αλεξανδρινών γραμματικών για να δηλώσει την ποίηση η οποία μπορεί να τραγουδηθεί με συνοδεία λύρας, μουσικού οργάνου συνηθισμένου στην Αρχαιότητα, (για το οποίο πιστεύεται ότι ήρθε στη Μυκηναϊκή Ελλάδα μέσω της Μινωικής Κρήτης), αλλά και από τη συνοδεία φόρμιγγας καθώς και άλλων έγχορδων μουσικών οργάνων.

Η λέξη, ως όρος, πρωτοεμφανίζεται στον Φιλόδημο, ο οποίος ήταν φιλόσοφος και επιγραμματοποιός και έζησε τον -1ο αιώνα. Αυτός, στο έργο του Περί Ποιητικής, ορίζει τρεις κατηγορίες ποίησης: την κωμική, την τραγική και την λυρική.

Θεματική της λυρικής ποίησης

Η λυρική ποίηση ασχολείται με ποικίλα θέματα, όπως η καθημερινότητα, τα ανθρώπινα συναισθήματα, οι πολεμικές αφηγήσεις. Ο έρωτας, επίσης, αποτελεί κύριο θέμα της λυρικής ποίησης η οποία, ανέκαθεν συνόδευε τις θρησκευτικές τελετές και τις οικιακές ή αγροτικές εργασίες.

Πρώτοι λυρικοί ποιητές ήταν η Σαπφώ, ο Αλκαίος από τη Λέσβο και ο Πίνδαρος από την Βοιωτία. Ακολούθησαν ο Καλλίνος ο Εφέσιος, ο Αρχίλοχος από την Πάρο, ο Τυρταίος, ο Σιμωνίδης ο Κείος, ο Μίμνερμος από την Κολοφώνα, ο Ανακρέων ο Τήιος, ο Αλκμάν από τη Σπάρτη, ο Βακχυλίδης, ο Ίβυκος, ο Σόλων, ο Θέογνις ο Μεγαρεύς, ο Φωκυλίδης ο Μιλήσιος και ο Στησίχορος ο Ιμεραίος.

Εμφάνιση της λυρικής ποίησης -7ος αιώνας

Το ανώνυμο ή δημώδες τραγούδι είναι η αποτύπωση της λυρικής ποίησης. Πρωτοεμφανίστηκε ως προφορικό έπος. Τα πρώτα όμως δείγματα λυρικής ποίησης με τα είδη, τα μέτρα, τις θεματικές προτιμήσεις και τις τεχνοτροπικές συμβάσεις που σώζονται μέχρι σήμερα, αναφέρονται στις αρχές του 7ου αιώνα, με εκπρόσωπο τον Αρχίλοχο και τον Αλκμάνα. Παρόλα αυτά, κάποια χαρακτηριστικά (π.χ. μέτρο, λογότυποι, εκφράσεις), μας αναγκάζουν να τοποθετούμε τη λυρική ποίηση σε παλαιότερα χρόνια, στα χρόνια του Ομήρου και του Ησιόδου, λόγω κοινών χαρακτηριστικών. Στα Ομηρικά Έπη ανιχνεύονται ίχνη λυρικών τραγουδιών (π.χ. ο παιάνας εξιλέωσης στον οργισμένο Απόλλωνα, (Ιλιάδα 1.472), το τραγούδι του υμέναιου (Ιλιάδα 18.493), ή οι θρήνοι του Πάτροκλου, του Έκτορα (Ιλιάδα Ω 678-805) και το τραγούδι της Καλυψώς στην Οδύσσεια).

https://el.wikipedia.org

---------------------------------------------

Αρχίλοχος ο Πάριος - η συναρπαστική ιστορία του πολεμιστή / ποιητή

Η Αληθινή Αγάπη στην Αρχαία Ελλάδα: Γιατί η πραγματική φιλία υπάρχει μόνο μεταξύ ενάρετων ανθρώπων!!!

Στη σειρά του newsbomb.gr για την έννοια της αληθινής αγάπης, όπως προκύπτει από την Αρχαία Ελληνική Φιλοσοφία, αναδεικνύονται έννοιες και θεωρήσεις που, αφενός δεν είχαμε διδαχθεί όταν θα έπρεπε, αφετέρου παραμένουν μάλλον ερμητικά άρρητες, στη σημερινή εποχή, της απλοποίησης, του εκφυλισμού και, κυρίως, του εγωκεντρισμού. 

