Κυριακή 31 Ιουλίου 2022

ΠΡΩΤΑΓΟΡΑΣ ΚΑΙ ΣΩΚΡΑΤΗΣ: ΔΙΔΑΣΚΕΤΑΙ Η ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΑΡΕΤΗ; (#5)

Συνέχεια από το Τέταρτο Μέρος: Στη συνέχεια θα προσπαθήσω να αποδείξω τούτο: ότι δηλαδή πιστεύουν πως αυτήν δεν μας την δίνει η φύση ή η τύχη αλλά μπορεί να διδαχτεί και να γίνει κτήμα ύστερ’ από φροντίδες, σ’ όποιον την κάνει κτήμα του.

Γιατί, για όσα ελαττώματα πιστεύουν οι άνθρωποι ότι οι όμοιοί τους τα έχουν από τη φύση ή από την τύχη, κανένας δεν θυμώνει ούτε τους δίνει συμβουλές ή μαθήματα, ούτε τιμωρεί αυτούς που τα έχουν, για να πάψουν να είναι τέτοιοι, αλλά τους συμπονούν· έτσι, ποιος είναι τόσο άμυαλος, ώστε να τολμήσει να κάμει κάτι τέτοιο στους άσχημους, τους κοντούληδες ή τους αρρωστιάρηδες;

Επειδή βέβαια ξέρουν, νομίζω, ότι η φύση ή η τύχη δίνουν στους ανθρώπους τα χαρίσματα και τ’ αντίθετά τους. Αν όμως κάποιος δεν έχει τα προτερήματα, που κατά την κοινή αντίληψη οι άνθρωποι τ’ αποχτούν με φροντίδα και άσκηση και διδασκαλία, αλλά έχει τ’ αντίθετά τους ελαττώματα, σ’ αυτή την περίπτωση έχουμε θυμούς, τιμωρίες και συμβουλές.

Σ’ αυτά τα τελευταία ελαττώματα ανήκουν η αδικία και η ασέβεια, και με δυο λόγια καθετί το αντίθετο με την πολιτική αρετή. Λοιπόν σ’ αυτές τις περιπτώσεις ο καθένας θυμώνει με τον άλλον ή του δίνει συμβουλές, ολοφάνερα επειδή έχει τη γνώμη ότι η αρετή μπορεί να γίνει κτήμα με φροντίδα και διδασκαλία.

Γιατί, αν θέλεις να σκεφτείς ποια σημασία μπορεί να έχει η τιμωρία των αδικητών, Σωκράτη, η καθημερινή ζωή θα σου δείξει ότι οι άνθρωποι πιστεύουν πως η αρετή μπορεί να μεταδοθεί.

Γιατί ποιος τιμωρεί τους αδικητές, στρέφοντας τη σκέψη του σ’ αυτό κι αυτό έχοντας κίνητρο: το ότι έκαμαν το αδίκημα; (μη λογαριάζεις εκείνον που τιμωρεί ασυλλόγιστα, σαν θηρίο).

Αντίθετα, εκείνος που έχει έγνοια να τιμωρήσει μυαλωμένα, δεν τιμωρεί για το αδίκημα που έγινε και πάει — γιατί ό,τι έγινε δεν ξεγίνεται — αλλά προνοώντας για το μέλλον, για να μην αδικήσει άλλη φορά ούτε ο ίδιος ο αδικητής ούτε άλλος κανείς απ’ όσους είδαν την τιμωρία του· με το να σκέφτεται λοιπόν έτσι, σκέφτεται ότι η αρετή μπορεί να διδαχτεί· όπως και να ‘χει, σκοπός της τιμωρίας είναι η φοβέρα.

Άρα όλοι, όσοι τιμωρούν και στη δημόσια και στην ιδιωτική ζωή, αυτή τη γνώμη έχουν.

Έτσι και οι άλλοι άνθρωποι και πρώτοι απ’ όλους οι Αθηναίοι, οι συμπολίτες σου, τιμωρούν αυτούς που νομίζουν ότι κάνουν αδικήματα, και για να βρει το δίκιο του ο αδικημένος και για να πληρώσει ο αδικητής. Απ’ αυτό βγαίνει ότι οι Αθηναίοι είναι απ’ εκείνους που πιστεύουν ότι η αρετή μπορεί και να διδαχτεί και να μεταδοθεί.

Τώρα μου φαίνεται πως σου δόθηκε ικανοποιητική απόδειξη, Σωκράτη, ότι καλά χάνουν οι συμπολίτες σου και αφήνουν να τους δίνει συμβουλές πάνω σε θέματα της πολιτείας και ο χαλκιάς και ο τσαγκάρης, και ότι πιστεύουν πως η αρετή μπορεί να διδαχτεί και να μεταδοθεί.

Ωστόσο μένει ακόμα η απορία που έχεις για τους άξιους ανθρώπους: τέλος πάντων γιατί οι άξιοι άνθρωποι όλα τ’ άλλα, που είναι στα χέρια των δασκάλων, τα μαθαίνουν στα παιδιά τους και τα κάνουν παντογνώστες, όμως στην αρετή, όπου οι ίδιοι τους ξεχωρίζουν, δεν τα κάνουν ανώτερα από τον άλλο κόσμο; Πάνω σ’ αυτό δεν θα σου πω πια ένα μύθο, Σωκράτη, άλλα ένα λόγο.

Η Συνέχεια στο Έκτο Μέρος.

Απόδοση: Η. Σ. Σπυρόπουλος
gerasimos-politis.blogspot.gr

https://www.proionta-tis-fisis.com/

Σάββατο 30 Ιουλίου 2022

Η ΑΠΙΣΤΕΥΤΗ ΖΩΗ ΤΩΝ ΤΖΙΤΖΙΚΙΩΝ

Το τζιτζίκι, με μια πρώιμη μορφή, ζει σαν ταπεινό σκουλήκι κάτω από το έδαφος από 4 έως 17 χρόνια ανάλογα με το είδος. Από τη στιγμή που βγαίνει στην επιφάνεια, σκαρφαλώνει στα δέντρα, βγάζει φτερά κι αρχίζει να τραγουδά, έχει ξεκινήσει η αντίστροφη μέτρηση. Λίγες εβδομάδες αργότερα, πεθαίνει.

Το τζιτζίκι ή τζίτζικας ή τέττιξ στα Αρχαία Ελληνικά είναι ένα έντομο που ζει συνήθως στα δένδρα και παράγει ένα χαρακτηριστικό ήχο που προδίδει την παρουσία του. Ο τζίτζικας είναι έντομο της οικογένειας των τετιγιδών και υπάρχουν πολλά είδη του. Στην Ελλάδα είναι ιδιαίτερα γνωστό από την ιστορία του Αισώπου, «Ο τζίτζικας και ο μέρμηγκας» (Τέττιξ και μύρμηκες).

Αν και έχουν αρκετά μεγάλο μέγεθος για έντομα (2-5 εκατοστά) είναι δύσκολο να τα εντοπίσει κανείς, γιατί το χρώμα τους είναι παρόμοιο με το χρώμα των κορμών των δένδρων. Το σώμα του είναι πεπλατυσμένο, το κεφάλι του κοντό και πλατύ, έχει πέντε μάτια, δύο μεγάλα, κανονικά και τρία μικρότερα, βοηθητικά. Τα φτερά του είναι φτιαγμένα από λεπτή διαφανή μεμβράνη και τα πόδια του λεπτά και μακριά. Το χρώμα του σε γενικές γραμμές είναι μαύρο. Όμως διακρίνουμε σ' αυτόν και διάφορες αποχρώσεις κίτρινου και καφέ.

Τρέφεται με τη λύμφη των βλαστών, τους οποίους τρυπά με μια ειδική προβοσκίδα, που μοιάζει με έμβολο. Η θηλυκή γεννά τα αυγά της μέσα σε τρύπες που κάνει πάνω στους μαλακούς βλαστούς. Αυτό γίνεται κατά τον Ιούλιο ή τον Αύγουστο. Από τα αβγά βγαίνουν οι προνύμφες, περίπου κατά το τέλος του καλοκαιριού, οι οποίες κατεβαίνουν από τα δέντρα, κάνουν τρύπες μέσα στη γη, κοντά στις ρίζες κι εκεί μπορούν να ζήσουν και τέσσερα χρόνια (αλλού 17 ή 13 χρόνια) μέχρι που να μετατραπούν σε κανονικές νύμφες.

Ενδιαφέρον παρουσιάζει το τζιτζίκι, για την ειδική ηχητική συσκευή που υπάρχει ανάμεσα στο θώρακα και την κοιλιά του τζιτζικιού μέσω της οποίας δημιουργείται αυτό το ιδιόμορφο τερέτισμα, που ακούγεται τις ζεστές καλοκαιρινές μέρες. Η συσκευή αποτελείται από δύο κοιλότητες που χωρίζονται από μια λεπτή μεμβράνη τεντωμένη. Κάθε φορά που δονείται η μεμβράνη αυτή, παράγεται ο ήχος.

Από εδώ ξετρυπώνουν τα τζιτζίκια!!!
Με το τζιτζίκι είναι συνδεδεμένος και ο μύθος του Τιθωνού. Ο Τιθωνός ήταν θνητός που είχε γίνει αθάνατος από τους θεούς μετά από παράκληση της Ηούς, η οποία όμως ξέχασε να ζητήσει να παραμείνει και νέος. Όταν λοιπόν ο Τιθωνός έφθασε σε έσχατο γήρας, η Ηώς, που ως θεά ήταν και αθάνατη και πάντα νέα, δεν μπορούσε πια να τον βλέπει. Τότε οι θεοί τον λυπήθηκαν και τον μεταμόρφωσαν σε ένα ζαρωμένο έντομο που μιλά ακατάπαυστα, το τζιτζίκι.

Στο πανέμορφο και πολύ συγκινητικό βίντεο, που μπορείς να δεις στο τέλος του άρθρου, μαθαίνεις τον κύκλο ζωής του ταπεινού και γνώριμου τζιτζικιού, που αυτόν τον καιρό τραγουδάει έξω απ' τα παράθυρά μας. 

Παρασκευή 29 Ιουλίου 2022

ΕΛΛΗΝΙΣΤΙΚΗ ΕΠΟΧΗ - ΟΤΑΝ ΟΙ ΕΛΛΗΝΕΣ ΔΙΟΙΚΟΥΣΑΝ ΤΟΝ ΚΟΣΜΟ

Με την Συγγραφέα Δήμητρα Λιάτσα

Η Δήμητρα Λιάτσα γεννήθηκε στην Θεσσαλονίκη. Έκανε φιλολογικές σπουδές. Ξένες γλώσσες: Αγγλικά, Γαλλικά και Ιταλικά. Εργάστηκε επί σειρά ετών στην επιμέλεια βιβλίων. Μετέφρασε άνω των 30 τίτλων κυρίως από την Αγγλική γλώσσα. Έγραψε άρθρα σε περιοδικά και εφημερίδες, με αντικείμενο την Ελληνική Γραμματεία. Έδωσε σειρά ομιλιών προσκεκλημένη από το Ινστιτούτο Αριστοτέλης, με θέμα την Ελληνική Γραμματεία, την Ιστορία και την παιδεία. Από το 2009 ασχολείται με την συστηματική μελέτη του Ομήρου και από το 2014 με την ανάγνωση, τον σχολιασμό και την ανάρτηση στο διαδίκτυο ολόκληρης της Οδύσσειας. Από το 2017 έχει ξεκινήσει και την ανάγνωση, τον σχολιασμό και την ανάρτηση στο διαδίκτυο ολόκληρης της Ιλιάδος.

Η Δήμητρα Λιάτσα είναι συγγραφεύς των βιβλίων: «Τα ψέματα που λένε για την Ελλάδα» (2004) και «Η Ελληνική καταγωγή του Χριστιανικού μύθου» (2013), τα οποία κυκλοφορούν από τις εκδόσεις Δήλιος.

Λόγοι και Ομιλίες της Δήμητρας Λιάτσα: ΕΔΩ

Ομήρου Ιλιάς: ΕΔΩ

Ομήρου Οδύσσεια: ΕΔΩ

Από «Φρυκτωρίες» και «Βισάλτη»: ΕΔΩ

Ομηρικός Κύκλος

ΠΡΩΤΑΓΟΡΑΣ ΚΑΙ ΣΩΚΡΑΤΗΣ: ΔΙΔΑΣΚΕΤΑΙ Η ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΑΡΕΤΗ; (#4)

Συνέχεια από το Τρίτο Μέρος: Λοιπόν, μια και ο άνθρωπος πήρε κι αυτός μερίδιο από τον κλήρο των θεών, πρώτα πρώτα αυτός μόνο απ’ όλα τα ζωντανά, σαν συγγενής των θεών βέβαια, πίστεψε σε θεούς και άρχισε να χτίζει βωμούς και αγάλματα των θεών κατόπι με την αξιοσύνη του γρήγορα σχημάτισε γλώσσα και λέξεις, συνταιριάζοντας τις συλλαβές, και βρήκε τα ρούχα και τα παπούτσια και τα σκεπάσματα και τις τροφές που δίνει η γη.

Μ’ αυτά λοιπόν τα εφόδια οι άνθρωποι τον πρώτο καιρό ζούσαν σκόρπιοι, πολιτείες όμως δεν υπήρχαν.

Έτσι τους αφάνιζαν τα θηρία, γιατί, όπου κι αν πήγαιναν, ήταν πιο δυνατά απ’ αυτούς· κι η βιοτεχνία τους τους βοηθούσε βέβαια σ’ ό,τι χρειάζονταν για να βρουν την τροφή τους, όμως δεν μπορούσε να τους σώσει στον πόλεμο με τα θηρία· κι αιτία ήταν που δεν κατείχαν ακόμη την πολιτική τέχνη, που ένα μέρος της είναι η τέχνη του πολέμου· τότε ένιωσαν την ανάγκη να συγκεντρώνονται και να χτίζουν πολιτείες, για να σωθούν.

Όμως, όποτε συγκεντρώνονταν, αδικούσε ο ένας τον άλλο, μια και δεν είχαν την πολιτική τέχνη, κι έτσι πάλι σκορπίζονταν και τους έτρωγαν τα θηρία.

Τότε ο Δίας ανησύχησε μήπως χαθεί η ράτσα μας από το πρόσωπο της γης και στέλνει τον Έρμη να φέρει στους ανθρώπους την αιδώ και τη δικαιοσύνη, για να δημιουργηθούν μονοιασμένες πολιτείες και δεσμοί που να δένουν με φιλία τους ανθρώπους.

Όμως ρωτά ο Ερμής τον Δία με ποιόν τρόπο τέλος πάντων να δώσει στους ανθρώπους την αιδώ και τη δικαιοσύνη: «Με ποιο τρόπο, όπως έχουν μοιραστεί τα επαγγέλματα, έτσι να τις μοιράσω κι αυτές;

Ξέρεις πώς έχουν μοιραστεί εκείνα: ένας γιατρός εξυπηρετεί πολύν κόσμο, το ίδιο και οι άλλοι τεχνίτες. Με τον ίδιο τρόπο να βάλω στους ανθρώπους και τη δικαιοσύνη και την αιδώ, ή να τις μοιράσω σ’ όλους;».

«Σε όλους, είπε ο Δίας, και ο καθένας να έχει το μερίδιο του· γιατί πώς θα σταθούν πολιτείες, αν — όπως έγινε με τα άλλα επαγγέλματα — λίγοι έχουν μερίδιο απ’ αυτές; Και βάλε ένα νόμο με την σφραγίδα μου: Όποιος είναι ανίκανος να κρατήσει το μερίδιο του στην αιδώ και τη δικαιοσύνη, να τον σκοτώνουν, γιατί είναι πανούκλα της πολιτείας.»

Να λοιπόν, Σωκράτη, πώς και γιατί και οι άλλοι και οι Αθηναίοι, όταν γίνεται συζήτηση για θέμα που χρειάζεται αξιοσύνη αρχιτέκτονα ή κάποιου άλλου τεχνίτη, νομίζουν ότι λίγοι έχουν το δικαίωμα να συμβουλεύουν κι αν πάει να δώσει συμβουλή κάποιος έξω απ’ αυτούς τους λίγους, χαλούν τον κόσμο, όπως λες — με το δίκιο τους, νομίζω.

Όταν όμως είναι να δώσουν γνώμη για θέμα, που χρειάζεται πολιτικήν αξιοσύνη, και που πρέπει απ’ την αρχή ως το τέλος να το πραγματευθούν με δικαιοσύνη και σωφροσύνη, δίνουν το ελεύτερο να μιλήσει ο καθένας, και μ’ όλο τους το δίκιο· γιατί όλοι πρέπει να ΄χουν το μερίδιο τους σ’ αυτή την αρετή, αλλιώς δεν στέκονται οι πολιτείες.

Αυτή είναι η αιτία για ό,τι συμβαίνει, Σωκράτη.

Και, για να μη σου μπει στο μυαλό ότι σ’ εξαπάτησα λέγοντας πως όλοι πιστεύουν πραγματικά ότι ο κάθε άνθρωπος έχει μερίδιο στη δικαιοσύνη και γενικά σε κάθε πολιτικήν αρετή, άκουσε αυτή την καινούρια απόδειξη.

Δηλαδή στ’ άλλα χαρίσματα — κατά τα λεγόμενά σου — αν κάποιος λόγου χάρη καμαρώνει ότι είναι καλός στο παίξιμο του αυλού ή σε κάθε άλλη τέχνη, ενώ στην πραγματικότητα δεν είναι, οι άλλοι ή τον παίρνουν στο ψιλό ή θυμώνουν, και οι συγγενείς του τον παίρνουν κατά μέρος και τον συμβουλεύουν, σαν να είναι τρελός.

Το αντίθετο όμως συμβαίνει με τη δικαιοσύνη και τις άλλες πολιτικές αρετές:

πες ότι ξέρουν πώς κάποιος είναι άδικος· ε, μολοντούτο, αν αυτός λέει την αλήθεια για το άτομό του μπροστά σ’ όλον τον κόσμο, αυτό το οποίο στην προηγούμενη περίπτωση το θεωρούσαν φρονιμάδα — το να λέει κανείς την αλήθεια — τώρα το θεωρούν τρέλα· και λένε ότι όλοι πρέπει να ισχυρίζονται πως είναι δίκαιοι — είναι δεν είναι — διαφορετικά, ότι είναι τρελός αυτός που δεν παριστάνει τον δίκαιο.

Τόσο πολύ είναι απαραίτητο όλοι χωρίς εξαίρεση να έχουν με κάποιο τρόπο το μερίδιο τους σ’ αυτήν ή, στην αντίθετη περίπτωση, ν’ αποκλειστούν από την κοινωνία.

Λοιπόν, πάνω στο ότι οι Αθηναίοι δέχονται με τον πιο φυσικό τρόπο να τους συμβουλεύει ο καθένας για πράγματα που έχουν σχέση μ’ αυτήν την αρετή, επειδή πιστεύουν ότι όλοι έχουν το μερίδιο τους σ’ αυτήν, αυτά είχα να πω.

Η Συνέχεια στο Πέμπτο Μέρος.

Απόδοση: Η. Σ. Σπυρόπουλος
gerasimos-politis.blogspot.gr

https://www.proionta-tis-fisis.com/

Τετάρτη 27 Ιουλίου 2022

ΤΟ ΑΡΙΣΤΟΥΡΓΗΜΑ ΤΟΥ ΕΥΡΙΠΙΔΗ

Με την Συγγραφέα Δήμητρα Λιάτσα

Η Δήμητρα Λιάτσα γεννήθηκε στην Θεσσαλονίκη. Έκανε φιλολογικές σπουδές. Ξένες γλώσσες: Αγγλικά, Γαλλικά και Ιταλικά. Εργάστηκε επί σειρά ετών στην επιμέλεια βιβλίων. Μετέφρασε άνω των 30 τίτλων κυρίως από την Αγγλική γλώσσα. Έγραψε άρθρα σε περιοδικά και εφημερίδες, με αντικείμενο την Ελληνική Γραμματεία. Έδωσε σειρά ομιλιών προσκεκλημένη από το Ινστιτούτο Αριστοτέλης, με θέμα την Ελληνική Γραμματεία, την Ιστορία και την παιδεία. Από το 2009 ασχολείται με την συστηματική μελέτη του Ομήρου και από το 2014 με την ανάγνωση, τον σχολιασμό και την ανάρτηση στο διαδίκτυο ολόκληρης της Οδύσσειας. Από το 2017 έχει ξεκινήσει και την ανάγνωση, τον σχολιασμό και την ανάρτηση στο διαδίκτυο ολόκληρης της Ιλιάδος.

Η Δήμητρα Λιάτσα είναι συγγραφεύς των βιβλίων: «Τα ψέματα που λένε για την Ελλάδα» (2004) και «Η Ελληνική καταγωγή του Χριστιανικού μύθου» (2013), τα οποία κυκλοφορούν από τις εκδόσεις Δήλιος.

Λόγοι και Ομιλίες της Δήμητρας Λιάτσα: ΕΔΩ

Ομήρου Ιλιάς: ΕΔΩ

Ομήρου Οδύσσεια: ΕΔΩ

Από «Φρυκτωρίες» και «Βισάλτη»: ΕΔΩ

Ομηρικός Κύκλος

Τρίτη 26 Ιουλίου 2022

ΠΡΩΤΑΓΟΡΑΣ ΚΑΙ ΣΩΚΡΑΤΗΣ: ΔΙΔΑΣΚΕΤΑΙ Η ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΑΡΕΤΗ; (#3)

Η Συνέχεια από το Δεύτερο Μέρος: Μόνο τι προτιμάτε, να σας το αποδείξω λέγοντας ένα μύθο, σαν μεγαλύτερος σε νέους, ή να το αναπτύξω με λόγο; Που λες, πολλοί από τους ακροατές του έδωσαν το ελεύθερο να πραγματευθεί το θέμα του όπως θέλει. Ε τότε, είπε εκείνος, νομίζω πώς είναι πιο ευχάριστο να σας διηγηθώ ένα μύθο.

Ήταν κάποτε μια εποχή, που υπήρχαν θεοί, αλλά δεν υπήρχαν ζώα καμίας ράτσας πάνω στη γη. Και όταν ήρθε η ώρα που όρισε και γι’ αυτά η μοίρα να ‘ρθούν στον κόσμο, τα πλάθουν οι θεοί μέσα στη γη από ένα μείγμα που έκαναν από χώμα και φωτιά και απ’ ό,τι μπορεί να ενωθεί με χώμα και φωτιά.

Λοιπόν, την ώρα που ήταν να τ’ ανεβάσουν στο φως του ήλιου, έδωσαν εντολή στον Προμηθέα και τον Επιμηθέα να τα φροντίσουν και να τους μοιράσουν αξιοσύνες, τέτοιες που να ταιριάζουν στο καθένα τους. Τότε ο Επιμηθέας ζητά από τον Προμηθέα τη χάρη, μόνος του να κάμει τη μοιρασιά: «Κάνω εγώ τη μοιρασιά, του είπε, και συ έρχεσαι μετά και κάνεις επιθεώρηση».

Μ’ αυτά τον πείθει, και κάνει αυτός τη μοιρασιά.

Αρχίζει λοιπόν αυτός τη μοιρασιά, και σε μερικά έδινε δύναμη, όχι όμως και γρηγοράδα, τα πιο αδύνατα τα εφοδίαζε με γρηγοράδα· σ’ άλλα έδινε όπλα, για όσα όμως άφηνε χωρίς αρματωσιά σοφιζόταν κάποια άλλη ικανότητα, για να κρατιούνται στη ζωή.

Δηλαδή αυτά που τα έκλεισε μέσα σε μικρό σώμα, τους χάριζε γοργά φτερά η υπόγεια κατοικία· όσα πάλι τα προίκιζε με μεγάλο σώμα, σ’ αυτό το ίδιο εμπιστεύθηκε να τα διαφεντεύει· και τις άλλες χάρες τις μοίραζε κρατώντας αυτό το δίκαιο μέτρο.

Και αν τα σοφιζόταν όλ’ αυτά, ήταν γιατί είχε την έγνοια μήπως καμιά ράτσα χαθεί από το πρόσωπο της γης.

Ύστερα, αφού τα εφοδίασε μ’ όσα χρειάζονταν, για να μην αφανίσουν το ένα το άλλο, σοφιζόταν τρόπους να τα προστατέψει από τις αλλαγές του καιρού — που είναι στο χέρι του Δία — ντύνοντάς τα με πυκνό τρίχωμα και χοντρές προβιές, που να μπορούν να τα φυλάξουν από το κρύο, μα μπορούν κι από τη ζέστη· κι όταν ήταν να πάνε για ύπνο, φρόντισε πάλι το καθένα τους να έχει σκεπάσματα ταιριαστά και δοσμένα από τη φύση· και έδωσε σε άλλα οπλές, άλλα δέρματα χοντρά και χωρίς αίμα.

Νοιάστηκε ακόμη το καθένα τους να βρίσκει διαφορετική τροφή, άλλο χόρτα της γης, άλλο καρπούς δέντρων κι άλλο ρίζες· μάλιστα σε μερικά έδωσε για τροφή τη σάρκα άλλων ζώων τα ‘φερε έτσι, ώστε αυτά τα τελευταία να γεννούν από ένα δυο, τα θύματά τους όμως να γεννοβολούν πολλά μικρά — αυτόν τον τρόπο βρήκε για να σωθεί η ράτσα τους.

Που λες, ο Επιμηθέας βέβαια δεν ήταν και πολύ σοφός· έτσι δεν πήρε είδηση πως ξόδεψε όλες τις χάρες στα άλογα ζώα· του έμενε ωστόσο αφρόντιστη ακόμα η ράτσα των ανθρώπων — και δεν ήξερε τι να κάνει.

Την ώρα που εκείνος καθόταν με τα χέρια σταυρωμένα, έρχεται ο Προμηθέας για να επιθεωρήσει τη μοιρασιά.

Και βλέπει τα άλλα ζώα εφοδιασμένα με όλα κι όπως τους ταίριαζε, τον άνθρωπο όμως γυμνό και ξυπόλυτο, δίχως σκεπάσματα και αρματωσιά· είχε φτάσει κιόλας η μέρα που όρισε η μοίρα να βγει κι ο άνθρωπος από τη γη στο φως του ήλιου.

Τότε, καθώς έζωνε τον Προμηθέα η δυσκολία, ποιον τρόπο να βρει για να κρατηθεί ο άνθρωπος στη ζωή, του ήρθε στο νου να κλέψει του Ηφαίστου και της Αθηνάς τη σοφή τέχνη μαζί και τη φωτιά — γιατί δίχως φωτιά η τέχνη αυτή δεν μπορεί να γίνει κτήμα κανενός ούτε να του σταθεί χρήσιμη — και έτσι την κάνει δώρο στον άνθρωπο.

Ο άνθρωπος λοιπόν μ’ αυτόν τον τρόπο πήρε στα χέρια του την τέχνη που τον βοηθά για να ζήσει, αλλά του έλειπε η άλλη τέχνη, η πολιτική· γιατί αυτή βρισκόταν δίπλα στον θρόνο του Δία.

Όμως ο Προμηθέας δεν είχε πια καιρό να μπει στην ακρόπολη του Δία — ας μην ξεχνάμε ότι ο Δίας είχε φοβερούς καστροφύλακες.

Μπήκε όμως κρυφά στο συνεταιρικό εργαστήρι της Αθήνας και του Ηφαίστου, που μέσα εκεί δούλευαν — με τι μεράκι! — τις τέχνες τους· κλέβει λοιπόν και του Ηφαίστου την τέχνη, που δουλεύει με τη φωτιά, και τις υπόλοιπες τέχνες, που είναι της Αθηνάς, και τις δίνει στον άνθρωπο.

Και έτσι ο άνθρωπος απόχτησε εφόδια για να ζήσει, ο Προμηθέας όμως, όπως λεν, σε λίγο δικάστηκε για κλοπή.

Η Συνέχεια στο Τέταρτο Μέρος

Απόδοση: Η. Σ. Σπυρόπουλος
gerasimos-politis.blogspot.gr

https://www.proionta-tis-fisis.com/

Δευτέρα 25 Ιουλίου 2022

ΠΡΩΤΑΓΟΡΑΣ ΚΑΙ ΣΩΚΡΑΤΗΣ: ΔΙΔΑΣΚΕΤΑΙ Η ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΑΡΕΤΗ; (#2)

Συνέχεια από το Πρώτο Μέρος: Κι ο Πρωταγόρας ακούοντας τα λόγια μου είπε:

Σωκράτη, και συ με ωραίο τρόπο με ρωτάς, κι εγώ χαίρομαι ν’ απαντώ σ’ ανθρώπους που ρωτούν ωραία· λοιπόν ο Ιπποκράτης, αν έρθει κοντά μου, δεν θα πάθει ό,τι θα πάθαινε, αν συναναστρεφόταν κανέναν άλλο σοφιστή· γιατί , έξω από μένα, οι άλλοι βλάπτουν τους νέους:

την ώρα που οι νέοι πάνε να ξεφύγουν από τις πρακτικές γνώσεις, οι σοφιστές τους φέρνουνε πάλι πίσω με το στανιό, και τους μπερδεύουν με πρακτικές γνώσεις, διδάσκοντάς τους πρακτική αριθμητική και αστρονομία και γεωμετρία και μουσικά όργανα — και λέγοντας αυτά έριξε μια ματιά στον Ιππία —, όμως αν έρθει κοντά μου, δεν θα σπουδάσει τίποτε άλλο, παρά μόνο αυτό για το οποίο ήρθε.

Η διδασκαλία μου σε κάνει μυαλωμένο για τις υποθέσεις του σπιτιού σου (πώς να κυβερνάς με τον καλύτερο τρόπο το νοικοκυριό σου), και για τις υποθέσεις της πολιτείας (πώς να γίνεις ασυναγώνιστος πολιτικός και στα έργα και στους λόγους).

Αν καταλαβαίνω καλά τα λόγια σου, του είπα, μου φαίνεται ότι κάνεις λόγο για την αρετή και υπόσχεσαι να κάνεις τους ανθρώπους υποδειγματικούς πολίτες.

Ακριβώς αυτή είναι η υποχρέωση που αναλαμβάνω, Σωκράτη.

Τότε κατέχεις στ’ αλήθεια θαυμάσια τέχνη, αν την κατέχεις, του είπα· γιατί θα σου πω ακριβώς αυτό που σκέφτομαι. Εγώ δηλαδή δεν πιστεύω ότι η τέχνη αυτή μπορεί να διδαχτεί, Πρωταγόρα· όμως μια και το λες εσύ, δεν επιτρέπω στον εαυτό μου να αμφιβάλλει.

Είμαι όμως υποχρεωμένος να σου εξηγήσω πώς σχημάτισα τη γνώμη ότι αυτή δεν μπορεί να διδαχτεί ούτε να μεταδοθεί από τον ένα στον άλλον.
Δηλαδή εγώ, όπως κι οι άλλοι Έλληνες, έχω τη γνώμη ότι οι Αθηναίοι είναι λαός σοφός.

Παρατηρώ λοιπόν ότι, όταν μαζευόμαστε στην εκκλησία του δήμου, κάθε φορά που είναι να καταπιαστεί η πολιτεία με κάποιο οικοδομικό έργο, φωνάζουν τους αρχιτέκτονες να δώσουν τη συμβουλή τους για τα οικοδομήματα· όταν πάλι είναι να ναυπηγήσουν πλοία, τους ναυπηγούς, το ίδιο και για όλα τ’ άλλα, όσα πιστεύουν ότι μπορεί κανείς να τα μάθη και να τα διδάξει.

Όμως αν μπει στη μέση για να δώσει συμβουλή κάποιος άλλος, που εκείνοι δεν τον ξέρουν για άνθρωπο της δουλειάς (ας είναι όμορφος και πλούσιος κι αριστοκράτης όσο θες), δεν δίνουν καμιά προσοχή στα λεγόμενα του, αλλά τον παίρνουν στο ψιλό και χαλούν τον κόσμο, ώσπου ή ο ίδιος που ανάλαβε να δώσει συμβουλές σαστίσει και παραμερίσει, ή οι τοξότες τον τραβήξουν από το βήμα ή τον πετάξουν έξω με διαταγή των πρυτάνεων.

Λοιπόν, όσα θέματα απαιτούν ειδίκευση, έτσι τ’ αντιμετωπίζουν· αντίθετα,

κάθε φορά πού το θέμα της συνεδρίασης έχει σχέση με τα γενικά συμφέροντα της πολιτείας, παίρνει το λόγο και δίνει την συμβουλή του χωρίς καμιά διάκριση ο ξυλουργός, ο χαλκιάς κι ο τσαγκάρης, ο εισαγωγέας κι ο καραβοκύρης, ο πλούσιος και ο φτωχός, ο αριστοκράτης κι ο άνθρωπος του λαού· τώρα όμως κανείς δεν τους βάζει μπροστά γι’ αυτό, όπως στην προηγούμενη περίπτωση — επειδή δηλαδή μπαίνουν στη μέση και δίνουν συμβουλές, ενώ σε κανένα σχολείο δεν πήγαν ούτε είχαν κανένα δάσκαλο, ολοφάνερα επειδή πιστεύουν ότι αυτά τα πράγματα δεν μπορεί να διδαχτούν.

Και μη μου πεις ότι αυτό γίνεται μόνο στις δημόσιες υποθέσεις, γιατί και στην ιδιωτική τους ζωή οι πιο σοφοί κι οι πιο άξιοι πολίτες την αρετή αυτή πού έχουν δεν μπορούν να την μεταδώσουν σ’ άλλους· να, ο πατέρας των νεαρών από δω, ο Περικλής, τους έδωσε καλή και γερή μόρφωση πάνω σ’ ό,τι μπορούσαν να πάρουν απ’ τους δασκάλους· όμως πάνω σ’ αυτό που ο ίδιος του είναι σοφός ούτε ο ίδιος τους μορφώνει ούτε σε κανέναν άλλον τους εμπιστεύεται, αλλά γυρνούν εδώ κι εκεί μόνοι τους, σαν τα αδέσποτα κοπάδια — μήπως κάπου στην τύχη συναπαντήσουν την αρετή.

Και δεύτερο παράδειγμα:

ο ίδιος αυτός άντρας, ο Περικλής, ανάλαβε να μεγαλώσει τον Κλεινία, τον μικρότερο αδερφό του Αλκιβιάδη από δω. Λοιπόν, επειδή φοβόταν μήπως ο Αλκιβιάδης — τον ξέρουμε δα — τον παρασύρει στη διαφθορά, τον ξέκοψε απ’ αυτόν, τον έβαλε οικότροφο στο σπίτι του Αρίφρονα και προσπαθούσε να τον μορφώσει.

Δεν πέρασαν έξι μήνες — και ο Αρίφρονας του τον έφερε πίσω, γιατί δεν ήξερε τι να κάμει μ’ αυτόν. Μπορώ να σου αναφέρω κι ένα σωρό άλλους, που οι ίδιοι τους ήταν άξιοι, όμως κανέναν ποτέ δεν έκαναν καλύτερον, ούτε συγγενή τους ούτε ξένο.

Αυτά λοιπόν παρατηρώ, Πρωταγόρα, και βγάζω το συμπέρασμα ότι η αρετή δεν διδάσκεται· αλλά, όταν ακούω από σένα να λες το αντίθετο, κλονίζομαι, και πιστεύω ότι τα λόγια σου κρύβουν κάποιαν αλήθεια· γιατί σχημάτισα τη γνώμη ότι πολλά πράγματα έμαθες από την πείρα, πολλά από τους δασκάλους, κι άλλα μόνος σου τ’ ανακάλυψες.

Λοιπόν, αν σου είναι εύκολο να μας αποδείξεις πιο καθαρά ότι η αρετή μπορεί να διδαχτεί, μην αρνηθείς, αλλά απόδειξέ το.

Καλά, Σωκράτη, δεν θα αρνηθώ, είπε.

Η Συνέχεια στο Τρίτο Μέρος

Απόδοση: Η. Σ. Σπυρόπουλος
gerasimos-politis.blogspot.gr

https://www.proionta-tis-fisis.com/

Κυριακή 24 Ιουλίου 2022

ΑΜΒΡΟΣΙΑ Η ΤΡΟΦΗ ΤΩΝ ΘΕΩΝ

Η αμβροσία είναι η τροφή των Θεών, όπως το νέκταρ το ποτό αυτών. Αρχικά, η τροφή αυτή εμφανίστηκε κατά την γέννηση του Διός, ρέουσα από το κέρας της Αμάλθειας. Κατά το έπος της Οδύσσειας, οι Πελείες έφεραν την αμβροσία στον πατέρα Δία μέσα στις Πλαγκτές όπου μία από αυτές πάντοτε χάνεται, αλλά ο Ζευς πλάθει άλλη προς αντικατάσταση αυτής:

«Και ουδέ πουλί ταίς προσπερνά, αλλ’ ουδέ η περιστέραις οπού του Δία του πατρός την αμβροσία φέρωνως και απ’ αυταίς κάθε φοράν η γλυστρή πέτρ’ αρπάζει˙αλλά να κλεισ’ ο αριθμός στέλνει ο πατέρας άλλην» (Οδυσ. Μ, 62 –65).

Κατά την ποιήτρια Μυρώ την Βυζαντία, την αμβροσία κόμισαν στον Δία, όταν ήταν παιδί στην Κρήτη, οι Πελειάδες, το δε νέκταρ αετοί και ο Ζευς, νικώντας τον πατέρα του, τον αετό εποίησε αθάνατο και τον πήρε στον ουρανό, εκείνους κατέστησε προπομπούς του Θέρους και του Χειμώνος. Κατ’ άλλο μύθο, μνημονευόμενο από τον Πρόκλο, η Δήμητρα παρασκεύαζε την αμβροσία και το νέκταρ για τους αθανάτους.

Μέσω της αμβροσίας και οι κοινοί θνητοί γίνονται αθάνατοι. Με αυτό τον τρόπο, η Αφροδίτη κατέστησε δια της αμβροσίας αθάνατη τη Βερενίκη:

«Ω Διωναία Κύπρι, συ μεν αθάνατον από θνητής, κατ’ ανθρωπίνην παροιμίαν, εποίησας την Βερενίκην, αποστάξασα αμβροσίαν εις τους κόλπους αυτής». (Θεοκρ. XV, 106-108)

Επίσης, η Αθηνά, κατ’ εντολή του Διός, ρίχνει στο στήθος του Αχιλλέα το νέκταρ και την ευχάριστη αμβροσία για να τον απαλλάξει από την πείνα:

«… και τροφήν να πάρη αυτός (ο Αχιλλεύς) δεν θέλει αλλά κατέβα την γλυκειά να στάξης αμβροσίαν και νέκταρ μέσ’ τα στήθη του, να μην τον πνιξ’ η πείνα». (Ιλ. Τ, 345-347)

Κι εδώ η αμβροσία συγχέεται με το νέκταρ υπό την υγρή μορφή.

Ο Πλάτων, στην αλληγορία των ενώσεων των ψυχών, προσθέτει το νέκταρ ως ποτό, μετά την αμβροσία:
«ελθούσης δε αυτής ο ηνίοχος προς την φάτνην τους ίππους στήσας παρέβαλεν αμβροσίαν τε και επ’ αυτή νέκταρ επότισε».

Σπανίως η αμβροσία συναντάται ξεχωριστά από το νέκταρ, σε πολλές περιπτώσεις μεταξύ των δύο τούτων λέξεων σημειώνεται μόνο η διαφορά του κατ’ ιδίαν γενικού όρου. Στην Οδύσσεια πάντα μόνο η αμβροσία διακρίνεται ευκρινώς από το νέκταρ, στο γεύμα το οποίο η Καλυψώ παραθέτει στον Ερμή:

«Είπε η θεά, και τράπεζαν γεμάτην αμβροσίαν του θέτει, και άμα κόκκινο νέκταρ του συγκερνάεικ’ έτρωγ’ εκείνος κ’ έπινεν, ο μέγας αγροφόνος». (Οδ. Ε, 92-94).

Παρακάτω, οι υπηρέτες της θεάς προσφέρουν στον φιλοξενούμενο Οδυσσέα την αμβροσία και το νέκταρ, αυτή την φορά ενωμένα:

«και αγνάντια κείνη εκάθισε εις τον θείον Οδυσσέα, και νέκταρ της παράθεσαν η δούλαις και αμβροσία». (Οδ. Ε, 198-199).

Και ο Ησίοδος λέει ότι οι θεοί τρώνε και το νέκταρ και την αμβροσία:

«Μα σαν εδώσανε σ’ αυτούς όσα χρειάζονταν όλα, και νέκταρ και αμβροσία, αυτά που τρώνε μόνον οι θεοί, τότε στα στήθη τράνεψεν η ρωμαλέα ψυχή τους».

Οι Ώρες και η Γαία ενστάλαξαν σταγόνα προς σταγόνα πάνω στα χείλη του Αρισταίου το νέκταρ και την αμβροσία και του έδωσαν την αθανασία:

«εύθρονοις Ώραισι και Γαία ανελών φίλας υπό ματέροις οίσει.ται δ’ επιγουνίδιον κατθηκάμεναι βρέφος αυταίς, νέκταρ εν χείλεσσι και αμβροσίαν στάξοισι, θήσονταί τε νιν αθάνατον τοις δ’ Αρισταίον καλείν». (Πίνδ. ΙΙ, ΙΧ, 60-65).

Οι Θεές με την χρήση της αμβροσίας διατηρούν αμάραντα τα κάλλη τους, οι δε θνητές γυναίκες χάρη στη χρήση της αμβροσίας φαίνονταν ωραιότερες. Επίσης οι πληγές με την αμβροσία επουλώνονταν ταχέως, οι δε νεκροί που αλείφονταν με αυτή καθίστατο άσηπτοι.

Η Ήρα με αμβροσία καθαρίζει το δέρμα της:
– «Και πρώτα όλο το σώμα της το χαριτοπλασμένομε αμβροσίαν εύμορφα καθάρισε και αλείφθη λάδι άφθαρτο γλυκότατο με μύρα ευωδιασμένο». (Ιλ. Ξ, 170-172).

Επίσης, η Αθηνά, με αμβρόσιον κάλλος καθαρίζει την Πηνελόπη:
– «κ’ αμβρόσιο χρίσμα ελάμπρυνε τ’ ωραίο πρόσωπό της, μ’ αυτό που η καλοστέφανη αλείφεται Αφροδίτη». (Οδυσ. Σ., 192-193).

Η ΕΞΑΙΡΕΤΙΚΗ ΕΥΩΔΙΑ ΤΗΣ ΑΜΒΡΟΣΙΑΣ

Η Ειδοθέα θέτει μπροστά στη μύτη του Μενελάου την αμβροσία για την απομάκρυνση της κακής οσμής της φώκιας:

«…μας έπνιγε η βαρειά των θαλασσόθρεπτων φωκών οσμή φαρμακωμένη˙ και ποιός βαστά να κοιμηθή με τέρας του πελάγου, αλλά μας έσωσε αυτή με ανάσασι μεγάλη˙ εις τα ρουθούνια καθενός μας έθεσε αμβροσία μυρόβολη, και την οσμήν αφάνισε του κύτους». (Οδ. Δ, 441-446).

Πηγή: www.gatzoli.gr , https://www.proionta-tis-fisis.com/

ΜΟΙΡΩ Η ΒΥΖΑΝΤΙΑ

Η Μοιρώ η Βυζαντία ή Μυρώ (-3ος αιώνας), ήταν Αρχαία Ελληνίδα ποιήτρια από την πόλη του Βυζαντίου. Ο σύζυγος της ονομάζονταν Ανδρόμαχος Φιλόλογος, ενώ η ίδια ήταν κόρη του τραγωδού Ομήρου του Βυζαντίου.

Έγραψε επική ποίηση, ελεγειακή, και λυρική, αλλά μόνο λίγα από τα έργα της διασώζονται, με 2 από τα επιγράμματα της να περιλαμβάνονται στην Ελληνική Ανθολογία.

Έγραψε επίσης έναν ύμνο προς τιμή του Ποσειδώνα, καθώς και μια συλλογή ποιημάτων με τον τίτλο Ἀραί.

Ο επιγραμματοποιός του +1ου αιώνα Αντίπατρος ο Θεσσαλονικεύς την περιλαμβάνει στον κατάλογο των διάσημων ποιητών του, ενώ ο γραμματικός του +2ου αιώνα Αθήναιος αναφέρει στους Δειπνοσοφιστές ένα από τα ποιήματα της, τη Μνημοσύνη, και ο περιηγητής Παυσανίας την αναφέρει στο έργο του Ελλάδος Περιήγησης.

Το λεξικό Σούδα του 10ου αιώνα την αναφέρει ως Μυρώ, όπως και ο λόγιος του 12ου αιώνα Ευστάθιος ο Θεσσαλονικεύς.

https://el.wikipedia.org/

ΠΡΩΤΑΓΟΡΑΣ ΚΑΙ ΣΩΚΡΑΤΗΣ: ΔΙΔΑΣΚΕΤΑΙ Η ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΑΡΕΤΗ; (#1)

Και δεν στήνουμε ένα συνέδριο, είπε ο Καλλίας, για να συζητάτε καθισμένοι; Ή πρόταση του έγινε δεκτή· όλοι μας ενθουσιασμένοι — θ’ ακούαμε σοφούς ανθρώπους — μόνοι μας κουβαλήσαμε τους πάγκους και τα κρεβάτια και τα τοποθετήσαμε κοντά στον Ιππία γιατί οι πάγκοι βρίσκονταν από τα πριν εκεί. Την ίδια στιγμή έφτασαν κι ο Καλλίας κι ο Αλκιβιάδης φέρνοντας τον Πρόδικο, που τον ξεσήκωσαν απ’ το κρεβάτι, και τη συντροφιά του Προδίκου. 

Όταν όλοι μας πήραμε θέση ο Πρωταγόρας είπε: Θα είχες την καλοσύνη, Σωκράτη, τώρα πού όλοι μας είμαστε συγκεντρωμένοι, να μας μιλήσεις για όσα πριν από λίγο είπες σε μένα για το νεαρό;

Και εγώ είπα: Πρωταγόρα, θ’ αρχίσω με τα ίδια λόγια που είπα εδώ και λίγη ώρα, δηλαδή για ποιο ζήτημα ήρθα: τον Ιπποκράτη από δω τον έπιασε λαχτάρα να συναναστραφεί μαζί σου· λέει λοιπόν ότι θα χαιρόταν αν μάθαινε ποιο κέρδος θα έχει με το να μαθητεύσει κοντά σου. Όλο κι όλο αυτά είχαμε να πούμε.

Πήρε τότε το λόγο ο Πρωταγόρας και είπε: Λοιπόν, νεαρέ μου, αν γίνεις μαθητής μου, να τι θα πάρεις: κάθε μέρα που θ’ ακούς τη διδασκαλία μου θα γυρίζεις στο σπίτι σου καλύτερος — και την επομένη πάλι το ίδιο, και κάθε μέρα, συνέχεια, θα προοδεύεις στο καλύτερο.

Κι εγώ ακούοντας αυτά του είπα:

Δεν λες τίποτα το παράξενο, αλλά συνηθισμένα πράγματα, Πρωταγόρα· γιατί ακόμα κι εσύ — που είσαι τόσο μεγάλος στα χρόνια και τόσο σοφός — θα μπορούσες να γίνεις καλύτερος, αν βρισκόταν κάποιος να σε διδάξει κάτι που τυχαίνει να μην το ξέρεις.

Μην απαντάς λοιπόν μ’ αυτόν τον τρόπο, αλλά πες ότι αυτή τη στιγμή αλλάζει ξαφνικά την επιθυμία του τούτος ο Ιπποκράτης, και τον πιάνει πόθος να μαθητεύσει κοντά σ’ αυτόν το νεαρό, που βρίσκεται στην πόλη μας εδώ και λίγες μέρες, τον Ζεύξιππο από την Ηράκλεια.

Τον επισκέπτεται λοιπόν —όπως εσένα καλή ώρα — και παίρνει κι απ’ αυτόν απάντηση ίδια με τη δική σου: δηλαδή ότι με τη συναναστροφή του κάθε μέρα θα γίνεται καλύτερος και θα προοδεύει· αν του έκανε δεύτερη ερώτηση: Σε τι λοιπόν θα γίνω καλύτερος και ποια θα είναι η προκοπή μου; ο Ζεύξιππος θα του έλεγε ότι, στη ζωγραφική.

Πάλι, αν πήγαινε να βρει τον Ορθαγόρα τον Θηβαίο κι έπαιρνε απάντηση ίδια με τη δική σου, και του έκανε δεύτερη ερώτηση — σε τι θα γίνεται καλύτερος κάθε μέρα με τη συναναστροφή του—, θα του απαντούσε ότι, στο παίξιμο του αυλού.

Μια τέτοια απάντηση δώσε λοιπόν και συ στο νεαρό και σε μένα, που ρωτώ για χάρη του: ο Ιπποκράτης μας, με το να συναναστρέφεται τον Πρωταγόρα, κάθε μέρα που θα τον συναναστρέφεται θα γυρίζει στο σπίτι του καλύτερος, και καθεμιά απ’ τις επόμενες μέρες την ίδια πρόοδο θα έχει σε ποια κατεύθυνση και πάνω σε τι, Πρωταγόρα;

Η Συνέχεια στο Δεύτερο Μέρος.

Απόδοση: Η. Σ. Σπυρόπουλος
gerasimos-politis.blogspot.gr

https://www.proionta-tis-fisis.com/

Πέμπτη 21 Ιουλίου 2022

ΙΣΟΚΡΑΤΗΣ: ΕΤΣΙ ΕΙΝΑΙ ΟΙ ΙΔΑΝΙΚΟΙ ΑΡΧΟΝΤΕΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΕΣ

ΙΣΟΚΡΑΤΗΣ, “ΟΙ ΤΟΙΣ ΣΩΜΑΣΙ ΠΡΟΚΙΝΔΥΝΕΥΣΑΝΤΕΣ ΥΠΕΡ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ” ΗΣΑΝ ΙΔΑΝΙΚΟΙ ΑΡΧΟΝΤΕΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΕΣ

(Ἐκεῖνοι) βέβαια δὲν ἀδιαφοροῦσαν γιὰ τὰ κοινά, οὔτε τὰ ἀπολάμβαναν σὰν νὰ ἦσαν δικά τους καὶ τὰ παραμελοῦσαν σὰν νὰ ἦσαν ξένα, ἀπεναντίας τὰ φρόντιζαν σὰν δικά τους ἀλλὰ ἀπεῖχαν (ἀπὸ τὴν ἐκμετάλλευση τους), ὅπως ἀκριβῶς ἔχει ἠθικὸ χρέος κάποιος νὰ ἀπέχει ἀπὸ ὅσα δὲν τοῦ ἀνήκουν.

Οὔτε ἔκριναν τὴν εὐτυχία μὲ μέτρο τὸ χρῆμα, ἀλλὰ αὐτὸς φαινόταν ὅτι κατέχει τὸν πλέον ἀσφαλῆ καὶ τὸν πλέον ὄμορφο πλοῦτο, ὅποιος τύχαινε νὰ κάνει τέτοιες πράξεις, μὲ τὶς ὁποῖες καὶ ὁ ἴδιος ἐπρόκειτο νὰ ἀποκτήσει πολὺ μεγάλη ὑπόληψη καὶ νὰ ἀφήσει ὡς κληρονομιὰ στὰ παιδιά πολὺ μεγάλη φήμη. 

Οὔτε συναγωνίζονταν μεταξύ τους μὲ προκλητικὲς ἐνέργειες οὔτε ἡ ἄσκηση τῶν πολιτικῶν ἀγώνων περιεῖχε ἐμπάθεια, ἀλλὰ πίστευαν πὼς εἶναι πλέον φοβερὸ νὰ κακολογοῦνται ἀπὸ τοὺς συμπολῖτες τους παρὰ νὰ πεθαίνουν ἔντιμα γιὰ τὴν πατρίδα τους, καὶ περισσότερο αἰσθάνονταν ντροπὴ γιὰ τὰ σφάλματα στὴν πολιτική τους παρὰ γιὰ τὰ προσωπικά τους.

ΠΑΝΗΓΥΡΙΚΟΣ, παραγρ. 76-77.

Απόδοσις: Μιχαὴλ Ἀλεξανδρῆς

Ο Ισοκράτης (436-338 π.κ.χ.), από τον δήμο της Ερχείας, υπήρξε μαθητής του Πρόδικου, του Γοργία, του Πρωταγόρα και ίσως του Σωκράτη. Ο πατέρας του Θεόδωρος, ιδιοκτήτης εργαστηρίων κατασκευής αυλών, υπέστη οικονομική καταστροφή εξαιτίας του Πελοποννησιακού πολέμου και ο Ισοκράτης, για να ζήσει, έγινε λογογράφος και, στη συνέχεια, άνοιξε σχολή ρητορικής στη Χίο και κατόπιν στην Αθήνα, με διάσημους μαθητές, ρήτορες και ιστορικούς.

Οι απόψεις του για τα πολιτικά πράγματα της Ελλάδας ήταν πρωτοποριακές.

Πρότεινε στον Πανηγυρικό του (380 π.κ.χ.) τη συνένωση όλων των Ελλήνων σε αγώνα εναντίον των Περσών με ηγέτη το βασιλιά της Μακεδονίας Φίλιππο. Το πολιτικό του όραμα όμως δεν εκπληρώθηκε όσο ζούσε, παρά μόνο μετά το θάνατο του, στο πρόσωπο του Μ. Αλεξάνδρου. H μάχη στη Χαιρώνεια (338 π.κ.χ.) διέψευσε τις ελπίδες για συνένωση των Ελλήνων και ύστερα από λίγες μέρες ο ρήτορας πέθανε, από εκούσια ασιτία.

Ένα μέρος των λόγων του αφορά πολιτικά προβλήματα μεγάλης σημασίας, όπως η αυταρχική διαμόρφωση του αθηναϊκού πολιτεύματος, η εξωτερική πολιτική της Αθήνας, η συνένωση των Ελλήνων κατά των Περσών κ.ά.

Ο Ισοκράτης επέφερε αλλαγές στην επιδεικτική ρητορεία. Απέφυγε τις μεταφορικές έννοιες, χρησιμοποίησε λίγες εικόνες και πολλά σχήματα λόγου και έγραψε μεγάλες περιόδους, που συχνά εκτείνονταν σε μισή σελίδα, αλλά με ομαλή διάταξη των λέξεων. Διακρίθηκε επίσης για το επιδεικτικό ύφος, τη σαφήνεια και την τελειότητα της δομής.

https://www.proionta-tis-fisis.com/

------------------------------

ΑΥΤΟΧΘΟΝΕΣ ΟΝΤΕΣ – ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ

Ο ΟΡΘΩΣ ΠΕΠΑΙΔΕΥΜΕΝΟΣ ΑΝΔΡΑΣ (ΙΣΟΚΡΑΤΗΣ - ΠΑΝΑΘΗΝΑΪΚΟΣ 12.26–34)

Μάριος Τόκας & Δημήτρης Μητροπάνος - Πενταδάχτυλος

Στίχοι: Το συγκλονιστικό ποίημα του Κώστα Μόντη, που μελοποίησε ο Μάριος Τόκας.

Μάριος Τόκας / Marios Tokas Official

Τετάρτη 20 Ιουλίου 2022

ΚΥΠΡΟΣ – 20 ΙΟΥΛΙΟΥ 1974 - ΚΑΝΕΝΑΣ ΔΕΝ ΞΕΧΝΑ, ΤΙΠΟΤΑ ΔΕN ΞΕΧΝΙΕΤΑΙ!!!

ΤΙΜΗ ΚΑΙ ΔΟΞΑ ΣΤΟΥΣ ΗΡΩΕΣ ΜΑΧΗΤΕΣ ΤΗΣ ΕΛ.ΔΥ.Κ. ΚΑΙ ΤΗΣ ΕΘΝΙΚΗΣ ΦΡΟΥΡΑΣ.
ΤΙΜΗ ΚΑΙ ΔΟΞΑ ΤΙΜΗ ΚΑΙ ΜΝΗΜΗ ΣΤΟΥΣ ΑΓΝΟΟΥΜΕΝΟΥΣ. ΤΙΜΗ ΚΑΙ ΔΟΞΑ ΣΤΟΥΣ ΗΡΩΕΣ  ΤΟΥ ΄74 ΠΟΥ ΚΥΚΛΟΦΟΡΟΥΝ ΑΝΑΜΕΣΑ ΜΑΣ. 
ΚΑΝΕΝΑΣ ΔΕΝ ΞΕΧΝΑ ΤΙΠΟΤΑ ΔΕΝ ΞΕΧΝΙΕΤΑΙ!!!

Ένας ελάχιστος φόρος τιμής από αυτό το ιστολόγιο προς τους ήρωες πεσόντες  της Κύπρου, προς τους ήρωες αγνοούμενους και προς  όλους τους ήρωες του ΄74 που ζουν ανάμεσα μας…
Στέλνω την αγάπη μου στην Εθνική Φρουρά και σε όλους τους ΕΛΔΥΚάριους τα αδέρφια μου. Τη "σειρά" μου, τους μετά από εμάς, αλλά κυρίως τους πριν από εμάς, εκείνους… τους τελευταίους ήρωες…  Τα πολλά λόγια είναι περιττά…. (Σείριος)

ΓΡΑΜΜΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΥΠΡΟ

Είμαι χώμα δικό σου.

Στην καρδιά μου σαν σκαλίσεις, θα βρεις τ’ οξυγόνο των κέδρων του Κύκκου.
Στα μάτια μου σαν κοιτάξεις, θα βρεις τον γιαλό της Κυρήνειας και τα χαλάσματα της Σαλαμίνας.
Στις απαλάμες μου σαν ψάξεις, θα βρεις τα στενά της Λευκωσίας.
Είμαι χώμα δικό σου…
Κι’ αν αρνηθώ να γίνω πηλός για να επουλώσουμε τις πληγές που σ’ άνοιξαν τα πολυβόλα,
οι θεοί ας μου πάρουν την αναπνοή…

Από Palmografos.com: "Γράμμα για την Κύπρο" - Του Ανδρέα Κωνσταντινίδη

--------------------------------------

ΚΥΠΡΟΣ 1974 (Σχετικές αναρτήσεις)

Τρίτη 19 Ιουλίου 2022

ΤΟ ΜΕΓΑΛΕΙΩΔΕΣ ΠΛΟΙΟ ΤΗΣ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΑΣ, ΣΥΡΑΚΟΥΣΙΑ, Η ΚΥΡΙΑ ΤΩΝ ΣΥΡΑΚΟΥΣΩΝ

Ο Βασιλιάς των Συρακουσών, Ιέρων ο Β', ανεψιός του Αρχιμήδη, θέλησε να βοηθήσει τις πληγείσες από λιμό περιοχές της Ρώμης και Αλεξάνδρειας, προμηθεύοντάς τες με μεγάλες ποσότητες σιτηρών. Όμως επειδή η απόσταση μεταξύ Συρακουσών και Αλεξάνδρειας ήταν μεγάλη αλλά και λόγω του "ανταγωνισμού" των Ελληνιστικών πόλεων περί των τεχνολογικών επιτευγμάτων και καινοτομιών, θέλησε και έδωσε εντολή (ο Ιέρωνας) να κατασκευαστεί ένα πλοίο το οποίο ναι μεν θα ήταν αρκετά μεγάλο ώστε να χωρέσει αρκετά μεγάλες ποσότητες σιτηρών, να ήταν σε θέση δε το εν λόγω πλοίο να αμυνθεί σε περίπτωση πειρατικών επιθέσεων.

Αποτέλεσμα, ήταν να κατασκευαστεί και να ναυπηγηθεί ένα πλοίο εντυπωσιακό και μοναδικό για την εποχή εκείνη, το οποίο ήταν ταυτόχρονα εμπορικό, επιβατικό και πολεμικό!!! 

Έτσι το πλοίο ονομάσθηκε Συρακουσία, δηλ. η κυρία των Συρακουσών.

Τη μοναδική περιγραφή περί της λειτουργίας του πλοίου έκανε ο Μοσχίων, έργο το οποίο έχει χαθεί, αλλά υπάρχει μια περιληπτική περιγραφή που συμπεριέλαβε ο Αθήναιος στο έργο του "Περί Δειπνοσοφιστών".

Το πλοίο ναυπηγήθηκε από τον στενό φίλο του Ιέρωνος, Αρχία του Κορινθίου. 
Μήκος πλοίου 80m και πλάτος περίπου 35m.
Η Συρακουσία είχε εκτόπισμα μεγαλύτερο από 5,000 τόνους, ενώ, για κατασκευή του χρειάστηκε ένα έτος και ξυλεία περίπου όσο χρειαζόταν για την κατασκευή περίπου 60 τριηρών. 

Καθελκύστηκε ημιτελής με την βοήθεια του κοχλία του Αρχιμήδη, ενώ μερικοί ερευνητές εικάζουν ότι την τελειοποίηση του πλοίου πέτυχε ο ίδιος ο Αρχιμήδης, με την τοποθέτηση ειδικού κοχλία στις δεξαμενές νερού, για την άντληση των υδάτων απ' τα έγκατα του πλοίου

Στο πλοίο υπηρετούσαν 40 εκπαιδευμένοι ναύτες. 
Στο Α' κατάστρωμα: σε κάθε πλευρά του υπήρχαν 4 πυργίσκοι, υπήρχε επίσης ένας καταπέλτης, εφτά βαλλίστρες, χελώνες, άγκιστρα κλπ.
Στο Β' κατάστρωμα: πολυτελή λουτρά, ένας ναΐσκος της Αφροδίτης στην πλώρη, γυμναστήριο, μια βιβλιοθήκη καθώς και άλλες εγκαταστάσεις αναπαύσεως & ψυχαγωγίας.
Στο Γ' κατάστρωμα: ένας στάβλος χωρητικότητας είκοσι αλόγων, μεγάλες αποθήκες εφοδιασμού, το αντλιοστάσιο, τις δεξαμενές του νερού, μύλους, φούρνους, εργαστήρια και άλλα.
Η Συρακουσία δωρίθηκε από τον Ιέρωνα στον Πτολεμαίο, που ο τελευταίος μετονόμασε το πλοίο σε "Αλεξάνδρεια".

Για αναδημοσίευση, κοινοποίηση και αντιγραφή, αναφέρετε την πηγή με ενεργό σύνδεσμο.

Φόρμα επικοινωνίας

Όνομα

Ηλεκτρονικό ταχυδρομείο *

Μήνυμα *

Αρχειοθήκη ιστολογίου