ΜΥΣΤΗΡΙΑ και ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ

Μια ακόμη πτυχή των Μυστηρίων αποτελεί η σχέση τους με τον εκάστοτε πολιτισμό.
Γενικότερα, παρατηρούνται εξελιγμένοι πολιτισμοί ή φάσεις ευημερίας του ελληνικού λαού, όταν τα Μυστήρια λειτουργούν καλώς. Η αυστηρότητα δε περί της τηρήσεως της μυστικότητας των τυπικών, διάκειται στα ίδια περίπου χρονικά πλαίσια.
Η διαφύλαξη δε των ιερών αποτελεί κι αυτή μέρος της διδαχής των Μυστηρίων.
Η διαβολή του ελληνικού πολιτισμού επιδεινώνεται με την αθρόα εισβολή αλλοεθνών στην χώρα μας και την κοπή των Ερμών, καταδυναστεύεται δε ο λαός από την ρωμαϊκή αυτοκρατορία, της οποίας ο ηθικός ξεπεσμός, η περιφρόνηση και η ασέβεια προς τα ελληνικά Μυστήρια, είναι και ιστορικά εξακριβωμένα.
Η οριστική παρακμή του πολιτισμού μας, σηματοδοτείται με την βαθιά κατάπαυση της λειτουργίας των Μυστηρίων (περί το 529 – 531), ενώ από τότε άρχεται η ζοφερή εποχή του Μεσαίωνα. Εκτοτε, η ανθρωπότητα ζει κάτω από τις πλέον απάνθρωπες συνθήκες, έως ότου επανεμφανίζονται στην Ευρώπη ψήγματα των Μυστηρίων.
Η αποσπασματική χρήση αυτών, οδηγεί σε στείρα τυπολατρεία, αφού έτσι αποδιοργανώνεται και αποκρύπτεται το πραγματικό μήνυμα των τυπικών, που προσφέρει η συνοχή του όλου.
Η κακήν – κακώς «αναγέννησις» του πολιτισμού, είναι η αιτία για την οποία καθυστερεί ακόμα και σήμερα η αποκατάσταση της τάξεως των κοινωνιών.
Στην εποχή μας, ο άνθρωπος έχει απελευθερωθεί μόνον από τα ορατά δεσμά, ενώ τα αόρατα τον διατηρούν σε κατάσταση πνευματικής νάρκης ή σήψης.
Οι σύγχρονες κυβερνητικές αντιλήψεις, κατά κανόνα, δεν επιθυμούν την ανάπτυξη ελευθέρων προσωπικοτήτων, γιατί οι κατοχικές δυνάμεις επιλέγουν και προωθούν πολιτικά πρόσωπα, που διέπονται από ταπεινά κίνητρα.
Υπό το νόσημα της πονηριάς, της μεμψιμοιρίας και της αλαζονείας, οι νυν εντεταλμένοι κρατούντες, προτιμούν να είναι ποιμένες ανωνύμων, παρά ανδρείοι και φιλοσοφημένοι ηγέτες ελεύθερων πολιτών.
Οσο κι αν φαίνεται παράδοξο, το συνοθύλευμα των ανορθοδόξως συγκροτηθέντων τυπικών των σύγχρονων φιλοσοφικών συντεχνιών, είναι αυτό που καθορίζει τις πολιτικές εξελίξεις, αφού τα ηγετικά κυβερνητικά στελέχη συχνάζουν σε αυτές. Οι παρωχημένες μεσαιωνικές νοοτροπίες των πολιτικών προσώπων απορρέουν ακριβώς από τις θεοσοφικές – μυστικιστικές αντιλήψεις τους, οι οποίες τους καθιστούν καταλλήλως…. ακατάλληλους των περιστάσεων. Οι αποσυντονισμένες αυτές σκέψεις (περί του φυσικού κόσμου), διαμορφώνουν, δυστυχώς, και τις εκάστοτε πολιτικές καταστάσεις.
Κάθε πολιτισμική δραστηριότητα, έχει απωλέσει πλέον τον πραγματικό σκοπό της, γιατί εντάσσεται πάντοτε σε κάποιο ψηφοθηρικό ή πειθαναγκαστικό κυβερνητικό πρόγραμμα. Οι τέχνες, λόγω της ικανότητας να επιδρούν στις ψυχές των ανθρώπων, επιτάσσονται στην υπηρεσία της εξουσίας.
Σημαντικότατο πολιτισμικό γεγονός αποτέλεσε η μερική αποκάλυψη του γυναικείου σώματος, η οποία ήδη συνέβη κατά τις τελευταίες δεκαετίες. Η θεά Αφροδίτη απετίναξε πρώτη τα δεσμά των διαφθορέων (δεσμά κάποτε και μεταλλικά με το όνομα «ζώνη αγνότητος»). Απομένει να ολοκληρώσει το έργο της η Αθηνά, η οποία θα δώσει και την τελική πνευματική απελευθέρωση του ανθρώπου. Όμως, ως πολεμοκλόνος θεά, δηλοί ότι, θα επέλθει ακόμη και μετά αιματοχυσιών (αν χρειασθεί), εκτός και αν οι μελανοχίτωνες οι ενοικούντες στο πνευματικό σκότος, συλλάβουν τα σημεία των καιρών και καθαρθούν από το μίασμα που τρέφουν.
Οι πολιτισμικές μεταβολές εγκαταλείπουν στην αφάνεια έργα που προκαλούν μόνο την περιέργεια και ικανοποιούν πρόσκαιρες επιθυμίες, όσα υπόκεινται άμεσα στις εκάστοτε κοινωνικές περιστάσεις. Αντιθέτως, δημιουργίες που εκφράζουν αρχετυπικές αξίες, έχουν διαχρονική ικανότητα να συγκρατούν το ενδιαφέρον του κόσμου.
Η περιοδική κίνηση διαδόσεως πολιτισμικών στοιχείων, από το ελληνικό κέντρο παραγωγής πολιτισμού προς την περιφέρεια, είναι δευτερογενές προϊόν ενός νομοτελειακού αρχετύπου. Σχετίζεται, επίσης, με την ανάγκη του ανθρώπου να αναγάγει την εκφραστικότητά του σε όλο και υψηλότερα επίπεδα, μιμούμενος το φυσικό και κοινωνικό περιβάλλον του.
Κατά την διαδοχή των ανθρώπων από γενεά σε γενεά, δεν εξασφαλίζεται η εφάμιλλη αναπαραγωγή των πολιτισμικών δεδομένων. Υπόκεινται και αυτά σε κυκλική περιοδική μεταβολή, όπως ακριβώς τα κύτταρα του ανθρωπίνου οργανισμού, εξ αιτίας των οποίων, κατά την νεανική ηλικία, ο οργανισμός αναπτύσσεται, ενώ αργότερα γηράσκει.
Πρόκειται για πτώση απώλεια της συνειδήσεως, λόγω θανάτου, καθ’ ότι ο άνθρωπος γεννιέται άνευ αυτής.
Η Παιδεία αποτελεί το μοναδικό μέσον ανανήψεως του πολιτισμού, (έργον του Σισύφου), κατ’ ανάγκην δε χρήζει συνεχούς προσπαθείας.
Ωστόσο, επειδή ο πολιτισμός είναι επίκτητο στοιχείο, και ως ένα σύνολο ιδανικών έργων έχει διαχρονική αξία, είναι δυνατόν να μην φθείρεται ολοσχερώς, σε περιόδους πολιτισμικού χειμώνα, με την εφαρμογή προστατευτικών μέσων και την πρέπουσα εκπαιδευτική και μυητική αγωγή.

Αθηναϊς