Στην Αρχαία Ελλάδα, αν ήσουν ανάμεσα στους πλουσιότερους πολίτες της πόλης σου, υπήρχε κάτι αναπόφευκτο: οι λειτουργίες (από το «λαός» και «ἔργον»).
Οι λειτουργίες ήταν ένας θεσμός μέσω του οποίου οι πλούσιοι πρόσφεραν ένα μέρος των χρημάτων τους προς όφελος όλης της πόλης. Κάποιες από αυτές ήταν τακτικές κι επαναλαμβάνονταν κάθε χρόνο (εγκύκλιες) και κάποιες ήταν έκτακτες.
Τις εγκύκλιες λειτουργίες τις αναλάμβαναν εναλλάξ οι πλουσιότεροι πολίτες από κάθε φυλή (περιουσία άνω των 3 ταλάντων), και αυτοί εκπροσωπούσαν όλα τα μέλη της φυλής τους. Αν τα κατάφερναν καλά, όλη η φυλή ένιωθε περήφανη, αν όχι, μοιραζόταν τη θλίψη της αποτυχίας με τον λειτουργό.
ΕΙΚΟΝΑ: Το μοναδικό μνημείο αυτού του είδους που μας έχει διασωθεί. Πρόκειται για βάση σε σχήμα ναΐσκου όπου εξέθεταν το βραβείο τους οι χορηγοί. Ανεγέρθη στην οδό τριπόδων από τον Λυσικράτη, χορηγό που κέρδισε το πρώτο βραβείο στα Μεγάλα Διονύσια το -334. Οι τρεις έλικες στην κορυφή του τρούλου αποτελούσαν τη βάση επάνω στην οποία ήταν τοποθετημένος ο χαμένος πια τρίποδας. wikimedia.org/
Ποιες ήταν αυτές οι λειτουργίες
Μία από τις πιο δαπανηρές λειτουργίες ήταν η Χορηγία. Ο χορηγός αναλάμβανε να χρηματοδοτήσει τις τραγωδίες και τις κωμωδίες που διαγωνίζονταν στις γιορτές. Έβρισκε τους κατάλληλους χορευτές, χοροδιδάσκαλο για τη διδασκαλία των χορικών, τους μουσικούς και κατάλληλη αίθουσα για την εκπαίδευση και τις πρόβες. Ήταν υπεύθυνος για τη διατροφή τους και παρείχε τις αμοιβές σε όλο το προσωπικό. Κάλυπτε επίσης τα έξοδα για τις ενδυμασίες, τις μάσκες και ό, τι άλλο είχε ανάγκη ο χορός. Το ποσό που ξόδευαν συνήθως οι χορηγοί ξεπερνούσε τα απαραίτητα και κυμαινόταν από 2000 έως 3000 δραχμές, την εποχή που ένα καλό σπίτι κόστιζε 1000 δρχ. κι ένας οπλίτης αμειβόταν με 360 δρχ. τον χρόνο.
Ο Αριστοφάνης μας ενημερώνει πως τα μισά από αυτά (180 δρχ. τον χρόνο) ήταν αρκετά για να συντηρηθεί στοιχειωδώς μία οικογένεια τριών ατόμων.
Μπορεί τα έξοδα να ήταν πολλά, αλλά οι Έλληνες αγαπούσαν τη δόξα περισσότερο από τα χρήματα. Αν τα κατάφερναν να βραβευτεί στα Διονύσια το έργο που είχαν αναλάβει, τότε ένας τρίποδας με το όνομά τους και το όνομα της φυλής τους θα στηνόταν σε περίοπτη θέση της πόλης (στην Αθήνα υπήρχε η «οδός τριπόδων»). Αυτό αποτελούσε τεράστια τιμή για τον χορηγό, ασχέτως αν το κόστος του τρίποδα συμπεριλαμβανόταν στα έξοδα της χορηγίας. Χορηγός διετέλεσε ο Περικλής το -472 στο έργο του Αισχύλου «Πέρσες».
Σε άλλους η πόλη ανέθετε την εκγύμναση των αθλητών που θα αγωνίζονταν σε διάφορους αγώνες, οι οποίοι ήταν σημαντικό κομμάτι των θρησκευτικών εορτών. Αποτελούσαν κοινωνικές εκδηλώσεις τεράστιας σημασίας για τους Έλληνες. Αυτός που είχε επιφορτιστεί με αυτό το καθήκον ονομαζόταν Γυμνασιάρχης και αναλάμβανε ένα Γυμνάσιο (γυμναστήριο) για ένα χρόνο. Εκτός από την διατροφή των αθλητών και την φροντίδα της υγείας του ήταν υπεύθυνος και για το προσωπικό. Ένας καλός Γυμνασιάρχης δεν δίσταζε να απομακρύνει κάποιον εργαζόμενο που ασκούσε αρνητική επιρροή στους αθλητές. Ο Γυμνασιάρχης εξόπλιζε και διακοσμούσε με δικά του έξοδα τον χώρο που θα φιλοξενούσε τους αγώνες. Αυτός επέλεγε και τους αρίστους από τους εφήβους που θα λάμβαναν μέρος στη λαμπαδηφορία των αγώνων, η προετοιμασία της οποίας ήταν επίσης λειτουργία που ονομαζόταν Λαμπαδαρχία.
Η Εστίασις, ήταν ένα άλλο πολύ σημαντικό μέρος κάθε δημόσιας εορτής. Τα «φυλετικά δείπνα» αποσκοπούσαν στη συντήρηση των στενών δεσμών ανάμεσα στα μέλη της κάθε φυλής και ο λειτουργός που τα αναλάμβανε λεγόταν εστιάτωρ. Έτσι ονομάζουμε μέχρι σήμερα εκείνους που διαθέτουν καταστήματα εστίασης.
Η Αρχιθεωρία, η οποία ήταν η επίβλεψη μίας αποστολής θεωρών (πρεσβευτών) που είχαν αναλάβει μία συγκεκριμένη θρησκευτική αποστολή. Η πιο συνηθισμένη ήταν η αποστολή στο μαντείο των Δελφών, όταν υπήρχε ανάγκη για χρησμό. Θεωρίες αποστέλλονταν και στις μεγάλες γιορτές, όπως τα Πύθια, τα Ίσθμια ή τα Δήλια, ως εκπρόσωποι των άλλων πόλεων. Οι αρχιθέωροι όφειλαν, με δικά τους βέβαια έξοδα, να είναι πάντα ευπαρουσίαστοι, να κυκλοφορούν με αξιοπρεπείς άμαξες και να διαφημίζουν με την παρουσία τους την ευμάρεια της πόλης. Γνωστοί μας αρχαίοι Αθηναίοι που είχαν αναλάβει αυτή τη λειτουργία με επιτυχία ήταν ο Νικίας στις γιορτές της Δήλου και ο Αλκιβιάδης στην Ολυμπία.
Πηγές:
1.
Δημοσθένους, Προς Φαίνιππον περί
αντιδόσεως / Κατά Μειδίου/ Περὶ της
Ατελείας προς Λεπτίνην / Πρὸς Πολυκλέα
περὶ του Επιτριηραρχήματος
2. Λυσίας,
Υπέρ του Αδυνάτου
3. Αριστοτέλους,
Αθηναίων Πολιτεία /Πολιτικά
4.
Παυσανίας, Ελλάδος Περιήγησις 10. 20
5.
Αριστοφάνης Σφήκες / Βάτραχοι
6.
Ισαίος, Περί του Φιλοκτήμονος κλήρου,
Περί του Νικοστράτου κλήρου
7. Αισχίνης,
Κατά Τιμάρχου
8. Αθήναιος, Δειπνοσοφισταί
---------------------------------
Η ΤΡΙΗΡΑΡΧΙΑ - ΕΚΤΑΚΤΗ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ
ΣΤΗΝ ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΑΔΑ ΟΙ ΧΟΡΗΓΟΙ ΘΕΩΡΟΥΝΤΑΝ ΙΕΡΑ ΠΡΟΣΩΠΑ
ΠΡΙΝ ΑΠΟ 2.500 ΧΡΟΝΙΑ ΤΑ ΚΡΑΤΙΚΑ ΤΑΜΕΙΑ ΤΗΣ ΑΘΗΝΑΣ ΗΤΑΝ ΓΕΜΑΤΑ ΑΛΛΑ ΠΛΗΡΩΝΑΝ ΟΛΟΙ
.jpg)
.jpg)
.jpg)
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου