«Οι
Έλληνες δια του λόγου τραγουδούσαν και δια του τραγουδιού ομιλούσαν».
Αν
θέλετε να δείτε πότε καταρρέει μια κοινωνία, δείτε τι μουσική ακούει. (Κομφούκιος)
Όταν
αλλάζουν οι νόμοι της μουσικής, αλλάζουν και οι νόμοι της πολιτείας. (Πλάτωνας).
Τι
είναι αυτό που αποκαλούμε σήμερα Ελληνικό τραγούδι;
Είναι
ένα ψευδεπίγραφο κατασκεύασμα που έχει να κάνει με την οικτρή κακοποίηση της
Ελληνικής γλώσσας.
Αποκαλούμε
ορχήστρα συμφωνική, (λες και οι λοιπές είναι ασύμφωνες), αυτό το μουσικό σύνολο
που μας ακινητοποιεί στην καρέκλα, όταν «όρχησις εστί χορός».
Αποκαλούμε
«έντεχνη μουσική» και «έντεχνο τραγούδι» σαν να λέμε πως το είδος αυτό είναι
έντεχνο ενώ όλα τα άλλα άτεχνα. Οι δημιουργοί του όμως και οι ακροατές του
χορεύουν αλλότριους χορούς.
Να
λοιπόν όταν η χυδαία αντιγραφή αποκτάει αυτοσυνείδηση και προχωράει προς την
αυτοδιοίκησή της.
Από την
άλλη το λαϊκό λεγόμενο τραγούδι, βουτηγμένο στην κυριολεξία μέσα στην
Αραβοτουρκική κολυμπήθρα και πρόσφατα και στην Αγγλοσαξονική, να βρίθει από
χυδαίους στίχους και αλλότριους χορούς.
Αλλά
και οι ποιητές μας στην συντριπτική τους πλειοψηφία απαξιούν να γράφουν
τραγούδια, όντες άμουσοι και άρρυθμοι, αποφεύγοντας στην ποίηση τους τον ρυθμό,
το κατεξοχήν αυτό Ελληνικό στοιχείο, ο οποίος καθιστά τουλάχιστον την ποίηση
δεκτική στην απαγγελία, χωρίς ωστόσο αυτό να σημαίνει ότι όποιο ποίημα έχει
ρυθμό κατ’ανάγκη είναι και καλό.
Η
ανελλήνιστη όμως αυτή μουσικοχορευτική κατάσταση δεν έχει σταματημό ούτε
τελειωμό. Πριν από δύο χιλιάδες χρόνια
τουλάχιστον «αι των
Ελλήνων πόλεις πρώτιστα και μάλιστα δια της μουσικής παιδεύουσιν τους νέους», μας πληροφορεί ο Στράβων ο αρχαίος
Έλληνας γεωγράφος.
Γιατί
άραγε οι αρχαίοι Έλληνες έστελναν τα παιδιά τους πρώτα στη μουσική και κατόπιν
στα γράμματα;
Η
μουσική δεν είναι διασκέδαση όπως ίσως οι περισσότεροι σήμερα νομίζουν. Η
διασκέδαση μπορεί να προέλθει από τη μουσική διότι η μουσική αποτελεί το μέσον
και είναι η πνευματική καλλιέργεια του κάθε ανθρώπου.
Όσα μεγάλα
πράγματα και αν κληρονομήσει κανείς, πεθαίνουν, εάν δεν τα περισώσει. Το ερώτημα είναι, εάν εμείς σήμερα θα
αποτελέσουμε το παρελθόν του μέλλοντός μας. Χρονολογικά θα είμαστε παρελθόν
μετά από 500 χρόνια. Δημιουργικά όμως δεν θα είμαστε, διότι είμαστε στείροι,
επειδή μαϊμουδίζουμε, και μάλιστα μαϊμουδίζουμε αλλότριες παραδόσεις.
