ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ Ο ΠΑΡΙΟΣ

              (ο υβριστής του Ρήγα και της διακήρυξης του)

         Του   Ι.  Θεοδωρόπουλου

    Ο  ιερομόναχος Αθανάσιος ο Πάριος  (1723-1813) κορυφαίος των «Κολλυβάδων». 

 Διετέλεσε σχολάρχης της Χίου, (1786-1813). Αν και έζησε τα χρόνια που η Ευρώπη εδονήτο από τις νέες ιδέες του διαφωτισμού, αυτός ήταν κολλημένος στο μεσαιωνικό σκοταδισμό, παρουσιάζοντας πλούσια συγγραφική δράση κατά των νέων ιδεών, και μακροσκελή λίβελο κατά της Γαλλικής επανάστασης, και του Ελληνικού πολιτισμού.

    Το  1798 στο νεοσύστατο πατριαρχικό τυπογραφείο τυπώνει την  «Χριστιανική απολογία».   Το  1802  τυπώνει το  « Αντιφώνησις προς τον παράλογον ζήλον των από της Ευρώπης ερχομένων φιλοσόφων». Κατά τον συγγραφέα των ανωτέρω βιβλίων η Ευρώπη είναι βόρβορος ακολασίας, η πρόοδος των επιστημών πηγή αθεΐας οι νέοι φιλόσοφοι «αντίχριστοι» ;  Κοντά στην αθεΐα μετοχετεύουν στις ψυχές και το  «δολερόν φαρμάκι της αποστασίας».  Ακόμη καταγγέλλει ότι οι νέοι τούτοι φιλόσοφοι κρατούν «βιβλίον αποστασίας εις την αριστερά και μάχαιραν εις την δεξιάν».  Επίσης γράφει:  «το γένος των Ελλήνων είναι άξιον περιφρονήσεως και ταλανισμού, όχι διότι του έλειψαν οι Ηράκλειτοι, οι Πυθαγόριαι, οι Πλάτωνες, και οι Αριστοτέλεις και οι τιούτοι άλλοι μετεωρολέσχαι, αλλά διότι έλειψαν οι Αθανάσιοι, οι βασίλειοι, οι Κύριλλοι».

   Το 1805 ο Πάριος γράφει ένα ακόμη λίβελο με τον τίτλο  «Νέος Ραψάκης»,  ανταπάντηση στην «Αδελφική Διδασκαλία» του  Αδαμάντιου Κοραή, και υπεραπολογία της  «Πατρικής Διδασκαλίας» των Πατριαρχείων.   Στόχος του οι «Ελληνόφρονες» οι δήθεν  «ζήλω διαπύρω κινούμενοι υπέρ της ελευθερίας του Γένους».  Στο ίδιο βιβλίο εκφέρεται υβριστικά και απαξιωτικά προς τον Ρήγα και το επαναστατικό μανιφέστο του. Επειδή ο Ρήγας στο μανιφέστο του είχε ως έμβλημα το ρόπαλο του Ηρακλέους, ο Πάριος γράφει : «βιβλιάριον εξέδωκαν  “Ρόπαλον του Ηρακλέους”  αυτό ονομάσαντες, οι ελληνόφρονες, βιβλίον δηλαδή διεργετικόν, ερεθιστικόν, παρακινητικόν, ώστε πάντες οι απανταχού χριστιανοί, εν ρητή ημέρα, να δείξουν του Ηρακλέους την αλκήν εναντίον των τυραννούντων αυτούς, και τα εξής. Ο νοών νοείτω. Η Θεία πρόνοια ηλέησε  το γένος των χριστιανών και προτού να διαδοθούν εις τον κόσμον εκείνα τα κακέμφατα ρόπαλα, έκαμε και εφανερώθει  η αντίθετος αύτη σκευωρία, και παρεδόθησαν εις το πυρ, και οι κατά των ιδίων δεσποτών την κοινήν και καινήν ευτρεπίσαντες μάχαιραν, μάχαιραν εύρον μισθόν του παραλόγου ζήλου αυτών».  

     Τέτοια νοοτροπία και τέτοια δημοσιεύματα είχαν να αντιμετωπίσουν ο Κοραής, ο συγγραφέας της «Ελληνικής Νομαρχίας»  και οι άλλοι  «ελληνόφρονες» της εποχής.

   Η χρήση από τον  Πάριο της προσφιλούς για τους χριστιανούς λέξης  «μάχαιραν» που συναντάμε πολλάκις στα ευαγγέλια και στη παλαιά διαθήκη δείχνει άνθρωπο αιμοδιψή, Ο δε θάνατος του Ρήγα και το κάψιμο του μεγαλύτερου μέρους των φυλλαδίων της διακήρυξης του φαίνεται τον ικανοποίησε σφόδρα.

   Δεν δίσταζε πολλές φορές να χρησιμοποιεί ακόμη και την έκφραση  «ντρέπομαι γιατί είμαι Έλληνας»,  και με το άξιοι μαχαίρας οι  «Ελληνόφρονες»,  έδειχνε πόσο μεγάλος ανθέλληνας ήταν. Αυτόν τον μισέλληνα η εκκλησία της Ελλάδος έσπευσε και τον αγιοποίησε.      

Ιωάννης  Θεοδωρόπουλος