Αυτή τη φορά συνομιλούμε με τη Μαρία Μαραγκού, Χημικό Μηχανικό στο επάγγελμα και επιτυχημένη συγγραφέα βιβλίων Φιλοσοφίας, όπως εκπορεύεται από την Αρχαία Ελληνική Γραμματεία. Μεταξύ άλλων, έχει συγγράψει τους «Κώδικες μύησης του Ομήρου», και το «Από τον Οδυσσέα του Ομήρου στον Οδυσσέα Ελύτη», από τις Εκδόσεις Κάκτος. 

Συζητώντας με τη συγγραφέα κάτω από την Ακρόπολη, μας εξηγεί ότι για τους Αρχαίους, υπάρχει μια ανώτερη έννοια από την αγάπη, έτσι όπως τη γνωρίζουμε. Αυτή είναι η έννοια της φιλότητας, που είναι διαφορετική από τη φιλία και τον έρωτα, με τη διάκριση να περιγράφεται αναλυτικά στα Ηθικά Νικομάχεια του Αριστοτέλη.

newsbomb.gr

----------------------------------

Έχετε αληθινές φιλίες; Ο Αριστοτέλης μάλλον αμφιβάλει...

Τα είδη της Φιλίας είναι τρία, όσα και τα αίτια της... Διαβάστε:  ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΟΥΣ, ΗΘΙΚΑ ΝΙΚΟΜΑΧΕΙΑ – Η ΦΙΛΙΑ 

Η τέλεια φιλία και οι απομιμήσεις της: ΤΕΛΕΙΑ ΕΙΝΑΙ Η ΦΙΛΙΑ ΤΩΝ ΑΓΑΘΩΝ ΚΑΙ ΩΣ ΠΡΟΣ ΤΗΝ ΑΡΕΤΗ ΟΜΟΙΩΝ ΑΝΘΡΩΠΩΝ 

ΝΙΓΡΙΤΑ ΣΕΡΡΩΝ - "ΓΕΡΑΚΙΝΕΙΑ 2024" ΑΝΑΠΑΡΑΣΤΑΣΗ ΤΗΣ ΠΤΩΣΗΣ ΤΗΣ ΓΕΡΑΚΙΝΑΣ

Η Νιγρίτα είναι η πρωτεύουσα του Δήμου Βισαλτίας και βρίσκεται 22 χλμ. νοτίως της πόλεως των Σερρών.

Κορυφαία εκδήλωση των πολιτιστικών εκδηλώσεων που  γίνονται  τον  μήνα Σεπτέμβριο στη Νιγρίτα και φέρουν το όνομα “Γερακίνεια”, αποτελεί η αναπαράσταη της πτώσης της “Γερακίνας” στο πηγάδι.

Έτος 1854. Η Νιγρίτα βρίσκεται κάτω από τον Τουρκικό ζυγό. Σ' ένα από τα σπίτια της πόλης, στην περιοχή "Τσακαλάδες" γεννιέται από την οικογένεια Ροκάνη ένα κοριτσάκι, στο οποίο δίνεται το όνομα Γερακίνα. Τα χρόνια περνούσαν και στον κοινωνικό περίγυρο της Νιγρίτας εκείνης της περιόδου, η Γερακίνα γίνεται γνωστή για την ομορφιά της, αλλά και την καλοσύνη, την πραότητα, την ευγένεια, γνωρίσματα που την καθιστούν ιδιαίτερα αγαπητή στους συμπολίτες της.

Το έτος 1870 η Γερακίνα είναι ήδη 16 ετών και νιώθει τα πρώτα τρυφερά σκιρτήματα της αγάπης στην καρδιά της όταν ανταμώνει τον έρωτα στα καλντερίμια της ίδιας γειτονιάς στο πρόσωπο του νεαρού Νιγριτινού, Τριαντάφυλλου Γκοστίνου.

6 Αυγούστου 1870. Η κόρη με την μητέρα της (ο πατέρας είχε ήδη πεθάνει) ετοιμάζονται να γευματίσουν. Η Γερακίνα πηγαίνει στο πηγάδι της συνοικίας της να φέρει νερό. Το πηγάδι είναι περιφραγμένο, αλλά η περίφραξη είναι χαμηλή και πρόχειρη... Η κόρη, έχοντας στο μυαλό της τον αγαπημένο της Τριαντάφυλλο, δεν στηρίζεται σωστά, χάνει την ισορροπία της και χωρίς να προλάβει να αντιδράσει βρίσκεται στον πυθμένα του.

