ΤΑ ΕΠΗ ΤΟΥ ΟΜΗΡΟΥ: ΛΗΞΙΑΡΧΙΚΗ ΠΡΑΞΗ ΓΕΝΝΗΣΗΣ ΤΟΥ ΑΝΘΡΩΠΙΣΜΟΥ

Ο πολιτισμός των επών του Ομήρου (Ιλιάδα - Οδύσσεια) είναι ο πρώτος "ανθρωπιστικός" πολιτισμός, ο πρώτος αληθινός ανθρωπισμός.

Η έννοια του "ανθρωπισμού" δεν έχει την καταγωγή της, όπως νομίζουν αρκετοί, ούτε στον August Comte ούτε στην σχολαστική φιλοσοφία του Μεσαίωνα και τον Θωμά τον Ακινάτη. 
Η έννοια "ανθρωπισμός" συναντάται για πρώτη φορά στον Διογένη τον Λαέρτιο: «Άμεινον έφη επαιτείν ή απαίδευτον είναι. Οι μέν γάρ χρημάτων, οι δ’ ανθρωπισμού δέονται.»
Απόδοση: Είναι καλύτερο, είπε, να είναι κανείς φτωχός (επαίτης) παρά αμόρφωτος. Γιατί οι μέν φτωχοί έχουν ανάγκη από χρήματα, οι δε αμόρφωτοι από ανθρωπισμό. "οἱ μὲν γὰρ χρημάτων, οἱ δ' ἀνθρωπισμοῦ δέονται". (ΙΙ, 70).

Οι ομηρικοί ήρωες, είχαν κίνητρα πρωτίστως ψυχολογικού και ηθικού χαρακτήρα. Θεμελιώδη ιδανικά του ομηρικού βίου είναι η τιμή, η φιλοτιμία, η ανδρεία η αρετή και οι προσωπικές πνευματικές αρετές. Τα πολυτιμότερα αγαθά!

Η έγνοια του ανθρώπου για τον άνθρωπο είναι το ιδιαίτερο χαρακτηριστικό στοιχείο που αποτυπώνεται στα ομηρικά έπη. Ο άνθρωπος δεν αναζητά τη θεϊκή, αλλά την ανθρώπινη αναγνώριση. Η φιλία καθίσταται ύψιστη αρετή και απαραίτητη προϋπόθεση για τη συγκρότηση της αληθινής κοινότητας σχέσεων μεταξύ των ανθρώπων.

Η τιμή του ανθρώπου από άνθρωπο και η επακόλουθη ανιδιοτελής φιλία που προτάσσονται μέσα από τα γεγονότα και τις πράξεις των ομηρικών επών ως αρεταϊκά ιδανικά αποτέλεσαν τη ληξιαρχική πράξη γέννησης του ανθρωπισμού.

Μας το διακηρύττει ο ίδιος ο Αχιλλέας (ραψωδία Α, 352-356): "Μῆτερ, ἐπεί μ᾿ ἔτεκές γε μινυνθάδιόν περ ἐόντα, τιμήν πέρ μοι ὄφελλεν Ὀλύμπιος ἐγγυαλίξαι Ζεὺς ὑψιϐρεμέτης· νῦν δ᾿ οὐδέ με τυτθὸν ἔτισεν· ἦ γάρ μ᾿ Ἀτρεΐδης εὐρὺ κρείων Ἀγαμέμνων ἠτίμησεν· ἑλὼν γὰρ ἔχει γέρας αὐτὸς ἀπούρας".

[Απόδοση: «Μάνα μου, τόσο αφού με γέννησες λιγόχρονο, και να 'ταν ο Ολύμπιος Δίας τιμή να μου 'δινεν, ο αψηλοβροντολάλος! Μ' αυτός ουδέ μια στάλα μου 'δειξε τιμή την ώρα ετούτη· τι ο πρωταφέντης Αγαμέμνονας, ο μέγας γιος του Ατρέα, δε με σεβάστη, μόνο μου άρπαξε το αρχοντομοίρι ατός του.»]

Περισσότερα: http://www.egriechen.info/2014/08/ta-epi-tou-omirou-gennisi-tou-anthropismou.html#sthash.7mbWozbf.dpuf