Η ΑΝΕΞΙΤΗΛΗ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΗ ΚΛΗΡΟΝΟΜΙΑ ΤΟΥ ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΗ

Ο Αριστοτέλης ο πρώτος πανεπιστήμονας όλων των εποχών. Έκανε πλούτο παρατηρήσεων στους χώρους της Αστρονομίας, της Μετεωρολογίας, της Φυσικής, της Ψυχολογίας και προπαντός της Ζωολογίας και Βιολογίας, όπου βασίζεται κατά κύριο λόγο η φήμη του ως ερευνητή- επιστήμονα. Έθεσε έτσι τα θεμέλια των βασικών σήμερα επιστημών και προσέφερε έναν αξιοθαύμαστο αριθμό ορισμών φιλοσοφικών και επιστημονικών κλάδων, όπως λογική, ηθική, ρητορική, πολιτική και οικονομική επιστήμη, φυσική, βιολογία, μετεωρολογία κ.λπ.

Παράλληλα δημιούργησε πλήθος όρων τους οποίους χρησιμοποίησαν και συνεχίζουν να χρησιμοποιούν οι φιλόσοφοι και οι επιστήμονες ως σήμερα. Κύριος μοχλός της σκέψης του Αριστοτέλη στάθηκε η προσπάθεια να εξηγήσει τον κόσμο της εμπειρίας με έναν μετασχηματισμό που θα επέφερε σε βασικές θέσεις της πλατωνικής θεωρίας των ιδεών, διότι πίστευε ότι ο διαχωρισμός ανάμεσα σε δύο κόσμους δεν μπορούσε να προσφέρει ικανοποιητική εξήγηση για τη μεταβολή και το γίγνεσθαι που χαρακτηρίζει τον κόσμο της εμπειρίας.

Η στάση αυτή του φιλοσόφου είναι εμφανής και σε άλλα ζητήματα, όπως εκείνα της ηθικής, τα οποία συνέδεσε με τη φύση του ανθρώπου.
Δεν απέρριψε τελείως τα ανθρώπινα πάθη, αλλά πρότεινε τον μετριασμό τους. Η αναζήτηση της ουσίας της ηθικής ζωής τον οδήγησε στην έννοια του «μέτρου», δηλαδή της «μεσότητας» όπου η αρετή είναι η μεσότης μεταξύ δύο αντίθετων παθών. Μίλησε ακόμη για τη σημασία της πολιτικής αρετής και επικαλέσθηκε την καθολικότητα της ορθής χρήσης του λόγου στον πολιτικό βίο.

Αν θέλαμε, λοιπόν, να προβούμε σε μια συνολική εκτίμηση της πνευματικής μορφής του Αριστοτέλη, θα λέγαμε ότι υπήρξε ένας «δάσκαλος των σοφών»- όπως παρατήρησε ο Δάντης-, ένας κορυφαίος στοχαστής της Αρχαιότητας, η σκέψη του οποίου άσκησε τεράστια επίδραση στην ανθρώπινη διανόηση.
Το Λύκειο του Αριστοτέλη, μαζί με την Ακαδημία του Πλάτωνα αποτελούν τα πρώτα Πανεπιστήμια στην ιστορία της ανθρωπότητας.

Δήμητρα Σφενδόνη-Μέντζου Καθηγήτρια Φιλοσοφίας της Επιστήμης στο ΑΠΘ.

(απόσπασμα)
«BHMA», Σάββατο 9 Μαΐου 2009
https://ekivolosblog.wordpress.com