Οι γείτονες αλαφιασμένοι τρέχουν να βοηθήσουν την κόρη. Ανάμεσά τους και ο Τριαντάφυλλος που κατεβαίνει με σχοινί στον πυθμένα του πηγαδιού για να σώσει την αγαπημένη του... Μάταια όμως. Η Γερακίνα είναι ήδη νεκρή. Όλη η Νιγρίτα έκλαψε την άτυχη κόρη και την συνόδευσε στην τελευταία της κατοικία αφού πρώτα την στόλισε με φλουριά και βραχιόλια. Το τραγικό τέλος της Γερακίνας συγκλονίζει τον Τριαντάφυλλο που πεθαίνει από την θλίψη του τρεις μήνες μετά.

Το Δρώμενο στο 1:25 του οπτικοακουστικού.

Η ιστορία έγινε θρύλος και με τον καιρό εξελίχθηκε σε έναν από τους καλύτερους χορούς που χορεύεται στη Νιγρίτα Σερρών και σε όλη την Ελλάδα.

Κίνησε η Γερακίνα - Ξανθίππη Καραθανάση

Ιχνηλατώντας τις ρίζες της ελληνικής παράδοσης , https://www.pkm.gov.gr , serrespost , ο γαρεφιώτης 🌶️

------------------------------------

Αναρτήσεις με θέμα την ΒΙΣΑΛΤΙΑ

Ευδαίμονες οι απαλλαγμένοι από ψεύτικες κατασκευασμένες ανάγκες!!!

Ταιριάζει περισσότερο σε αυτούς να βρίσκονται σε μια κατάσταση ευτυχίας, χωρίς άγχη, ανησυχίες και ανάγκες να ζουν μια ζηλευτή ζωή.

Οι βασικές μας ανάγκες είναι λίγες και εύκολες να αποκτηθούν: φαγητό, νερό, στέγη και ασφάλεια από τους εχθρούς μας. Όλες οι άλλες ανάγκες είναι επίπλαστες και απαιτούν κόπο και χρήμα για να αποκτηθούν. Αν μάλιστα καταφέρουμε και τις αποκτήσουμε μας στερούν την ελευθερία γιατί απαιτούν ακόμα περισσότερο κόπο και χρήμα για να τις κρατήσουμε δημιουργώντας φυσικά περισσότερο άγχος. (Επίκουρος)

Το πρόβλημα μιας κοινωνίας είναι ο φόβος. Ό,τι κακό προκύπτει στον άνθρωπο είναι μέσω του φόβου. Ο φόβος δημιουργείται από την έννοια της ανάγκης. Φοβάμαι γιατί θα στερηθώ κάτι που έχω ανάγκη.

Όταν δημιουργώ πλαστές ανάγκες, δημιουργώ περισσότερους φόβους. Και ένας φοβισμένος άνθρωπος, ποτέ δε μπορεί να είναι ελεύθερος άνθρωπος.

Οι μεγάλες επιθυμίες γεννούν τις μεγάλες ανάγκες μας (Δημόκριτος).

Κακό πράγμα η ανάγκη, αλλά δεν είναι ανάγκη να ζει κανείς δημιουργώντας πολλές ανάγκες (Επίκουρος). 

Όσοι έχουν τάξη στον χαρακτήρα τους έχουν τάξη και στη ζωή τους (Δημόκριτος).

Παράτησε τα περιττά που σε υποδουλώνουν, κι αρκέσου στα λίγα και ουσιώδη που σ’ αφήνουν ελεύθερο (Πλούταρχος).

Μια ψυχή εγκλωβισμένη σε πλαστές κατασκευασμένες ανάγκες, είναι μια ψυχή με κομμένα τα φτερά.  

--------------------------------

ΨΥΧΙΚΗ ΕΥΔΑΙΜΟΝΙΑ  (κείμενο Σείριος)

ΑΠΛΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ ΕΥΤΥΧΙΑΣ ΑΠΟ ΤΟΝ ΕΠΙΚΟΥΡΟ