Αλλά
εάν ένας λαός στον κόσμο έχει λιγότερο την ανάγκη να αντιγράφει λόγω της
τεράστιας ιστορίας και παράδοσής του και του ασύλληπτου πολιτισμού του, αυτός
είναι ο Ελληνικός. Ποιές αξίες και ποιες ιδέες θα διδάξουμε και θα
εμπιστευτούμε στα παιδιά μας; Που είναι
σήμερα ο λαός που έχτιζε Παρθενώνες;
Με την
έκφραση «Ελληνική μουσική» εννοούμε συνήθως την μουσική και τα τραγούδια που
δημιούργησαν και δημιουργούν Έλληνες και Ελληνίδες, επώνυμα ή ανώνυμα, ατομικά
ή συλλογικά, στον ελλαδικό χώρο αλλά και εκτός αυτού.
Η
ελληνική μουσική διαφοροποιείται ανάλογα με τις ιστορικές περιόδους. Δεν
μπορούμε να γνωρίζουμε σε ποιο βαθμό η ελληνική μουσική του σήμερα σχετίζεται
με παλιότερες μορφές της, υποστηρίζεται όμως από πολλούς Έλληνες και ξένους
μουσικολόγους, με κυριότερο τον Σαμουέλ Μπω-Μποβύ, ότι υπάρχει μια συνεχής
εξέλιξη από την αρχαία ελληνική μουσική έως και το δημοτικό τραγούδι, η οποία
μαρτυρείται, εκτός από τη γλώσσα, στο ρυθμό, τη δομή και τη μελωδία.
Οι
έννοιες παιδεία και μουσική είναι περίπου ταυτόσημες ή, τουλάχιστον, η έννοια
Μουσική είναι υπάλληλη της έννοιας Παιδεία. Από τις δύο αυτές πανάρχαιες
λέξεις, η λέξη παιδεία εκ του παις – παιδός – έχει διατηρήσει έως σήμερα
αναλλοίωτο το σημασιολογικό της περιεχόμενο, σήμαινε δηλαδή και σημαίνει
πάντοτε τη διαδικασία αλλά και το αποτέλεσμα της εκπαίδευσης.
Ο
ηθοπλαστικός χαρακτήρας της μουσικής υπογραμμίζεται στην αρχαιότητα από την
θεωρία του ήθους, η οποία έπαιζε σημαντικό ρόλο στην δια της Μουσικής
εκπαίδευση των νέων στην αρχαία Ελλάδα. Ήθος στη μουσική σήμαινε τον ηθικό
χαρακτήρα, που μπορεί να εμπνεύσει στην ψυχή η Μουσική.
Σήμερα
δυστυχώς η μουσική δεν έχει την ίδια σπουδαιότητα που είχε στην αρχαία Ελλάδα.
Το
παρών και κυρίως το μέλλον της Ελληνικής μουσικής δεν εξαρτάται από το youtube. Είναι γνωστό
από την αρχαιότητα πως αν δεν
υπάρχει παρελθόν δεν μπορεί να υπάρχει και μέλλον. Και όσο επιμελώς αγνοούμε τις παραδόσεις
και την ιστορία μας ως Έλληνες δεν είναι δυνατόν να δημιουργήσουμε και να
προχωρήσουμε προς τα εμπρός.
Τα
μαϊμουδίσματα και οι αντιγραφές των αφρικανικών μονόχορδων και ρυθμών δεν
αρμόζουν σε μας τους Έλληνες.
Για να
πάμε ένα βήμα εμπρός, πρέπει πρώτα να κάνουμε μερικά βήματα πίσω, να
ανακαλύψουμε εμείς οι νεοέλληνες την χαμένη μας ταυτότητα και να κτίσουμε πάνω
σε αυτήν. Το μέσον για να γίνει αυτό είναι η ΠΑΙΔΕΙΑ και μέσω της παιδείας θα
μπορέσουμε να ξαναανακαλύψουμε και την ΜΟΥΣΙΚΗ.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου