Η λέξη κλειδί στην Σωκρατική φιλοσοφική ύπαρξη είναι η αναζήτηση, το ψάξιμο, όχι η σιγουριά και η εξασφάλιση κάποιου τελικού αποτελέσματος, με τρόπο που αναδεικνύει το υποκείμενο, και όχι μια απρόσωπη αντικειμενικότητα.
Αν ακολουθήσουμε μια τέτοια προσέγγιση στην σχέση ενός σύγχρονου ανθρώπου με την θρησκεία, θα δούμε ότι πολλά από τα μεγάλα προβλήματα δημιουργούνται από την άκριτη και εύκολη υιοθέτηση των θρησκευτικών ιδεών και δογμάτων, χωρίς κόπο, χωρίς προσωπική επεξεργασία. Με τον «τυφλό» και άβουλο αυτό τρόπο είναι πολύ εύκολο να γίνουν δεκτές πρακτικές που θα απορρίπτονταν αν είχαν υποβληθεί στην βάσανο της Σωκρατικής διερεύνησης.
Όχι μόνο θρησκείες, αλλά και πολιτικά κόμματα και κυβερνήτες, επιδιώκουν να έχουν άβουλο και τυφλό κοινό να τους ακολουθεί, μια άμορφη μάζα που εκτελεί χωρίς να σκέφτεται και να αναλύει όλες τις εντολές του θρησκευτικού ή/και πολιτικού ηγέτη.
Μόλις όμως ο πιστός, ο πολίτης, πάψει να είναι άβουλο όν, και αρχίσει να σκέφτεται και να κρίνει και να εξετάζει, οι άκαμπτες και άκριτες «αλήθειες» καταρρέουν. Ο κόσμος μετατρέπεται σε ένα κόσμο πολύ δύσκολο, και μόνο με πολλή προσπάθεια θα καταφέρει ο πιστός, ο πολίτης, να αποκτήσει μια εικόνα του τι συμβαίνει, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι έχει την πλήρη εικόνα.
Ο Σωκράτης μας προτρέπει να ακολουθήσουμε την δύσκολη οδό είτε αυτή αφορά την θρησκευτική ζωή, είτε την πολιτική, είτε οιανδήποτε άλλη πτυχή της ανθρώπινης ύπαρξης. Όπως έστρεψε την ματιά της Φιλοσοφίας μακριά από την Φύση και την προσανατόλισε στον άνθρωπο, έτσι την στρέφει μακριά από τα θρησκευτικά και πολιτικά δόγματα, και τις απόλυτες αλήθειες, και καλεί τον άνθρωπο να ψάξει να βρει και να διαμορφώσει ο ίδιος την προσωπική του άποψη σχετικά με τα μικρά και τα μεγάλα θέματα της ζωής. Αυτό δεν σημαίνει απάρνηση, αλλά κριτική προσέγγιση. Και θεωρώ ότι την έχουμε σήμερα πολύ μεγάλη ανάγκη.
Νίκος Μορόπουλος
.jpg)
.jpg)
.jpg)
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου