Δευτέρα 1 Απριλίου 2024

ΚΥΠΡΟΣ - 1η Απριλίου 1955: Μόνο μια τέτοια νεολαία θα μπορούσε να μη δειλιάσει μπροστά στον θάνατο

Με βασανιστικές σκέψεις για τις «αξίες» του σήμερα.

Πετράκης Γιάλλουρος

Αφού συχνά λέμε ότι τα κούφια λόγια τα βαρεθήκαμε, ας μιλήσουμε με τα παραδείγματα μιας άλλης γενιάς που έζησαν οι παππούδες μας και άγγιξαν οι γονείς μας. Ένας από τους γνωστότερους ήρωες της εποποιίας της ΕΟΚΑ και ο πρώτος μαθητής που έπεσε στον αγώνα ήταν ο Πετράκης Γιάλλουρος. Νεαρότατος, τελειόφοιτος του Ελληνικού Γυμνασίου Αμμοχώστου, άριστος μαθητής και υπερήφανος σημαιοφόρος της Ελληνικής σημαίας, ανέλαβε υπεύθυνος των μαθητικών ομάδων της ΕΟΚΑ στο σχολείο του. «Λόγος του και κουβέντα του, αφηγείται η μάνα του, ήταν πάντα η Ελλάδα. Καημός του και πόθος, όνειρο και τραγούδι του, η ένωση της Κύπρου με την Ελλάδα.

Έγραφε κυριευμένος από συγκίνηση ο νεαρός μαθητής στον πατέρα του κατά την εκδρομή του στην Ελλάδα:

«Μόλις πάτησα το Άγιο χώμα της Ελλάδος, μια βαθειά συγκίνησις με κατακυρίευσε και δάκρυα ανέβηκαν στα μάτια μου, αφ’ ενός λόγω του ότι πατούσα στην Ελεύθερη Πατρίδα, αφ’ ετέρου διότι σκέφτηκα ότι η ιδιαιτέρα μας πατρίς Κύπρος έμενε υπόδουλη κάτω από τον βαρύ ζυγό των Άγγλων, ενώ έπρεπε να είναι κι αυτή ένα κομμάτι της Ελεύθερης Ελλάδος».

Λίγους μήνες μετά την έναρξη του αγώνα, απευθυνόμενος πάλι προς τον πατέρα του, αποκάλυπτε το ολοκληρωτικό και ενσυνείδητο δόσιμό του στον αγώνα υπέρ της Ελευθερίας της ιδιαιτέρας του πατρίδας. Δίδασκε, σε ηλικία μόλις 16 ετών, με θάρρος και με ευγένεια, τον πατέρα του αλλά και όλους εμάς ένα μάθημα που δεν θα το διδαχτούμε ποτέ σε κανένα Harvard ή Cambridge του κόσμου και σε κανένα σεμινάριο επιμόρφωσης:

«Δεν συμφωνώ αγαπητέ μου πατέρα στο ότι ένας άνθρωπος πρέπει πρώτα να κοιτάξει για τον εαυτό του και ύστερα για την πατρίδα του. Τότε αυτός, καταντά άκρως εγωιστής, τομαριστής και μπορώ να πω αναίσθητος. Διότι όταν δεν κυριαρχεί μέσα του το αίσθημα της φιλοπατρίας, το ευγενέστερο των αισθημάτων, δεν είναι δυνατό να κυριαρχεί κανένα άλλο ευγενές αίσθημα… Εξ άλλου, αγαπητέ μου πατέρα, η ορμή του ανθρώπου προς την ύλη, δηλαδή τον πλούτο και την καλοπέραση και η ικανοποίηση τούτη, δεν προσφέρει την πραγματική ευτυχία του ανθρώπου. Την απόλυτη ευτυχία προσφέρει στους ανθρώπους και ιδίως όταν είναι Έλληνες, η ορμή προς τα ανώτερα ιδανικά την αγάπη προς την Πατρίδα και τον πόθο ακόμη και να θυσιαστεί για την ελευθερία της που είναι και δική του ατομική ελευθερία και αξιοπρέπεια».

Περίπου ένα χρόνο αργότερα, στις 7/2/1957, δεν θα φειδόταν τη ζωή του. Κατά τη διάρκεια μιας μαχητικής μαθητικής διαδήλωσης ενάντια στην απόφαση κλεισίμαστος του Ελληνικού Γυμνασίου Αμμοχώστου οι Άγγλοι αποικιοκράτες χρησιμοποίησαν πραγματικά πυρά και ένα βόλι κτύπησε θανάσιμα τον Πετράκη Γιάλλουρο στο μέρος της καρδιάς. «Ο Πετράκης προχώρησε δέκα βήματα περίπου, κραύγασε “ζήτω η Ένωση” και έπεσε.»

Θα γράψει ο Νίκος Κρανιδιώτης ανταποκρινόμενος στη θυσία του παλληκαριού στους Τάιμς οφ Σάιπρους λίγους μήνες αργότερα (15/11/1957): «Αγάπησε τη γαλανόλευκη. Αγάπησε τη σκιά της. Αγάπησε τις γαλανές σκέψεις της.» Αγάπησε, και δεν έμεινε στα λόγια! Αγάπησε και πέθανε για την αγάπη της. Δεν κρύφτηκε στην ασφάλεια των τεσσάρων τοίχων του σπιτιού του. Ξεπερνώντας τις συμβουλές του αγωνιούντος πατέρα του, αφουγκράστηκε την εποχή του και έγινε άξιο τέκνο της εποχής και της πατρίδας του. Θα μπορούσε να σβήσει τον ενθουσιασμό του συμβιβαζόμενος με το δέλεαρ της ζωής κι ύστερα να βυθιστεί σε μια θεσούλα μέχρι να φύγει άγνωστος απ’ αυτήν τη ζωή μας. Αλλά ο άριστος μαθητής ΑΡΙΣΤΕΥΣΕ ξανά κατατασσόμενος στο πάνθεον των ηρώων.

Υ/Γ. Σήμερα η τελευταία κλίνη του ήρωα, μοιραζόμενη από τον έτερο μαθητή ήρωα Κασπή, στέκει  και μας περιμένει στο κατεχόμενο Ριζοκάρπασο. Με τον σταυρό στην κορφή και τη θεία δάφνη που χάρισε ο θάνατος για την Ελλάδα προσμένει τους λεύτερους λευτερωτές. Ποιος από εμάς θα αξιωθεί, υπερήφανος σημαιοφόρος κι αυτός, να υψώσει τη γαλανόλευκη ξανά και μόνιμα στο σημείο που αναπαύεται αιώνια το σώμα των ηρώων;

Πέτρος  Κυπριανού: Έτσι τον ήθελε η μάνα του «να έρθει»… ήρωα!

Ένας άλλος 18χρονος, ο Πετράκης Κυπριανού, αρχηγός αντάρτικης ομάδας στον τομέα Λάρνακας, έπεσε ηρωικά λίγες ημέρες μετά τον απαγχονισμό του Ευαγόρα Παλληκαρίδη. Λίγο πριν δώσει την ηρωική μάχη του με τον Χάροντα είχε παραγγείλει σε έναν συναγωνιστή του:

«Να πεις της μάνας μου, ότι ο γυιος της πεθαίνει για την Πατρίδα με το χαμόγελο στα χείλη. Εκπληρώνω τους πόθους μου. Ήρθε κι εμένα η σειρά μου να θυσιαστώ για την Πατρίδα όπως στις 3 του Μάρτη ο Γρηγόρης Αυξεντίου.»

Ήταν αποφασισμένος και ήταν σίγουρος. Όταν αντιλήφθηκαν ότι οι Άγγλοι τους περικύκλωναν, επανέλαβε: «Ήρθε και σ’ εμάς η ώρα να κάνουμε το καθήκον μας προς την Πατρίδα». Το παλληκάρι επέλεξε τελικά να αντισταθεί μόνος σε ένα κενό σπίτι απέναντι στους Άγγλους που τον είχαν περικυκλώσει. Πολέμησε επί 2,5 ώρες, αλλά το αποτέλεσμα της μάχης ήταν προδιαγεγραμμένο. Ήταν μόνος ενάντια σε τρεις χιλιάδες.

Η αναγγελία του θανάτου έγινε από την αστυνομία. «Όταν με πήραν κοντά του και τον είδα νεκρό», λέει στην αφήγησή του ο πατέρας του ήρωα, «έσκυψα, τον αγκάλιασα, τον φίλησα και είπα: Χαλάλι της πατρίδας το αίμα σου, παιδί μου.» Στην κηδεία του, όταν η μάνα του νεκρού ήρωα «αντίκρισε το κλειστό φέρετρο του παιδιού της πλησίασε, χαΐδεψε το σκληρό ξύλο και είπε: “Έτσι σε ήθελα, γυιε μου, να ‘ρθεις, ήρωας!”»

Αλήθεια, ποια μάνα σήμερα θα εκστόμιζε τα ίδια λόγια μπροστά στο φέρετρο του νεκρού σπλάχνου της; Μήπως κάποια μάνα απ’ αυτές που προτρέπουν τα παιδιά τους να δηλώσουν τάχα ότι έχουν ψυχολογικά προβλήματα για να μην υπηρετήσουν τη θητεία τους και να «χαραμίσουν» δυο χρόνια από τη ζωή τους;
Βλ. Ελ. Σεραφείμ-Λοΐζου (1982), Ο Απελευθερωτικός Αγώνας της Κύπρου: 1955-59: Όπως τον έζησε μια τομεάρχις, Λευκωσία, σ. 204-8

Η αβάστακτη σύγκριση

Σήμερα, εμείς στα ίδια χώματα περπατώντας και την ίδια λαλιά μιλώντας, με το ίδιο αίμα και την ίδια ιστορία κουβαλώντας βαυκαλιζόμαστε με κούφιες «αξίες» των πρόσκαιρων και τον ανόσιων. Διαγράφουμε βαθμηδόν τις χθεσινές σελίδες απ’ το βιβλίο, τις σελίδες που οφείλαμε να θυμόμαστε. Βαφτίσαμε αυτές τις σελίδες «ανεπιθύμητες» και «ακραίες» και τις παραπετάξαμε σε κάποια γωνιά μιας ξεχασμένης αίθουσας. Δεν μας κάνουν πια, δεν πάνε με το κίτρινο lifestyle. Η ξανθή του τηλεοπτικού γυαλιού και η άλλη που ξεγυμνώθηκε μπροστά σ’ όλους θεωρούνται σαν τα μόνα άξια λόγου σε μια χώρα που βούλιαξε στα χρέη, σ’ ένα νησί που αντικρίζει καθημερινά τη λαβωματιά του στον Πενταδάκτυλο, σ’ ένα έθνος που έπαψε να έχει όραμα για το μέλλον!

Στενέψαμε την οπτική μας και σμικραίνουμε την καρδιά μας. Δυσκολευόμαστε να αγαπήσουμε και να αγαπηθούμε χάνοντας την πυξίδα μας. Δυσκολευόμαστε να θυσιάσουμε κάτι, πόσο μάλλον να θυσιαστούμε. Είμαστε δεμένοι πισθάγκωνα στο ερέβινο κενό. Η νύκτα η δικιά μας σ’ αυτό το ψεύτικο κουτί δεν έχει ήλιους, μόνο δίκτυα αράχνης που μας κρατούν μακριά απ’ το φως. Στον θάνατον… ακαταπαύστως! Πολλοί από μας θα φύγουν «μια μέρα από τη ζωή χωρίς να έχουν πάρει καν είδηση τι τους συνέβει…» (Ο. Ελύτης: Ιδιωτική Οδός)! Πολύ φοβάμαι πολλοί από μας θα φύγουμε χωρίς να έχουμε καταλάβει τίποτε!

Βασικές πηγές:
(α) Νικόλαος Π. Βασιλειάδης (1995), Εθνομάρτυρες του Κυπριακού Έπους: 1955-59, Σωτήρ, Αθήνα, σ. 149-158.
(β) Βικιπαίδεια, λήμμα Ευαγόρας Παλληκαρίδης (http://el.wikipedia.org/wiki/Ευαγόρας_Παλληκαρίδης)

ΠΗΓΗ: https://ellas2.wordpress.com/

-------------------------------------

ΓΡΗΓΟΡΗΣ ΑΥΞΕΝΤΙΟΥ

1η ΑΠΡΙΛΙΟΥ 1955, ΕΝΑΡΞΗ ΤΟΥ ΑΓΩΝΑ ΤΗΣ ΕΟΚΑ 

ΕΥΑΓΟΡΑΣ ΠΑΛΛΗΚΑΡΙΔΗΣ - Ο ΝΕΑΡΟΣ ΜΑΘΗΤΗΣ, ΠΟΥ ΕΠΕΛΕΞΕ ΝΑ ΜΕΤΑΚΟΜΙΣΕΙ ΣΤΑ 18 ΤΟΥ ΧΡΟΝΙΑ ΣΤΟ «ΠΑΝΘΕΟΝ ΤΩΝ ΗΡΩΩΝ»

30.11.1955: ΟI ΒΡΕΤΤΑΝΟI ΕΠIΚΗΡΥΣΣΟΥΝ ΤΟΝ ΑΡΧΗΓΟ ΤΗΣ ΕΟΚΑ ΓΕΩΡΓIΟ ΓΡIΒΑ- ΔΙΓΕΝΗ ΜΕ ΤΟ ΠΟΣΟ ΤΩΝ 5.000 ΛIΡΩΝ ΚΑI ΑΡΓΟΤΕΡΑ ΜΕ 10.000 ΛIΡΕΣ ΚΑΙ Η ΑΠΑΝΤΗΣΗ ΤΟΥ ΓΡΙΒΑ !!!

ΜΙΧΑΛΑΚΗΣ ΚΑΡΑΟΛΗΣ – ΑΝΔΡΕΑΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ, ΠΑΝΑΝΘΡΩΠΙΝΑ ΣΥΜΒΟΛΑ ΑΥΤΟΘΥΣΙΑΣ ΚΑΙ ΗΡΩΙΣΜΟΥ - ΟΙ ΠΡΩΤΟΣΤΑΤΕΣ ΤΗΣ ΚΥΠΡΙΑΚΗΣ ΑΝΕΞΑΡΤΗΣΙΑΣ - Η 10η ΜΑΪΟΥ 1956 ΚΑΤΑΓΡΑΦΕΤΑΙ ΣΑΝ ΜΙΑ ΗΜΕΡΑ ΟΡΟΣΗΜΟ ΙΣΤΟΡΙΚΗΣ ΜΝΗΜΗΣ ΣΤΟΥΣ ΜΑΚΡΑΙΩΝΟΥΣ ΑΓΩΝΕΣ ΤΟΥ ΚΥΠΡΙΑΚΟΥ ΕΛΛΗΝΙΣΜΟΥ

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Φόρμα επικοινωνίας

Όνομα

Ηλεκτρονικό ταχυδρομείο *

Μήνυμα *

Αρχειοθήκη ιστολογίου