Ο ΦΙΛΟΚΤΗΤΗΣ

Ο Φιλοκτήτης ήταν γιος του βοσκού Ποίαντα και της Μεθώνης, που έτυχε να περνά όταν ο Ηρακλής ζητούσε από το γιο του Ύλλο να ανάψει την πυρά για να τον κάψει, αλλά εκείνος δίσταζε. Από τους παρευρισκόμενους μόνο ο Φιλοκτήτης πήρε την πρωτοβουλία κι έτσι ο ήρωας του χάρισε το τόξο του και τα δηλητηριασμένα βέλη του για να τον ευχαριστήσει.

Στην πορεία ο Φιλοκτήτης έγινε βασιλιάς 4 πόλεων στην περιοχή της Θεσσαλίας νότια των Τεμπών (Μελίβοια, Μυθώνη, Θαυμακία, Ολιζών) και συμμετείχε στην Τρωική Εκστρατεία με 7 πλοία.

Όμως σε ένα νησάκι τη Χρύση κοντά στη Λήμνο, τον δάγκωσε στο πόδι ένα φίδι (μια Ύδρα) και είχε αφόρητους πόνους. Ήταν η θεά Ήρα που τον εκδικήθηκε έτσι, γιατί είχε βοηθήσει τον Ηρακλή.

Οι άλλοι Αχαιοί τον εγκατέλειψαν μόνο του, μη υποφέροντας τις κραυγές του και την δυσοσμία της πληγής. Με το τόξο του Ηρακλή μπόρεσε να επιβιώσει, σκοτώνοντας πουλιά και θηράματα για δέκα χρόνια όσο κράτησε ο Τρωϊκός πόλεμος.

Τότε ο μάντης Έλενος, γιος του Πριάμου, αποκάλυψε χρησμό πως ο Φιλοκτήτης με το τόξο του Ηρακλή θα συμβάλει στην πτώση της Τροίας. Έτσι οι Αχαιοί στέλνουν τον Οδυσσέα και τον γιο του Αχιλλέα να τον πείσουν να βοηθήσει συμμετέχοντας στον πόλεμο και θα γιατρευτεί από τα παιδιά του Ασκληπιού (αυτό είναι και η υπόθεση της τραγωδίας ΦΙΛΟΚΤΗΤΗΣ του Σοφοκλή.

Πείθεται ο Φιλοκτήτης και γιατρεύεται και μάλιστα μετά με το βέλος τραυμάτισε θανάσιμα τον Πάρη, αδελφό του Έκτορα και γιό του Πριάμου.

Τελειώνοντας ο πόλεμος με την πτώση της Τροίας ο Φιλοκτήτης επιστρέφει αμέσως στην πατρίδα του, όπως λέει στην Οδύσσεια γ 190 “Ήρθανε, λεν, του κονταριού οι τεχνίτες Μυρμιδόνες, που ο γιος του μεγαλόψυχου Αχιλλέα τους οδηγούσε, ήρθε κι ο δοξαστός ο γιος του Ποία ο Φιλοχτήτης”. Ενώ στο θ 219  της Οδύσσειας πάλι, ο Οδυσσέας λέει στους Φαίακες ότι "Ο Φιλοχτήτης μοναχά με πέρναε στο δοξάρι,σαν παραβγαίναμ΄ οι Αχαιοί στη χώρα της Τρωάδας”.

Εικόνα: Φιλοκτήτης στη Λήμνο  Αττική ερυθρόμορφη λήκυθος. Παράσταση του Φιλοκτήτη στην απομόνωσή του στη Λήμνο (New York 56.171.58).

«Σε ένα αφιλόξενο, ερημικό τοπίο της Λήμνου, όπου μονάχα ένα δέντρο απλώνει τα γυμνά κλαριά του, κάθεται ο Φιλοκτήτης μελαγχολικός σε βράχο, βυθισμένος στις σκέψεις του. Με το αριστερό χέρι ανασηκώνει το πληγωμένο του πόδι για να διορθώσει τον λυμένο επίδεσμο που το περιτυλίγει. Πάνω στο βράχο παρατημένα το τόξο με τη φαρέτρα του Ηρακλή. Η απεικόνιση του Φιλοκτήτη, μόλις από τα κλασικά χρόνια και μετά αρχίζει να γίνεται δημοφιλής» (Κακριδής, σ. 132).

Ο ζωγράφος, που ακόμη δεν γνωρίζουμε ποιος είναι, έχει δημιουργήσει μια εξαιρετικά εκφραστική σύνθεση σε αυτό το αγγείο. Αφορά τον Φιλοκτήτη, έναν Έλληνα ήρωα που κληρονόμησε τα βέλη του Ηρακλή, και για το λόγο αυτό έχουν τέτοια προεξέχουσα θέση εδώ. Στην ιστορία του Τρωικού Πολέμου, τα βέλη αυτά ήταν αναγκαία για την κατάκτηση της πόλης. Στον δρόμο από την Ελλάδα, δάγκωσε τον Φιλοκτήτη ένα φίδι, που προκάλεσε μια τόσο επώδυνη και δύσοσμη πληγή που οι υπόλοιποι τον παράτησαν στο νησί της Λήμνου. Ο Φιλοκτήτης, αποκαρδιωμένος, κάθεται κάτω από ένα άκαρπο δέντρο και κρατά το δεμένο πόδι του — μια εικόνα παντελούς απελπισίας. Στο τέλος, θα σωθεί και θα θεραπευτεί.

https://el.wikipedia.org/ , https://www.greek-language.gr/