ΑΠΛΕΣ ΣΚΕΨΕΙΣ ΓΙΑ ΝΑ ΔΙΩΞΕΤΕ ΤΟΥΣ ΦΟΒΟΥΣ ΣΑΣ ΚΑΙ ΝΑ ΕΛΕΓΞΕΤΕ ΤΙΣ ΕΠΙΘΥΜΙΕΣ ΣΑΣ

ΣΕ ΑΝΤΙΘΕΣΗ ΜΕ ΤΗΝ ΕΥΤΥΧΙΑ (προϊόν της τύχης), Η ΕΥΔΑΙΜΟΝΙΑ ΕΙΝΑΙ ΠΡΟΪΟΝ ΕΝΑΡΕΤΟΥ ΒΙΟΥ - ΚΑΡΠΟΣ ΤΗΣ ΕΥΔΑΙΜΟΝΙΑΣ ΕΙΝΑΙ Η ΓΑΛΗΝΗ ΚΑΙ ΗΡΕΜΙΑ ΤΗΣ ΨΥΧΗΣ

Μελέτη δείχνει ότι η μείωση της χρήσης των μέσων κοινωνικής δικτύωσης μπορεί να μειώσει την κατάθλιψη και τη μοναξιά.

Μια μελέτη του Πανεπιστημίου της Πενσυλβάνια έχει αποδείξει ότι η μείωση της χρήσης των μέσων κοινωνικής δικτύωσης σε 10 λεπτά την ημέρα (όσο αυτό είναι δυνατό) μπορεί να βοηθήσει στη μείωση της κατάθλιψης και της μοναξιάς.
Η μελέτη υποδηλώνει ότι η παρατεταμένη έκθεση στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης μπορεί να είναι η αιτία κατάθλιψης και μοναξιάς, παρόλο που φαίνεται να συμβαίνει ακριβώς το αντίθετο, κάτι που κάποιους δεν θα εκπλήξει.

Η μελέτη με τίτλο " No More FOMO - Limiting Social Media Decreases Loneliness and Depression " δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Journal of Social and Clinical Psychology.

Η Melissa Hunt, αναπληρώτρια διευθύντρια κλινικής εκπαίδευσης στο τμήμα ψυχολογίας του Penn, ανέφερε: «Η λιγότερη χρήση μέσων κοινωνικής δικτύωσης από ό,τι συνήθως θα οδηγούσε σε σημαντικές μειώσεις τόσο στην κατάθλιψη όσο και στη μοναξιά».

Τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης έχουν γίνει τόσο έντονα ανταγωνιστικά με τους χρήστες να παλεύουν απεγνωσμένα μεταξύ τους για likes, shares και followers, και τώρα είναι σαφές ότι αυτό μπορεί να έχει σοβαρές παρενέργειες.

https://www.bibliotecapleyades.net/sociopolitica2/sociopol_internet294.htm

Ο ΘΑΝΑΤΟΣ ΤΗΣ ΥΠΑΤΙΑΣ / Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΔΥΤΙΚΗΣ ΦΙΛΟΣΟΦΙΑΣ - Βασίλης Τσαμπρόπουλος

Σύμφωνα με τα αρχαία χρονικά, η Υπατία αφιερώθηκε περιπλανώμενη στην πόλη της Αλεξάνδρειας, διαδίδοντας τις θεωρίες του Πλάτωνα και του Αριστοτέλη. Έζησε σε μια εποχή που δεν θεωρούνταν καλό να διδάσκουν οι γυναίκες δημόσια και στην οποία ο Χριστιανισμός είχε αρχίσει να ασκεί έντονη επιρροή στην κοινωνία. Είχε έναν τραγικό θάνατο, δολοφονήθηκε άγρια από μια ομάδα φανατικών, πιθανότατα χριστιανών, με τη ως φαίνεται συγκατάθεση του τότε πατριάρχη Αλεξανδρείας Κύριλλου. Ο θάνατος της Υπατίας έχει από καιρό αναγνωριστεί ως ένα ορόσημο στην ιστορία, που οριοθετεί την κλασική εποχή του παγανισμού από την εποχή του Χριστιανισμού.

Ο Βασίλης Τσαμπρόπουλος είναι απόφοιτος της μουσικής Ακαδημίας Julliard των Ηνωμένων Πολιτειών ( Master of Music degree) και διδάκτωρ Φιλοσοφίας του πανεπιστημίου της Σορβόννης ( PhD). Έχει αναδειχθεί τα τελευταία χρόνια , ως ένας από τους σύγχρονους διανοητές ενός σπάνιου συνδυασμού: του φιλοσοφικού στοχασμού με τη μουσική έκφραση στη δεξιοτεχνική και εξευγενισμένη μορφή της.

Vassilis Tsabropoulos

---------------------------------

Αναρτήσεις με θέμα την ΥΠΑΤΙΑ

«Μανούσεια» - Ταραχές μεταξύ φοιτητών της θεολογικής και φιλοσοφικής σχολής Αθηνών του έτους 1848

ΕΙΚΟΝΑ: Πορτραίτο του Θ. Μανούση, ελαιογραφία του Δ. Τσόκου.

Μουσείο Ιστορίας ΕΚΠΑ https://estories.uoa.gr/el/manoyseia

Διωγμός κάθε ερμηνευτικής απόπειρας της Βίβλου! 

Το Φεβρουάριο του 1848 η εφημερίδα «Αιών», που εξέφραζε τις θέσεις του Ρωσικού κόμματος, δημοσίευσε άρθρο ενός φοιτητή που κατηγορούσε τον καθηγητή Μανούση ότι στις παραδόσεις του μιλούσε «ανευλαβώς περί της θρησκείας και του κλήρου». Μεγάλη αντίδραση προκάλεσε η πιο ορθολογική προσέγγιση του για τη διάβαση της Ερυθράς Θάλασσας, επισημαίνοντας πως ο Μωυσής δεν άνοιξε δρόμο στη θάλασσα με το ραβδί του, αλλά εκμεταλλεύτηκε το φαινόμενο της άμπωτης. Οι φοιτητές της Φιλοσοφικής και της Νομικής Σχολής υποστήριξαν τον Μανούση όπως και πολλές εφημερίδες, καθώς και η πλειοψηφία της κοινής γνώμης θεωρώντας υποκινητή της σκευωρίας τον Κωνσταντίνο Οικονόμο.

Λαμπρή εξαίρεση αποτελεί ο καθ. Φιλοσοφίας Θεόδ. Μανούσης που το 1848 αναφερόμενος στα θαύματα του Μωυσή στην Αίγυπτο, υπαινίχθη το ενδεχόμενο άλλης πιθανής ερμηνείας, με αποτέλεσμα να ξεσπάσουν ταραχές, τα επωνομαζόμενα «Μανούσεια», μεταξύ φοιτητών της θεολογικής και της φιλοσοφικής σχολής Αθηνών!

Στα λεγόμενα «Μανούσεια» (ταραχές μεταξύ φοιτητών της θεολογικής και φιλοσοφικής σχολής Αθηνών του έτους 1848) δημοσιεύθηκε μια λίβελος κατά του καθηγητή Μανούση, από τον ιερομόναχο Παϊσιο Ιωαννίτη, για τον λόγο ότι μεταξύ άλλων (π.χ. ότι υποστήριξε πως η διάνοιξη της Ερυθράς Θάλασσας οφείλετο σε παλιρροιακό κύμα…) απέδειξε ότι στην Π.Δ. δεν αναφέρεται ΤΙΠΟΤΑ περί αθανασίας της ψυχής.

Τα Μανούσεια
Στόχος των επεισοδίων ήταν ο καθηγητής της Γενικής Ιστορίας στη Φιλοσοφική Σχολή Θεόδωρος Μανούσης, ένας από τους πιο σημαντικούς λόγιους της εποχής του, γνωστός για τις φιλελεύθερες πολιτικές του θέσεις. Τον Ιανουάριο του 1848 δημοσιεύθηκε στον τύπο επιστολή του ιερομόναχου και φοιτητή Παϊσιου Ζ. Ιωαννίτη, με καταγγελίες εναντίον του καθηγητή γιατί στο μάθημα του διάβασε επιστολές που είχαν ανταλλάξει ο Βασιλιάς της Αγγλίας Ερρίκος ο Η΄ με τον Λούθηρο, αισχρολογικού περιεχομένου. Η ανάγνωσή τους θεωρήθηκε ότι υπερβαίνει τα εσκαμμένα και υποσκάπτει την χριστιανική θρησκεία, ενώ ο ίδιος κατηγορήθηκε ως «εχθρός του χριστιανισμού, ταύτης της κοινωνίας, αυτού του έθνους». Τις κατηγορίες ενίσχυσαν με άλλη επιστολή τους, φοιτητές της Θεολογικής, οι οποίοι απέδωσαν στον καθηγητή θρησκευτική ασέβεια και προσπάθεια εξήγησης των θαυμάτων της πίστης με λογικές εξηγήσεις. Αντέδρασαν οι φοιτητές της Φιλοσοφικής υποστηρίζοντας δημόσια και με θέρμη τον δάσκαλό τους, καίγοντας φύλλα της εφημερίδας Αιών, που φιλοξενούσε τις κατηγορίες εναντίον του.

Επιστολές Πρύτανη και Υπουργού των Εκκλησιαστικών και της Δημόσιας Εκπαιδεύσεως σχετικά με τις διαμαρτυρίες και κινητοποιήσεις φοιτητών κατά του καθηγητή της Γενικής Ιστορίας στη Φιλοσοφική Σχολή Θεόδωρου Μανούση (Μανούσεια).

Ιστορικό Αρχείο ΕΚΠΑ Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών

https://estories.uoa.gr/el/manoyseia

Οι κατηγορίες για προσβολή της θρησκείας εστιάζονται σε πέντε σημεία:
Α) Ότι παρέδωσε χωρίς επίκριση την απάντηση του Λούθηρου στον βασιλέα της Αγγλίας…

Β)  Ότι εξήγησε δια φυσικών αιτίων την θεοφάνεια στο όρος Σινά, όταν ο Μωυσής παρέλαβε τις δέκα εντολές

Γ) Ότι η διάνοιξης της Ερυθράς Θάλασσας κατά την Έξοδο των Εβραίων ωφείλετο στην παλίρροια.

Δ) Ότι την περιτομή παρέλαβαν οι Εβραίοι απ' τους Αιγύπτιους

Ε) Ότι στην Π. Διαθήκη δεν γίνεται λόγος για την αθανασία της ψυχής

Αυτά ενόχλησαν όχι τους φοιτητές της Φιλοσοφικής αλλά 11 ιερείς-φοιτητές της θεολογίας. Αποτέλεσμα ήταν προπηλακισμοί ακόμα και δια ροπάλων… Η παράδοση του Μανούση ήλθε σε ευθεία σύγκρουση με το ιδεολόγημα "εξ Ανατολών το φως" και της "ιστορίας" της Π. Διαθήκης. Ιδεολόγημα ισχυρό στην Ευρώπη. Πρέπει δε να λάβουμε υπ' όψιν μας, ότι ακόμα τον 19ο αιώνα ήταν σε χρήση η χρονολόγηση "από κτίσεως κόσμου" με βάση την γενεαλογία της Π. Διαθήκης.

greatlie.eu , wikipedia.org

-------------------------------

Ο ΑΓΝΩΣΤΟΣ ΠΟΛΕΜΟΣ

 ΤΑ «ΑΘΕΪΚΑ» ΤΟΥ ΒΟΛΟΥ  

Ιθάκη - Κ.Π. Καβάφης

Τους Λαιστρυγόνας και τους Κύκλωπας,

τον άγριο Ποσειδώνα δεν θα συναντήσεις,

αν δεν τους κουβανείς μες στην ψυχή σου,

αν η ψυχή σου δεν τους στήνει εμπρός σου.

(Από τα Ποιήματα 1897-1933, Ίκαρος 1984) 

Μουσική : Vangelis - Prelude , poetryanddreams

ΜΙΑ ΣΤΑΓΟΝΑ ΝΕΡΟ ΣΕ ΕΝΑ ΦΥΛΛΟ ΚΑΙ 12 ΜΥΡΜΗΓΚΙΑ...

Αυτή είναι μια σταγόνα νερού σε ένα φύλλο και 12 μυρμήγκια πίνουν από αυτό.

Το εκπληκτικό είναι ότι έχουν χωριστεί σε 4 ομάδες των 3 μυρμηγκιών η καθεμία για να εξισορροπηθεί το φύλλο έτσι ώστε η σταγόνα του νερού να μην γλιστρήσει. Τα μικρά θαύματα της φύσης δεν παύουν ποτέ να εκπλήσσουν.

Αυτός είναι ο τύπος συντονισμού που χρειαζόμαστε μεταξύ των ανθρώπων για να προχωρήσουμε ως κοινωνία.

«Αυτός που καταλαβαίνει το μυρμήγκι θα καταλάβει και το σύμπαν» Facundo Cabral.

Ο Μαχάτμα Γκάντι το είπε: «Υπάρχουν αρκετά στη Γη για να ικανοποιήσουν τις ανάγκες όλων, αλλά όχι αρκετά για να ικανοποιήσουν την απληστία μερικών».

Αξίζει να ερευνήσουμε πόσοι από εμάς είμαστε «όλοι» και ποιοι είναι «μερικοί».

bibliotecapleyades.net

-----------------------------------

Η ΕΝΝΟΙΑ ΤΟΥ ΚΑΘΗΚΟΝΤΟΣ